ਸੂਬੇ ''ਚ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ''ਤੇ ਸੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਨੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਤਬਾਹ

Tuesday, Jun 11, 2024 - 02:35 PM (IST)

ਸੂਬੇ ''ਚ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ''ਤੇ ਸੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਨੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਤਬਾਹ

ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ (ਜਸ਼ਨ)-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਸਨਅਤ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਸੂਬੇ ਭਰ ਵਿਚ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਉਦਯੋਗ ਆਪਣੇ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਟੈਕਸਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਮਾਲ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਪੀ. ਵੀ. ਆਰ. ਕਲਚਰ ਹੈ ਜੋ ਆਮ ਵਾਂਗ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵੱਧਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਉਦਯੋਗ ਹੁਣ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਕੰਢੇ ’ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੁਣ ਆਨਲਾਈਨ ਐਪਸ ਅਮੇਜ਼ਨ, ਨੈੱਟਫਲਿਕਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫਿਲਮ ਐਪਸ ਨੇ ਵੀ ਬਾਕੀ ਬਚਿਆ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ।

ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਦਬਦਬਾ ਅਤੇ ਦਬਦਬਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਸ ਧੰਦੇ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਕੇ ਹੋਰ ਧੰਦੇ ਅਪਣਾ ਲਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਿਨੇਮਾ ਉਦਯੋਗ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਹੁਣ ਛੋਟੀਆਂ-ਮੋਟੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸੱਚਖੰਡ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ SGPC ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਨਵੇਂ ਆਦੇਸ਼ (ਵੀਡੀਓ)

ਗੁਰੂ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਹੁੰਦੇ ਸੀ 22 ਸਿੰਗਲ ਸਕਰੀਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ 

 ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਗੁਰੂ ਕੀ ਨਗਰੀ ਵਿੱਚ ਢਾਈ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ 22 ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਿੰਗਲ ਸਕਰੀਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਸਨ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ’ਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਸੀ ਪਰ ਵਿਡੰਬਨਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਇੰਟਰਨੈਟ ਨੇ ਇਸ ਮੁਨਾਫੇ ਵਾਲੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਪੀ. ਵੀ. ਆਰ. ਸਿਨੇਮਾ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਮਾਲਾਂ ਵਿਚ ਬਣੇ 3-ਡੀ ਸਿਸਟਮਾਂ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ।

ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਸਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ

 ਢਾਈ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਕੀ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਚਿੱਤਰਾ ਟੈਂਕੀ (ਰਾਮ ਬਾਗ ਨੇੜੇ), ਸੰਗਮ ਸਿਨੇਮਾ (ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ), ਐੱਨ. ਐਮ. ਸਿਨੇਮਾ (ਟੇਲਰ ਰੋਡ), ਸਿਟੀ ਲਾਈਟ (ਪੁਤਲੀਘਰ), ਮਾਇਆ ਸਿਨੇਮਾ (ਖੰਡਵਾਲਾ), ਨਿਸ਼ਾਂਤ ਸਿਨੇਮਾ, ਚੰਦਨ ਸਿਨੇਮਾ, ਲਿਬਰਟੀ ਸਿਨੇਮਾ, ਰਾਜ ਟੈਂਕੀਜ਼, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਸਿਨੇਮਾ (ਉਕਤ ਪੰਜੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ), ਇੰਦਰ ਪੈਲੇਸ (ਸਿਵਲ ਹਸਪਤਾਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ), ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ (ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ), ਸੂਰਜ, ਚੰਦਾ, ਤਾਰਾ ਸਿਨੇਮਾ (ਤਿੰਨੋਂ ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਦੇ ਨੇੜੇ), ਗਗਨ (ਬਟਾਲਾ ਰੋਡ), ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਟੈਂਕੀਜ਼ (ਚੌਕ ਫਰੀਦ ਨੇੜੇ), ਅਾਦਰਸ਼ ਸਿਨੇਮਾ (ਲਾਰੈਂਸ ਰੋਡ), ਨੰਦਨ ਟੈਂਕੀ (ਰਾਮ ਬਾਗ), ਅਸ਼ੋਕਾ ਸਿਨੇਮਾ (ਹਾਲ ਗੇਟ), ਰੀਜੈਂਟ (ਹਾਲ ਬਜ਼ਾਰ) ਅਤੇ ਨਿਊ ਰਿਆਲਟੋ ਸਿਨੇਮਾ (ਸਰਕਟ ਹਾਊਸ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ) ਆਦਿ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਨ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਫਿਲਮਾਂ ਦਾ ਜਾਦੂ ਕਾਫੀ ਜ਼ੋਰਾਂ ਤੇ ਸੀ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਦਾ ਹਰ ਸ਼ੋਅ ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਸੁਨਾਮ 'ਚ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ, ਸ਼ੈਲਰ ਦੀ ਕੰਧ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ 3 ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ

ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ

 ਪੁਰਾਣੇ ਸਮਿਆਂ ਵਿਚ, ਪੂਰੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਪੰਜਾਬ (ਅਜੋਕੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪੰਜਾਬ) ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਚਿੱਤਰਾ ਟੈਂਕੀਜ਼ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਕ੍ਰਾਊਨ) ਸੀ, ਜੋ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਮਾਲਕ ਮਾਹਨਾ ਸਿੰਘ ਨਾਗੀ ਵਾਸੀ ਅਬਾਦੀ ਦਸ਼ਮੇਸ਼ ਨਗਰ (ਪੁਰਾਣਾ ਨਾਮ ਪਿੰਡ ਲੂਲਾ) ਜੰਡਿਆਲਾ ਗੁਰੂ ਸੀ। ਸਾਲ 1909 ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਉਕਤ ਜ਼ਮੀਨ 23000 ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਬੋਲੀ ਲਗਾ ਕੇ ਖਰੀਦੀ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ, ਇਹ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਥੀਏਟਰਿਕ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ 2000 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਸ਼ੋਅ ਰਾਤ 9:30 ਵਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸਵੇਰੇ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕਰਾਊਨ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਊਸ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਨਗਰੀ ਵਿਚ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਉੱਥੇ ਛੋਟੇ ਭਾਫ਼ ਵਾਲੇ ਇੰਜਣ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ 15 ਜੂਨ 1915 ਨੂੰ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਡੀ. ਸੀ. ਮਿਸਟਰ ਕਿੰਗ ਨੇ ਖੁਦ ਰਿਬਨ ਕੱਟਿਆ।

ਉਸ ਸਮੇਂ, ਪੂਰੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਨਿੱਜੀ ਇਮਾਰਤ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਯੂਨੀਅਨ ਜੈਕ (ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਝੰਡਾ) ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗੁੜਗਾਓ ਤੋਂ ਕਾਬੁਲ ਕੰਧਾਰ ਤੱਕ ਸਿਰਫ਼ ਚਿਤਰਾ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਿਨੇਮਾ ਹਾਲ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਲੱਗੇ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਕੀ ਨਗਰੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਾਰੋਬਾਰ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਸੀ ਤਾਂ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 22 ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 17-18 ਸਿੰਗਲ ਸਕਰੀਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਸਿੰਗਲ ਸਕਰੀਨ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭਾਰੀ ਘਾਟਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ ’ਤੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕੁੜੀ ਨੇ ਕੀਤੀ ਅਸ਼ਲੀਲ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ, ਫਿਰ ਕੀਤਾ ਉਹ ਜੋ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਾ ਸੀ

ਕੀ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਸਿੰਗਲ ਸਕਰੀਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਦੇ ਮਾਲਕ ਦਾ

ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਗੁਰੂ ਕੀ ਨਗਰੀ ਦਾ ਸਿਨੇਮਾ ਉਦਯੋਗ ਪੂਰੇ ਸੂਬੇ ਦਾ ਮਾਣ ਸੀ। ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਸਮਰਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਉਕਤ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ ਖਰੀਦ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਮਨਪਸੰਦ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਸਨ। ਸੰਗਮ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਮਾਲਕ ਪ੍ਰਮਾਦ ਮਹਿਰਾ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਚਰਨਪ੍ਰੀਤ ਸਚਦੇਵਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਟਿਕਟਾਂ ਸਿਰਫ 1:70 ਪੈਸੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ 5:75 ਪੈਸੇ ਤੱਕ ਚਲਦੀਆਂ ਸਨ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਧਦੇ ਖਰਚੇ ਕਾਰਨ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੀ ਵਧਦੀ ਗਈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹ ਕੰਮ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ ’ਤੇ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਟਿਕਟਾਂ ਤੀਹ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੰਜਾਹ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ੋਅ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਇਸ ਵਿਚ ਜਨਰਲ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ, ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ, ਹਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ , ਬਾਲਕੋਨੀ ਅਤੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਬਾਕਸ ਕਲਾਸ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਵਸਥਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਹ ਸਿਨੇਮਾ ਉਦਯੋਗ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਟੈਕਸ ਮਾਲੀਆ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਲੋਕ ਫਿਲਮ ਐਪਸ ’ਤੇ ਟਿਕਟ ਬੁੱਕ ਕਰਵਾ ਕੇ ਘਰ ਬੈਠੇ ਹੀ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਹੁਣ ਕਈ ਹੋਰ ਇਮਾਰਤਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹੁਣ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੇ ਸਿੰਗਲ ਸਕਰੀਨ ਸਿਨੇਮਾ ਘਰ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ ’ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਏ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ- ਵਿਦੇਸ਼ ਗਏ ਨੌਜਵਾਨ ਦੀ ਝੀਲ 'ਚੋਂ ਮਿਲੀ ਲਾਸ਼, ਪਿਛਲੇ 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਸੀ ਲਾਪਤਾ, ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਰੋ-ਰੋ ਬੁਰਾ ਹਾਲ

ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ 

For Android:-  https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en 

For IOS:-  https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8


author

Shivani Bassan

Content Editor

Related News