ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਇਹ ਹੈ ਉਸਦਾ ਅਸਲ ਮਕਸਦ
Friday, May 16, 2025 - 02:33 AM (IST)

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - ਜਦੋਂ ਪਹਿਲਗਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਤਣਾਅ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ, ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਦੋ ਦੇਸ਼ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਇਸ 'ਟੈਰਰਿਸਤਾਨ' ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ। ਮੁਸਲਿਮ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਾਲੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਮਦਦ ਲਈ ਫੌਜੀ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਭੇਜਿਆ ਸੀ। ਤੁਰਕੀ ਉਹੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਭੂਚਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਰੰਤ ਮਦਦ ਭੇਜੀ ਸੀ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਮੁਸੀਬਤ ਵਿੱਚ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਲਈ ਆਪਣਾ ਸੱਚਾ ਦੋਸਤ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਨ ਫਰਾਮੋਸ਼ ਨਿਕਲਿਆ।
ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕੂਟਨੀਤਕ ਵਿਵਾਦ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫੌਜੀ ਭਾਈਵਾਲੀ। ਪਰ ਕੀ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਦੋਸਤੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ? ਦਰਅਸਲ, ਤੁਰਕੀ ਵੱਲੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਮਦਦ ਪਿੱਛੇ ਅਸਲ ਮਨੋਰਥ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮਕਸਦ ਕੀ ਹੈ?
ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਟੀਚਾ
ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਯਾਤਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਿਰਯਾਤਕ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਫੌਜ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਭਾਰੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਦੇ ਨਾਲ, ਤੁਰਕੀ ਲਈ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਗਾਹਕ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਕਈ ਵੱਡੇ ਰੱਖਿਆ ਸੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਗੇਮ ਜੰਗੀ ਜਹਾਜ਼, ਟੀ-129 ਅਟੈਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਡਰੋਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਸੌਦੇ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਅਰਬਾਂ ਡਾਲਰ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਦੇ ਸਰੋਤ ਹਨ।
ਇਹ ਹੈ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ
ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਸਿਰਫ਼ ਦੋਸਤੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਨਿਵੇਸ਼ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਕੇ, ਤੁਰਕੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਦੋਸਤਾਨਾ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਛਵੀ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਵੀ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੌਜੀ ਸਬੰਧ ਤੁਰਕੀ ਦੀਆਂ ਰੱਖਿਆ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਅਤੇ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਵ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੁਰਕੀ
ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਵੇਚਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰੱਖਿਆ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ, ਤੁਰਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਕੜ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕੂਟਨੀਤਕ ਕਦਮ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਰਣਨੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸਦੇ ਹਥਿਆਰ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਤੁਰਕੀ ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਯਾਤਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰੇਗਾ।
ਹੁਣ ਰੈਂਕਿੰਗ ਕੀ ਹੈ?
ਤੁਰਕੀ ਨੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਤੁਰਕੀ ਹੁਣ ਦੁਨੀਆ ਦਾ 11ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ 2014-2018 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 2019-2023 ਵਿੱਚ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। 2019 ਅਤੇ 2023 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ 106 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਤੁਰਕੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਥਿਆਰ ਨਿਰਯਾਤਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਲੀਗ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਲਦੀਵ ਨੇ ਤੁਰਕੀ ਤੋਂ ਟੀਬੀ 2 ਅਟੈਕ ਡਰੋਨ ਵੀ ਖਰੀਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੁਦਰਾ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਡਰੋਨਾਂ ਨੇ ਯੂਕਰੇਨ ਵਿੱਚ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।