ਮੇਅਰ ਮਮਦਾਨੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤੀ-ਸ਼ੈਲੀ ਦਾ ਸਮਾਜਵਾਦ

ਜ਼ੋਹਰਾਨ ਮਮਦਾਨੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਜਾਂ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ, ਸਗੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਚਰਚਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਾਂ, ਇਹ ਕਹਿਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਿ ਉਹ ਸੁਰਖੀਆਂ ਵਿਚ ਹੋਣਗੇ, ਅਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਢੁੱਕਵੀਂ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ-ਉਹ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੋਜਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਨਾਂ ਬਣਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦਾ ਇਕ 33 ਸਾਲਾ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਟਾਈਲਿਸ਼ ਅਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਮੁਸਲਮਾਨ, ਜੋ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ, ਅਮੀਰ, ਯਹੂਦੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਸ਼ਹਿਰ ’ਤੇ ਰਾਜ ਕਰਨ ਲਈ ਮੋਹਰੀ ਦੌੜਾਕ ਹੈ, ਦਾ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਆਕਰਸ਼ਣ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ, ਇਸ ਨੇ ਹਿੰਦੂ-ਮੁਸਲਿਮ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀਆਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿਚ, ਇਹ ਉਪ-ਮਹਾਦੀਪ ਦੇ ਇਕ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੁਆਰਾ ਇਕ ਹੋਰ ਮਹਾਨ ਗਲੋਬਲ ਸ਼ਹਿਰ ’ਤੇ ਜਿੱਤ ਹੈ। ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਸਾਦਿਕ ਖਾਨ ਇਕ ਹੋਰ ਮੁਸਲਮਾਨ ਹਨ।

ਗਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਮਮਦਾਨੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ, ਟਰੰਪ ਵਿਰੋਧੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਭਾਵਨਾ (ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਘਰੇਲੂ ਖੇਤਰ ਵਿਚ) ਅਤੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਹਮਾਇਤ ਉਸ ਨੂੰ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਉਸ ’ਤੇ ਇਕ ਲੰਬੀ ਪੋਸਟ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ‘100 ਫੀਸਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਗਲ’, ‘ਭਿਆਨਕ ਦਿੱਖ ਵਾਲਾ, ਕਰਕਸ਼ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਲਾ’ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ‘ਸ਼ਬਦ’ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਬੇਸ਼ੱਕ, ਟਰੰਪ ਆਪਣੇ ਉਭਾਰ ਨੂੰ, ਆਪਣੀ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਨਫ਼ਰਤ, ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਖੱਬੇ-ਪੱਖੀ ਮਹਿਲਾ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੀ ਉਸ ਚੌਕੜੀ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਮੈਂਬਰ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ ਓਕਾਸੀਓ-ਕਾਰਟੇਜ ਜਾਂ ਏ. ਓ. ਸੀ. ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਚੋਣ, ਬੇਸ਼ੱਕ, ਟਰੰਪ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ, ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਜਾਂ ਪਾਗਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਇਕ ਆਮ ਸ਼ਬਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਨਾਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਟਿਨਟਿਨ ਕਾਮਿਕਸ ਦੇ ਬੁੱਢੇ ਕੈਪਟਨ ਹੈਡੌਕ ਵਲੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਕ ਖਤਰਨਾਕ ਵੱਡੇ ਜਾਨਵਰ ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਕਹਿ ਕੇ ਰੱਦ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹਿਜਤਾ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਦੁਆਰਾ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿਚ ਕੋਈ ਬੋਝ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਕੀ ਮੈਨੂੰ ਮਮਦਾਨੀ ਦੇ ਉਭਾਰ ’ਤੇ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜਾਂ ਕੋਈ ਰਾਏ ਵੀ ਹੈ? ਜਵਾਬ ਹੈ–ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਏ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮੀ ਲੋਕਤੰਤਰਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਭਰਦੇ ਦੇਖਣਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਰਿਸ਼ੀ ਸੁਨਕ ’ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ, ਭਾਰਤੀ ਸੱਜੇ-ਪੱਖੀ ਕਾਸ਼ ਪਟੇਲ, ਜੈ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਅਮਰੀਕੀ ਤੁਲਸੀ ਗਬਾਰਡ ਨੂੰ ਵੀ ਸਤਿਕਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ‘ਭਾਰਤੀ’ ਸੀ. ਈ. ਓ. ਦੀ ਸਟਾਰ ਕਾਸਟ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਮਦਾਨੀ ਇਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਹੋਵੇਗਾ।

ਉਸ ਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰ, ਗਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ, ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਜਾਂ ਬੈਂਜਾਮਿਨ ਨੇਤਨਯਾਹੂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਸਦੀ ਨਾਪਸੰਦਗੀ ਉਹ ਕਾਰਨ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਹੋਰ ‘ਭਾਰਤੀ’ ਜਿੱਤ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ, ਇਹ ਗਲਤ ਵਿਅਕਤੀ (ਗਲਤ ਧਰਮ) ਦੀ ਜਿੱਤ ਹੈ। ਇਹ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਿਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿਚ ਵੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਜੇ ਕੁਝ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸ ਤੱਥ ’ਤੇ ਮਾਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਵਾਂ ਮੇਅਰ (ਜੇਕਰ ਉਹ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ) ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ‘ਵਾਕ ਦ ਟਾਕ’ ’ਤੇ ਦੋ ਵਾਰ ਹੋਸਟ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਤਾਂ, ਮੈਂ ਕਿਸ ਗੱਲ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹਾਂ? ਇਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੋਣ ਵਾਅਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਾਂਗਾ। ਉਹ ਬੱਸ ਕਿਰਾਏ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਣਗੇ (ਦਿੱਲੀ, ਕਰਨਾਟਕ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅੱਗੇ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਰਹੀਏ), ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਸਬਸਿਡੀ ਵਾਲੇ 20 ਲੱਖ ਘਰਾਂ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ਸਥਿਰ ਕਰਨਗੇ (ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਿਰਾਇਆ ਕੰਟਰੋਲ ਐਕਟ ਯਾਦ ਹੈ?) ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਹਾਊਸਿੰਗ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਏਜੰਸੀ (ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਏਜੰਸੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਡੀ. ਡੀ. ਏ., ਐੱਮ. ਐੱਚ. ਏ. ਡੀ. ਏ., ਬੀ. ਡੀ. ਏ. ਆਦਿ) ਰਾਹੀਂ 3 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ 2 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਘਰ ਬਣਾਉਣਗੇ, 6 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਯੂਨੀਵਰਸਲ ਚਾਈਲਡ ਕੇਅਰ (ਆਂਗਣਵਾੜੀ) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਡੀਕ ਕਰੋ, ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣਗੇ। ਸਾਡੀਆਂ ‘ਉਚਿਤ ਕੀਮਤ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ’, ਕੇਂਦਰੀ ਭੰਡਾਰ ਅਤੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸੁਪਰ ਮਾਰਕੀਟਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖੋ?

ਇਹ ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣੂ ਹਨ। ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਮਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਸ਼ਨ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਲਾਈਨ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰਦੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ 10 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ’ਤੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿ ਸਕੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਦੁਪਹਿਰ ਦਾ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦੀ ਲਗਭਗ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ।

ਖੰਡ (1967 ਵਿਚ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਹਫ਼ਤੇ 200 ਗ੍ਰਾਮ) ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕਣਕ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੱਪੜਾ ਵੀ ਪ੍ਰਤੀ ਮੀਟਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਰਗ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਸਰਕਾਰੀ ਦੁਕਾਨਾਂ ’ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਕੰਕਰੀਟ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਰਗ ਦੇ ਘਰ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੇ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਂ ਨਾਲ ਕੰਕਰੀਟ ਦੀਆਂ ਝੁੱਗੀਆਂ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿਨਾਸ਼ (ਉਫ, ਵਿਕਾਸ) ਅਥਾਰਟੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਝੁੱਗੀਆਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੀਆਂ ਮੁਫ਼ਤ ਬੱਸ ਸੇਵਾਵਾਂ ਹੁਣ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿੱਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਜੋ ਆਪਣੇ ਜੱਦੀ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇੰਨੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਫਲ ਹੋਏ ਸਨ, ਮਮਦਾਨੀ ਹੁਣ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਲੱਖਾਂ ਭਾਰਤੀ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਰਥਿਕ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਵਜੋਂ, ਆਪਣਾ ਨਵਾਂ ਘਰ ਬਣਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਮਮਦਾਨੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਹਨ, ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤਾ ਅਨੁਭਵ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਸਮਾਜਵਾਦ ਲਈ ਇਹ ਪਿਆਰ ਜਿਸ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪੂੰਜੀਵਾਦੀ ਸੁਪਨਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਜੋ ਉਸ ਬੇਮਿਸਾਲ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਇਕ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਦਿਲਚਸਪ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਿਊਯਾਰਕ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।

-ਸ਼ੇਖਰ ਗੁਪਤਾ