ਭਾਰਤ ''ਚ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਬਣੀ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ! 88 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਜ਼ੁਰਗ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੇਖਭਾਲ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਇਕ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਾਂਗ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਤੰਗ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਢਾਂਚਾ (healthcare) ਇਸ ਸੰਕਟ ਲਈ ਬਿਲਕੁਲ ਅਣਜਾਣ ਹੈ।

88 ਲੱਖ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ, 2036 ਤੱਕ 1.7 ਕਰੋੜ ਦਾ ਖਦਸ਼ਾ
ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਸਮੇਂ 8.8 ਮਿਲੀਅਨ (ਲਗਭਗ 88 ਲੱਖ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਰਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ 60 ਸਾਲ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ 2036 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 17 ਮਿਲੀਅਨ (1.7 ਕਰੋੜ) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।

ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਸੰਕਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੰਬੀ ਉਮਰ, ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਸਮਾਜਿਕ ਇਕਾਂਤ, ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਢਾਂਚਿਆਂ ਦਾ ਟੁੱਟਣਾ ਇਸ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਪਰਿਵਾਰ ਛੋਟੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ (nuclear families), ਉਮਰਦਰਾਜ਼ ਮਾਪੇ ਅਕਸਰ ਜਾਣੀਆਂ-ਪਛਾਣੀਆਂ ਗਲੀਆਂ 'ਚ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਦੇਖਭਾਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਘਾਟ
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਨਹੀਂ ਹੈ:
* ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਕਮੀ : ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਕੇਅਰ ਸੈਂਟਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਂਦਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਜਾਂ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
* ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਸੰਘਰਸ਼ : ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਭਾਰਤ 'ਚ ਲੱਖਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਇਕੱਲੇ ਹੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ।
* ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੀਤੀ ਦੀ ਘਾਟ: ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਲਈ ਕੋਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੀਤੀ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ 'ਚ ਇਸਦੀ ਕੋਈ ਅਰਥਪੂਰਨ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਅਣਸਿਖਿਅਤ ਪਰਿਵਾਰਕ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ
ਭਾਰਤੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ 'ਚ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਘਰ 'ਚ ਕਰਨ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਹੈ, ਪਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ (ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ) ਅਕਸਰ ਅਣਸਿਖਿਅਤ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਿੱਚੇ ਗਏ ਤੇ ਦੋਸ਼ ਦੀ ਭਾਵਨਾ 'ਚ ਡੁੱਬੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਤੇ ਨਰਸਿੰਗ ਸਹਾਇਕ ਵੀ ਅਕਸਰ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਰਿਸਰਚ ਸਾਇੰਟਿਸਟ ਮਨਵੀਨ ਕੌਰ ਨੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਔਰਤ – ਜੋ ਰਵਾਇਤੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ – ਨੂੰ ਡਿਮੇਨਸ਼ੀਆ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਢਾਂਚਾ ਢਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।