ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਸੁਧਾਰ ਲਓ ਆਦਤਾਂ! ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀ 2 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ (ਯੂਐੱਨਆਈ) : ਭਾਰਤ 'ਚ ਹਰ ਪੰਜ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾ. ਨਰੇਸ਼ ਪੁਰੋਹਿਤ ਨੇ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਜਿਗਰ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਕੋਟਾਯਮ ਸਥਿਤ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ 'ਚ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਧੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 2 ਲੱਖ ਲੋਕ ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ 10 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

 ਡਾ. ਪੁਰੋਹਿਤ, ਜੋ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਬਿਮਾਰੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਐਨਆਈਡੀਐਸਪੀ) ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਾਂਚਕਰਤਾ ਵੀ ਹਨ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੇਰਲ 'ਚ ਜਿਗਰ ਸਬੰਧੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਧੇਰੇ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਘੱਟੋ ਘੱਟ 300 ਮਰੀਜ਼ ਜਿਗਰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਵਰਗੇ ਮਹਿੰਗੇ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਪਰ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਜੋ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ  ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ, ਵਧਦੇ ਮੋਟਾਪੇ, ਵਧੇਰੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ, ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਏ, ਬੀ, ਅਤੇ ਈ, ਵੀ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵਧੇਰੇ ਹੈ, ਏਸ਼ੀਆ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਖੇਤਰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਬੋਝ ਦੇ ਦੋ-ਤਿਹਾਈ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਜਿਗਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਇੱਕ ਸਾਇਲੈਂਟ ਡੇਂਜਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਗਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਿਰੋਸਿਸ, ਜਿਗਰ ਦਾ ਇੱਕ ਲਗਾਤਾਰ ਸਖ਼ਤ ਰਹਿਣਾ, ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਚਿੰਤਾ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ, ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਬਿਮਾਰੀ (NAFLD) ਨੂੰ ਅੱਜ ਕਲੀਨਿਕਲ ਅਭਿਆਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਜਿਗਰ ਸਮੱਸਿਆ ਦੱਸਿਆ।

NAFLD ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਿਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਸਧਾਰਨ ਚਰਬੀ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ (ਸਟੀਟੋਸਿਸ) ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸੋਜਸ਼ (ਗੈਰ-ਅਲਕੋਹਲਿਕ ਸਟੀਟੋਹੈਪੇਟਾਈਟਸ, ਜਾਂ NASH), ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਰੋਸਿਸ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਕਸਰ ਬਿਨਾਂ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, NAFLD ਲਗਭਗ 35 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਬਾਦੀ ਅਤੇ ਸ਼ੂਗਰ ਵਾਲੇ 88 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਬਾਡੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ - ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ - ਜੈਨੇਟਿਕ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲੀਨ NASH ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ NAFLD ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੋਡਾ ਵਰਗੇ ਉੱਚ ਖੰਡ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਲਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ, ਅਲਟਰਾ-ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਅਲਕੋਹਲ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ, ਇਹ ਸਾਰੇ ਜਿਗਰ 'ਚ ਸੋਜਸ਼ ਤੇ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਭੋਜਨ ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ ਅਤੇ ਮਾੜੀ ਚਰਬੀ ਨਾਲ ਓਵਰਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੋਜਸ਼ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਸੰਤੁਲਨ ਦੋਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅੰਬ ਵਰਗੇ ਫਲ ਵੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਖੰਡ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੰਬਾਂ ਵਿੱਚ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਅਤੇ ਫਾਈਬਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ, ਨਿਯਮਤ ਕਸਰਤ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਜਾਂਚ ਜਿਗਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।

ਲੱਛਣ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸਪਸ਼ਟ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਪੇਟ 'ਚ ਦਰਦ, ਚਮੜੀ ਦਾ ਕਾਲਾ ਹੋਣਾ, ਹਲਕੀ ਖੁਜਲੀ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਦੀ ਸੋਜ ਵਰਗੇ ਸੂਖਮ ਸੰਕੇਤਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਗਰ ਵਿੱਚ ਚਰਬੀ ਦਾ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੈਟੀ ਲੀਵਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਗਰ ਦੇ ਸਿਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

ਬਦਲੋ ਰੁਟੀਨ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 8,000-10,000 ਕਦਮ ਤੁਰਨਾ, ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਦੋ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਕੱਪ ਕਾਲੀ ਕੌਫੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨਾ, ਜਿਗਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਿਹਤਮੰਦ ਆਦਤਾਂ ਸਿਖਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8