ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਨੁਸਖਾ: ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

ਜਲੰਧਰ- ਪੰਜਾਬ, ਸੁਨੇਹਿਰੀ ਫ਼ਸਲਾਂ ਅਤੇ ਜੋਸ਼ੀਲੇ ਭੰਗੜੇ ਦੀ ਧਰਤੀ, ਹੁਣ ਇਕ ਨਵੀਂ ਕਹਾਣੀ ਲਿਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਕਹਾਣੀ ਜੋ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਗਹੂੰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਢੋਲ ਦੀਆਂ ਥਾਪਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹਨ ਪਰ ਇਕ ਸਿਹਤਕਾਰੀ ਇਨਕਲਾਬ ਵੀ ਚੁੱਪਚਾਪ ਜਨਮ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। 
ਕੇਂਦਰੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਾਕਾਂਕਸ਼ੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ, ਪੰਜਾਬ ਇਕ ਵਿਖਾਵਟ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹਕੀਕਤ ਵਜੋਂ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਹੱਕ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ‘ਚ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ 'ਨਿਰੋਗ ਪੰਜਾਬ' ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਇਕ ਵਾਅਦਾ ਜੋ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਹਕੀਕਤ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ: ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੀ ਢਾਲ
ਮੋਗਾ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਲੁਧਿਆਣੇ ਦਾ ਦੁਕਾਨਦਾਰ, ਇਕ ਵਾਰ ਇਕ ਹਸਪਤਾਲ ਦਾ ਬਿੱਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਝਟਕਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਸੀ ਪਰ ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਨ ਆਰੋਗਿਆ ਯੋਜਨਾ (PM-JAY) ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਰਬਤ ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ (SSBY) ਦੇ ਨਾਂਅ ਨਾਲ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਨੇ ਇਹ ਹਾਲਤ ਬਦਲ ਦਿੱਤੀ। 2019 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਸੂਬੇ ਦੀ 70% ਆਬਾਦੀ 45.86 ਲੱਖ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤਕ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਇਲਾਜ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁੜਗਾਓਂ ਤੱਕ 450 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਫ਼ਤ ਇਲਾਜ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਵਾਲੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਾਂਗੇ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਕੀ ਹਨ, SSBY ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਕ ਗੇਮ-ਚੇਂਜਰ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਆਸ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਸਰਕਾਰੀ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਲੱਖਾਂ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਜੀਵਨ-ਰੇਖਾ ਹੈ।

PMSSY: ਸਿਹਤ ਦੀ ਖਾਈ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਿਹਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਯੋਜਨਾ (PMSSY) ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਇਨਕਲਾਬ ਲਿਆ ਰਹੀ ਹੈ। AIIMS ਬਠਿੰਡਾ ਜੋ 2014 ਵਿੱਚ 925 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੋਇਆ, 2021 ਵਿੱਚ ਕਾਰਗਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਇਹ ਹਸਪਤਾਲ ਪੰਜਾਬ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ 50 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜੀਵਨ-ਰੇਖਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 2026 ਤੱਕ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਜਾਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗੀ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ‘ਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਲਈ 150 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਤਕਰੀਬਨ 300-400 MBBS ਸੀਟਾਂ ਜੋੜ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਕਾਸ ਕੈਂਸਰ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵਾਂਗ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਹੱਲ ਕੱਢਣ ਲਈ ਅਤਿ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਾਲਵਾ ਖੇਤਰ ਲਈ, ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬੇਵਾਧ ਰਹਿਆ, AIIMS ਬਠਿੰਡਾ ਇਕ ਨਵੀਂ ਉਮੀਦ ਵਜੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ।

NHM: ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ
ਜਦੋਂ ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ PMSSY ਖ਼ਬਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਨੇਸ਼ਨਲ ਹੈਲਥ ਮਿਸ਼ਨ (NHM)ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਚੁੱਪਚਾਪ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਉਂਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਬ-ਸੈਂਟਰ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਹੈਲਥ ਸੈਂਟਰ (PHCs), ਅਤੇ ਕਮਿਉਨਿਟੀ ਹੈਲਥ ਸੈਂਟਰ (CHCs) ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ NHM ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਪਲੱਬਧੀ ਹੈ।
ਜਨਨੀ-ਸ਼ਿਸ਼ੂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ (JSSK) ਦੇ ਤਹਿਤ ਮੁਫ਼ਤ ਡਿਲੀਵਰੀ, ਸੀ-ਸੈਕਸ਼ਨ ਅਤੇ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਵਾਂਗ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਪਿੰਡਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਜੀਵਨ-ਦਾਤਾ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇਕ ਸ਼ਾਂਤ ਇਨਕਲਾਬ ਹੈ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਸਭ ਦੇ ਲਈ ਸਿੱਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਹੋਮੀ ਭਾਭਾ ਕੈਂਸਰ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ- ਮੋਹਾਲੀ
ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਨੇੜਲੇ ਰਾਜਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ-ਪੱਧਰੀ ਕੈਂਸਰ ਇਲਾਜ ਦੀ ਸੇਵਾ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ‘ਹੋਮੀ ਭਾਭਾ ਕੈਂਸਰ ਹਸਪਤਾਲ ਅਤੇ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ’ ਨੂੰ ਮੁੱਲਾਂਪੁਰ, ਨਵੀਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਮੋਹਾਲੀ) ‘ਚ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।
660 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਟਾਟਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਸੈਂਟਰ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇਹ ਤ੍ਰਿਤੀਕਾਰੀ ਹਸਪਤਾਲ 300 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ, ਕੈਂਸਰ ਇਲਾਜ ਦੇ ਹਰ ਮੌਜੂਦਾ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਸਰਜਰੀ, ਰੇਡੀਓਥੈਰੇਪੀ, ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ, ਇਮਿਉਨੋਥੈਰੇਪੀ ਅਤੇ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਗਰੂਰ ਦੇ 100 ਬਿਸਤਰਿਆਂ ਵਾਲੇ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਲਈ ਇਕ ‘ਹੱਬ’ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ।

ਅਗਲਾ ਪੜਾਅ: ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ
70% ਆਬਾਦੀ SSBY ਤਹਿਤ ਬੀਮਿਤ, 925 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ  AIIMS ਬਠਿੰਡਾ ‘ਚ ਨਿਵੇਸ਼, ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਸੈਂਕੜੇ ਨਵੇਂ ਡਾਕਟਰ ਤਿਆਰ 

ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਸਿਹਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਅਜੇ ਵੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਬਾਕੀ ਹਨ। PM-JAY ਬਾਰੇ ਘੱਟ ਜਾਗਰੂਕਤਾ, ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ, ਅਤੇ AIIMS ਬਠਿੰਡਾ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸਮਰਥਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੁਝ ਸਾਲ ਲੱਗਣਗੇ।
ਸਿਹਤਮੰਦ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਇਕ ਨਕਸ਼ਾ
SSBY ਵਿੱਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, PMSSY ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ NHM ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਹਤਮੰਦ ਪੰਜਾਬ ਵਾਸਤੇ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਨਕਸ਼ਾ ਹੈ।ਇਹ ਇਕ ਲੜਾਈ ਹੈ, ਜੋ ਜਿੱਤਣ ਯੋਗ ਹੈ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8