ਭੂਚਾਲ ਨੂੰ ਸੁਣੋ...!

ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਜ਼ਮੀਨ ਕੰਬਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਹਿੱਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੀਆਂ ਚੀਕਾਂ ਗੂੰਜਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਦੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਨਿਰਾਸ਼ਤਾ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਅਸਹਿਜ ਸੱਚਾਈ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ-ਅਸੀਂ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਮਿਆਂਮਾਰ ਅਤੇ ਥਾਈਲੈਂਡ ਵਿਚ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਨੇ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਅਜਿੱਤ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਆਪਣੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਯਾਦ ਦਿਵਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਛੋੜੇ ’ਤੇ ਸੋਗ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਸੋਗ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਭਾਵੇਂ ਅਸੀਂ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਵੇਦਨਾ ਅਤੇ ਸਹਾਇਤਾ ਭੇਜਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਨੂੰ ਹਿੱਲਦੀਆਂ ‘ਪਲੇਟਾਂ’ ਦੇ ਸ਼ੋਰ-ਸ਼ਰਾਬੇ ਪਿੱਛੇ ਛੁਪੇ ਵੱਡੇ ਸੰਦੇਸ਼ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਰੁਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਤਰੇੜਾਂ ਅਤੇ ਖੰਡਰਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਸਬਕ ਉੱਕਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਝਟਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਫੁਸਫੁਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੈ ਅਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਦਾ ਭਰਮ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਭਰਮ ਹੀ ਹੈ।

ਫਿਰ ਵੀ ਅਸੀਂ ਮੂਰਖਤਾ ਨਾਲ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਊਂਦੇ ਹਾਂ, ਆਪਣਾ ਅਨਾਜ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਠੇ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਦੌਲਤ ਇਕੱਠੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਾਇਦਾਦ ਇਕੱਠੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਸਾਮਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਜਕੜ ਕੇ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਅਮਰ ਜੀਵ ਹਾਂ ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਸਨਕ ਤੋਂ ਅਛੂਤੇ ਹੋਣ। ਅਸੀਂ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿੱਥੇ ਕੀੜਾ ਅਤੇ ਜ਼ੰਗਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਚੋਰ ਅੰਦਰ ਆ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਂ, ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ, ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਮੀਨ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਭੂਚਾਲ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਈਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਇੰਨੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਫੜੀ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ, ਦਿਆਲਤਾ ਅਤੇ ਨਿਮਰਤਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਨਾਲ ਫੜੀ ਰੱਖੀਏ।

ਸਾਡੇ ਆਗੂ, ਜੋ ਸੱਤਾ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿਚ ਚੂਰ ਹੋ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਮੰਚ ’ਤੇ ਘੁੰਮਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੂਚਾਲ ਨਿਮਰਤਾ ਦਾ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਗਗਨਚੁੰਬੀ ਇਮਾਰਤਾਂ ਹਿੱਲਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਹਿਲ ਕੰਬਦੇ ਹਨ, ਕੰਟਰੋਲ ਦਾ ਭਰਮ ਟੁੱਟਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਗੜਗੜਾਹਟ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਹਵਾ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ? ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਬਿਜਲੀ ਨੂੰ ਜ਼ੰਜੀਰ ਵਿਚ ਬੰਨ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹੋ?

ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਕ੍ਰੋਧ ਵਿਤਕਰਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ; ਹਾਕਮ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਿਤ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਹਿੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸ਼ਾਇਦ, ਲੋਹੇ ਦੀ ਮੁੱਠੀ ਅਤੇ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟ ਲਾਲਚ ਨਾਲ ਰਾਜ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਦਇਆ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਨਾਲ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਸ਼ਕਤੀ ਉਧਾਰ ਲਈ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਥਾਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਜੋ ਛੋਟੀਆਂ-ਮੋਟੀਆਂ ਅਤੇ ਆਮ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚ ਉਲਝੇ ਹੋਏ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਭਟਕਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਸ਼ਾਇਦ ਭੂਚਾਲ ਇਕ ਝਟਕਾ ਹੈ, ਇਕ ਜਾਗਣ ਦੀ ਘੰਟੀ ਹੈ। ਇਕ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਹ ਇਕ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ, ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨਾ ਇਕ ਅਸੀਸ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹਿੱਲਦੀ ਹੋਈ ਚੱਟਾਨ ’ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਜੀਵ ਹਾਂ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਸਾਨੂੰ ਹੁਕਮ ਦੇਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਦਿਨ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜਿਊਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਲਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਗੁਜ਼ਾਰਨ ਦੇ?

ਭੂਚਾਲ ਬੋਲ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸਾਡੇ ਪੈਰਾਂ ਹੇਠ ਗਰਜ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਿਆਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਨਿਮਰਤਾ ਨਾਲ ਜਿਊਣ, ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਹਲਕੇ ਕਦਮਾਂ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਸੁਣਦੇ ਹਾਂ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੁਬਾਰਾ ਬੋਲੇ। ਸੁਣੋ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਨੂੰ...!

-ਰਾਬਰਟ ਕਲੀਮੈਂਟਸ