ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਕਿੰਨੀ ਅਨੋਖੀ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ

ਸਵਰਗੀ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸਨ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਹਸਪਤਾਲ ’ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤੇ ਗੋਆ ਨੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਉਹ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਅਤੇ ਉਦਾਸ ਨਜ਼ਰ ਆਇਆ। ਇਕ ਲੇਖ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਤਾਂ ਸੜਕ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਿਫਟ ਤਕ ਛੱਡਣ ਆਉਂਦੇ ਸਨ। ਉਸ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿਚ ਜਿੱਥੇ ਬਿਨਾਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦਾਖ਼ਲੇ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਸੀ। 

ਇਹ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਪਾਲਤੂ ਜਾਨਵਰ ਆਪਣੇ ਪਾਲਕ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਵੀ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਦੇਖ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਵੱਡੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਗਾਵਾਂ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਝੁੰਡ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਪਾਲਤੂ ਗਾਂ ਵੀ ਉਸੇ ਝੁੰਡ ਵਿਚ ਸੀ। ਇਕ ਦੂਜਾ ਲੜਕਾ ਇਸ ਲੜਕੇ ਦੇ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਝੂਠੀ-ਮੂਠੀ ਦਾ ਗਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣ ਲੱਗਾ। ਗਾਵਾਂ ਪੂੰਛ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੌੜੀਆਂ ਆਈਆਂ ਅਤੇ ਦੂਰ ਤਕ ਉਸ ਨਕਲੀ ਹਮਲਾਵਰ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕੀਤਾ।

ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਕ ਤੋਤੇ ਨੇ ਘਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਰੌਲਾ ਪਾ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਜਗਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਲਾਗਲੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇਕ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਨੇ ਹਾਥੀ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਾਥੀ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਨਾਲ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਸੁੰਡ ਵਿਚ ਲਪੇਟ ਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਪਟਕਾ ਕੇ ਮਾਰਿਆ। ਮਾਲਕ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹਾਥੀ ਨੂੰ ਇੰਨਾ ਪਛਤਾਵਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜਿਸ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਾਲਕ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਹ ਉੱਥੇ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਬਿਨਾਂ ਖਾਧੇ-ਪੀਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਘੋੜਿਆਂ ’ਤੇ ਲਿਖੀਆਂ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਬਲਿਟਜ਼ ਅਤੇ ਬਲੈਕ ਬਿਊਟੀ ਅਨੋਖੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਤਕਲੀਫਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਉਹ ਵੀਡੀਓ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਇਕ ਔਰਤ ਨੇ ਦੋ ਸ਼ੇਰ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੇਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਔਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾਂਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ’ਤੇ ਛਾਲ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ’ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ, ਚੱਟਦੇ। ਬਾਘਾਂ ਬਾਰੇ ਬੌਰਨ ਫ੍ਰੀ ਸੀਰੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਵੀ ਇਕ ਔਰਤ ਨੇ ਸ਼ੇਰਨੀ ਦੀ ਬੱਚੀ ਪਾਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਮਾਂ ਬਣੀ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਉਸ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਘਰ ਆਈ।

ਵਿਦੇਸ਼ ਦੀ ਇਕ ਘਟਨਾ ਬਾਰੇ ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਇਕ ਮਗਰਮੱਛ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕੰਢੇ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਲੈ ਆਇਆ। ਉਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਠੀਕ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਉਸ ਨੂੰ ਨਦੀ ਵਿਚ ਛੱਡ ਆਇਆ ਪਰ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਵੇਰੇ ਉਸ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਤਾਂ ਮਗਰਮੱਛ ਵਰਾਂਡੇ ਵਿਚ ਸੁੱਤਾ ਪਿਆ ਸੀ।

ਤੁਹਾਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਉਹ ਘਟਨਾ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਕ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਇਕ ਜ਼ਖਮੀ ਸਾਰਸ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਇਆ। ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰਸ ਉਸ ਦਾ ਦੋਸਤ ਬਣ ਗਿਆ। ਮੁੰਡਾ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਜਾਂਦਾ ਸਾਰਸ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜਾਂਦਾ। ਜਦੋਂ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੈ ਗਏ ਅਤੇ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿਚ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਸਾਰਸ ਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੋਇਆ। ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਸਾਰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਖੰਭ ਫੈਲਾ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਨੱਚਣ ਲੱਗਾ। ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਵਿਚ ਇਕ ਔਰਤ ਨੇ ਮੈਨਾ ਪਾਲੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਨਾਂ ਰਾਮਸ਼੍ਰੀ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਔਰਤ ਸਵੇਰੇ-ਸਵੇਰੇ ਖੇਤਾਂ ’ਚ ਕੰਮ ’ਤੇ ਚਲੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਘਰ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਮਿਲਣ ਆਉਂਦਾ ਤਾਂ ਮੈਨਾ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਔਰਤ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਦੀ।

ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੇਖਕ ਰਸਕਿਨ ਬਾਂਡ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਬਾਰੇ ਇਕ ਯਾਦ ਲਿਖੀ। ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਜੰਗਲਾਤ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵਾਰ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਇਕ ਬਾਘ ਦਾ ਬੱਚਾ ਮਿਲਿਆ। ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਲੈ ਆਏ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਲਣ ਲੱਗੇ। ਸਵੇਰੇ ਘੁੰਮਣ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਪਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਬਾਘ ਵੱਡਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਇਸ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਾਲਤੂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਮੁਰਗੀਆਂ ’ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਹ ਚਿੰਤਤ ਹੋ ਗਏ ਕਿ ਕਿਤੇ ਕਿਸੇ ਇਨਸਾਨ ’ਤੇ ਹੀ ਹਮਲਾ ਨਾ ਕਰ ਦੇਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਚਿੜੀਆਘਰ ਵਿਚ ਛੱਡ ਆਏ। ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਘ ਦੀ ਯਾਦ ਆਈ ਤਾਂ ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਘ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ਵਿਚ ਹੱਥ ਪਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਲੋਸਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਚੱਟਣ ਲੱਗਾ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਬਾਘਾਂ ਦੀ ਦੇਖ-ਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਆਦਮੀ ਉਥੇ ਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਕੇ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ-ਸਾਹਿਬ ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਬਾਘ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਿਮੋਨੀਆ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜਾਨਵਰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲਗਾਅ ਰੱਖਦੇ ਹਨ।

ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਦਿਲਚਸਪ ਘਟਨਾ ਪੜ੍ਹੀ ਕਿ ਸੋਚਿਆ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਵੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਾਂ। ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਓਟਾਵਾ ਵਿਚ ਹਾਫ ਮੈਰਾਥਨ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਹੀ ਇਕ ਬੱਕਰੀ ਆਈ ਅਤੇ ਦੌੜਾਕਾਂ ਨਾਲ ਦੌੜਨ ਲੱਗੀ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬੱਕਰੀ ਦੀ ਵੀਡੀਓ ਫੇਸਬੁੱਕ ’ਤੇ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਮਾਲਕ ਨੇ ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਬੱਕਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਕਾਰ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਪਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬੱਕਰੀ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾਣ ਦਿੱਤੀ। ਬੱਕਰੀ ਨੇ ਦੌੜ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੈਡਲ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਬਾਰੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਮਨ ਭਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਕਿੰਨੇ ਭੋਲੇ-ਭਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਕੁਝ ਰਾਹਤ ਦੇਵੇ, ਉਸ ’ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਮਾਰੇ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਕਿੰਨੀ ਅਨੋਖੀ ਅਤੇ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ।

-ਸ਼ਮਾ ਸ਼ਰਮਾ