ਕੇਪਟਾਉਨ ''ਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੰਕਟ ਹੋਇਆ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ, ਡੇਅ ਜ਼ੀਰੋ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸ਼ਹਿਰ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਕੇਪਟਾਉਨ ਪਾਣੀ ਦੇ ਬਗੈਰ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਬਣਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜ਼ੀਰੋ ਡੇਅ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਾਓ ਪਾਓਲੋ ਨੂੰ ਵੀ 2015 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਥੇ ਸਾਮਾਜਿਕ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟਤਾ ਵਧ ਗਈ। ਜ਼ੀਰੋ ਡੇਅ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮੱਧ ਤਕ ਜੇਕਰ ਉਥੇ ਬਰਸਾਤ ਨਾ ਹੋਈ ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਮਿਲਣ ਵਾਲੇ 25 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਲੈਣ ਲਈ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਨਿਰਧਾਰਿਤ 200 ਪਾਣੀ ਇਕੱਠ ਕੇਂਦਰ 'ਤੇ ਜਾਣਾ ਪਵੇਗਾ।

ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗਾਰਡ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ 'ਚ ਹੋਵੇਗਾ ਪਾਣੀ ਦਾ ਵੰਡ
ਪਾਣੀ ਵੰਡ ਦਾ ਕੰਮ ਇਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗਾਰਡ ਦੀ ਚੌਕਸੀ ਨਜ਼ਰ 'ਚ ਹੋਵੇਗਾ। ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਲਈ ਵੱਡੀ ਡੀਲ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਥੇ ਤਕ ਕਿ ਮਲਟੀਪਲ ਐਵਾਰਡ ਵੀ ਜਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਸੋਕੇ ਦੇ ਸੰਬੰਧ 'ਚ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ 50 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪਾਣੀ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋ ਰਿਹੈ ਸੋਧ
ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਕੇਪਟਾਉਨ ਦੇ ਸੋਧਕਰਤਾ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਘਰੇਲੂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖਪਤ ਘੱਟ ਕਰਨ। ਚੰਗੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਵਿਭਾਗ 'ਚ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਇਕ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਵਧ ਤੋਂ ਵਧ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇਣ, ਇਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ ਲਾਭ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸੋਧਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੇ ਸੰਕੇਤ ਵਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅਮਲੀਜਾਮਾ ਪਹਿਨਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫੀਡਬੈਕ ਰਾਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ
ਕੇਪਟਾਉਨ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਿਸਰਚ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਫੀਡਬੈਕ ਰਾਹੀਂ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਸੰਭਾਵ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਨਾਲ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਸੰਬੰਧ ਬਣਾਉਣੇ ਹਨ, ਇਸ ਸੰਬੰਧ 'ਚ ਕੇਪਟਾਉਨ ਨੇ ਇਕ ਵਾਟਰ ਮੈਪ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਵੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਘਰਾਂ 'ਚ ਹਨੇਰਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੋ ਲੋਕ ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਚਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਬੰਧ 'ਚ ਸੋਧਕਰਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮੈਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤੇ ਹੋਰ ਰਣਨੀਤੀ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਡੈਸ਼ ਬੋਰਡ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਲ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਕੇਪਟਾਉਨ ਦੇ ਮੁੱਖ ਡੈਮਾਂ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਡੈਸ਼ਬੋਰਡ 'ਤੇ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਜ਼ਰੀਆ ਲਗਾਤਾਰ ਰਿਸਰਚ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਦੇਣ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਤੇ ਉਰਜਾ ਦੀ ਖਪਤ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਨਾਜੁਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਕ ਹੋਰ ਅਧਿਐਨ 'ਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਕੇਪਟਾਉਨ 'ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਵਾਉਣ ਨਾਲ 14 ਫੀਸਦੀ ਤਕ ਉਰਜ਼ਾ ਦੀ ਬਚਤ ਹੋਈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਕਾਫੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ ਨਾਲ ਤਣਾਅ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਕੇਪਟਾਉਨ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ 34 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹਲਾਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।