ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਅੱਗੇ ਬੌਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਢਾਂਚਾ

ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਇਕ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਲੱਭਣਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਭੀੜ ਵਿਚ ਇਕ ਅਜਨਬੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਅੱਜ, ਲਗਭਗ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਉਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਜੋ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਰ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੀਆਂ ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਫੜਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰ ਕੇ ਅਦਾਲਤ ਦੁਆਰਾ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਲਾਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਾਲੇ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਹੋਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਖੁਦ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵੀ ਰੰਗਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਇਹ ਦੁਸ਼ਟ ਚੱਕਰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਤ੍ਰਾਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਭਾਰਤ 145 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ 96ਵੇਂ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੈ।

ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਢਾਂਚਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ’ਤੇ ਹੀ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਕਿਸੇ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਝੁਕਦਾ। ਉਸ ਕੋਲ ਆਤਮਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਹਰ ਕੰਮ ਨਿਡਰਤਾ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਰਕ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਇਕ ਮਿਸਾਲ ਸਥਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਦੇ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੁੱਖ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ’ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਮਾਮਲਾ ਇੱਥੇ ਹੀ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਦਖਲ ਦੇਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਸੀ. ਬੀ. ਆਈ. ਤੋਂ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵੀ ਪਾਸ ਕਰਨੇ ਪਏ।

ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਆਚਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਇਕ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਝੁਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਆਤਮਾ ਤੋਂ ਡਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਕ ਇਮਾਨਦਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨੈਤਿਕ ਮੁੱਲ ਇੰਨਾ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਗੰਨੇ ਅਤੇ ਚੰਦਨ ਵਾਂਗ ਕੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਦੇ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੀ ਮਿਠਾਸ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਹੀਂ ਗੁਆਉਂਦਾ। ਚਾਣੱਕਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਸਿੱਧੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਬੋਲੀ ਤਿੱਖੀ ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਫੀਆ ਸਮੂਹ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਈਨਿੰਗ, ਜੰਗਲ ਅਤੇ ਡਰੱਗ ਮਾਫੀਆ ਆਦਿ ਪੂਰੇ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਫੀਆ ਵਿਰੋਧੀ ਹੁਕਮ ਤਾਂ ਪਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣਾ ਸਾਰਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਪਰਦੇ ਪਿੱਛਿਓਂ ਚਲਾਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦਾ ਗੱਠਜੋੜ ਇੰਨਾ ਡੂੰਘਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਕਾਰਜਸ਼ੈਲੀ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੂ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੁਝ ਪੁਲਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਮਾਈ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ਪਰ ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਲੋਕ ਵੀ ਹਾਲਾਤ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁੱਠੀਆਂ ਗਰਮ ਕਰਨ ’ਚ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਢਾਂਚਾ ਹੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ, ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਗੱਠਜੋੜ ਦੀ ਆਧੁਨਿਕ ਭੌਤਿਕਵਾਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿਚ, ਵਰਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਪਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਸਲੀਅਤ ਵਿਚ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਤਿੰਨ ਚਿਹਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਜੋ ਅਪਰਾਧ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਹੈ, ਦੂਜਾ ਜੋ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਜੋ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।

ਅਜਿਹੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਧਿਕਾਰੀ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਹੁਦੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਿੱਜੀ ਸਦਗੁਣਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਊਰਜਾ ਲਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਸਜਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ, ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਉੱਚ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀ ਆਦਰਸ਼ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ, ਕੰਮ ਪ੍ਰਤੀ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਤਾਕਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਨੈਤਿਕ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਪੁਨਰ-ਜਾਗਰਣ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਾਰੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਲੋਕ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਬਾਹ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕੁੰਭਕਰਨੀ ਨੀਂਦ ਛੱਡ ਕੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਵਾਂਗ ਗੰਡੀਵ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੁਰਯੋਧਨਾਂ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਾਸਨਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਵਾਂਗ ਮਜ਼ਬੂਤ, ਸਮਰੱਥ, ਯੋਗ, ਬੁੱਧੀਮਾਨ, ਨੇਕ, ਮਿਹਨਤੀ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਣੀਏ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਦੁਸ਼ਟ ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਤਾਕਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਸਕੀਏ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਵਿਕਾਊ ਮਾਲ ਨਾ ਬਣ ਕੇ ਸ਼ੇਰ ਵਾਂਗ ਆਪਣਾ ਸੀਨਾ ਚੌੜਾ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੀਏ।

ਰਾਜੇਂਦਰ ਮੋਹਨ ਸ਼ਰਮਾ (ਡੀ.ਆਈ.ਜੀ. ਰਿਟਾਇਰਡ)