ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੇ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੋੜ ’ਤੇ ਹੈ ਕੈਨੇਡਾ
Tuesday, Nov 04, 2025 - 03:43 PM (IST)
ਕੈਨੇਡਾ ਆਪਣੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੇ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੋੜ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕ ਕਾਰਨੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਅਨੀਤਾ ਆਨੰਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ, ਓਟਾਵਾ ਇਕ ਵਿਵਹਾਰਕ ਅਤੇ ਅੱਗੇ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਵਾਲੀ ਦਿਸ਼ਾ ਅਪਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ — ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਜਿਹੀਆਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਭਵਿੱਖੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਮਹੱਤਤਾ ਲਈ ਇਕ ਰਣਨੀਤਿਕ ਲੋੜ ਹੈ।
ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਆਨੰਦ ਅਤੇ ਕਾਰਨੀ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਲਿਸਤਾਨੀ ਕਟੜਪੰਥੀ ਸੰਗਠਨ ਇਸਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਗਰੁੱਪ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਖੁਦ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹਿੰਸਕ ਜਾਂ ਅਤੱਵਾਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਚੁੱਕੀ ਹੈ , ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਭਾਰਤ ਨੀਤੀ ’ਤੇ ਵੀਟੋ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਅੱਗੇ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ । ਉਹ ਜਨਤਕ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ — ਜਿਸ ਵਿਚ ਮੰਤਰੀ ਆਨੰਦ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ — ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਧਮਕੀਆਂ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਿਰਫ ਇਸ ਲਈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੁੱਟਪਾਊ ਏਜੰਡੇ ਅੱਗੇ ਝੁਕਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਹੋਰ ਵੀ ਘਿਨੌਣੀ ਇਸ ਗੱਲ ਕਰ ਕੇ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਨੀਤਾ ਆਨੰਦ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਕ ਮਾਣਮੱਤੀ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਮਿਸ ਆਨੰਦ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਬਹੁ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਕਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਧਰਮ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਭੁੱਲ ਗਏ ਹਨ ਜਾਂ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਅਣਡਿੱਠਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ , ਸਿੱਖ ਗੁਰੂਆਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸੁਨੇਹਾ, ਜੋ ਦਇਆ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਵੈਨਕੁਵਰ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਟੜਪੰਥੀਆਂ ਨੇ ਹਿੰਸਕ ਤਸਵੀਰਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਮਿਸ ਆਨੰਦ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪੋਸਟਰਾਂ ਵੱਲ ਬੰਦੂਕਾਂ ਤਾਣੀਆਂ ਦਿਖਾਈਆਂ ਗਈਆਂ, ਜੋ ਇਕ ਘਿਨੌਣੇ ਕਤਲ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ। ਇਹ ਮਿਸ ਆਨੰਦ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਇਕ ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੀ। ਇਹ “ਸਰਗਰਮੀ” ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਸਿਆਸੀ ਧਮਕੀ ਹੈ — ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਮੁੱਲਾਂ ’ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਹਮਲਾ।
ਮੈਂ ਐੱਮ. ਪੀ. ਰਣਦੀਪ ਸਰਾਏ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ, ਜਿਸਨੇ ਇਸ ਧਮਕੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਉਸਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰੂਹ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੀ ਹੈ — ਉਹ ਹਿੰਮਤ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋੜੀਂਦੇ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਬੋਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਕਈ ਸਾਥੀ ਐੱਮ.ਪੀ. ਚੁੱਪ ਰਹੇ ਹਨ। ਜੇ 21 ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਧਮਕੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਉਠਾ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਹੱਕ ਹੈ ਪੁੱਛਣ ਦਾ ਕਿ ਕੀ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਨੇਤਾ ਭਵਿੱਖ ਵਿਚ ਆਮ ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣਗੇ? ਅਗਵਾਈ ਲਈ ਸੁਵਿਧਾ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਹਿੰਮਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀਆਂ। ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਧਮਕਾਉਣਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਇਹ ਇਕ ਜੁਰਮ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਇਸਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਿਆਸੀ ਹਿੰਸਾ ਚਾਹੇ ਉਹ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ, ਧਰਮ ਜਾਂ ਕੌਮੀਵਾਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਵੇ, ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸਹਿਨਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਆਪਸੀ ਸਤਿਕਾਰ ’ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਲੋਕਤੰਤਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਾਰਨੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਆਨੰਦ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇਣ ਵਿਚ ਸਹੀ ਹਨ। ਉਹ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਨਾਲ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸੰਬੰਧ ਵਪਾਰ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਮੌਸਮੀ ਕਾਰਵਾਈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਅਤਿ-ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਸ਼ੀਏ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਇਸ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਜੰਡੇ ’ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ।
ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਪਿਛੋਕੜ ਦੇ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਧਮਕੀਆਂ ਅਤੇ ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਨੀਤਾ ਆਨੰਦ ਡਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੀ ਇਜ਼ਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਅਸਲੀ ਆਤਮਾ ਨਫ਼ਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਿੰਮਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿਚ ਏਕਤਾ ਦੀ ਪੁਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
–ਮਨਿੰਦਰ ਗਿੱਲ
