ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦਾ ਖ਼ੁਲਾਸਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹੋਈ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ

ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ (ਬਿਊਰੋ)- ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਇਕ ਆਰਥਿਕ ਸੰਕਟ 'ਚੋਂ ਲੰਘ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਖ਼ੁਲਾਸਾ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀਆਂ (ਡੀ. ਆਈ. ਐੱਸ. ਸੀ. ਓ. ਐੱਸ.) ਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਟ੍ਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਐਂਡ ਡਿਸਪੈਚ ਕੰਪਨੀ (ਐੱਨ. ਟੀ. ਡੀ. ਸੀ.) ਵਲੋਂ ਆਰੰਭੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਠੇਕੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ, ਧੋਖਾਧੜੀ, ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਤੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਅਪਣਾਏ ਗਏ 23 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਰੈਕੇਟ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।

ਵਰਲਡ ਬੈਂਕ ਸਮੂਹ (ਡਬਲਯੂ. ਬੀ. ਜੀ.) ਦੀ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤੀ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ (ਆਈ. ਐੱਨ. ਟੀ.) ਵਲੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਆਪਸੀ ਲਾਭ ਲਈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ "ਕਾਰਟੈਲ" ‘ਚ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੁਡ਼-ਨਿਰਮਾਣ ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਡਬਲਯੂ. ਬੀ. ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਂਕ (ਆਈ. ਬੀ. ਆਰ. ਡੀ.) ਨੇ ਬਿਜਲੀ ਵੰਡ ਤੇ ਟਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਇੰਪਰੂਵਮੈਂਟ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਜੁਲਾਈ 2008 ‘ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ (ਜੀ. ਓ. ਪੀ.) ਨਾਲ ਕਰਜ਼ਾ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਇਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਬਿਜਲੀ ਵੰਡ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਖੇਤਰਾਂ ‘ਚ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਮੰਗ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਵੰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਸੰਸਥਾਗਤ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਨਾ ਤੇ ਬਿਜਲੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਪਹਿਲ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਫੰਡਿੰਗ ਨੂੰ ਦੋ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਕਾਸ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਆਈ. ਡੀ. ਏ.) ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਦੁਆਰਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰਵਰੀ 2014 ‘ਚ ਇਹ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਆਈ. ਐਨ. ਟੀ. ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਜਾਂਚ ਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਛੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ-ਵਿੱਤ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਠੇਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪਾਵਰ ਟਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮਾਂ ਲਈ ਜਨਤਕ ਖਰੀਦ ਬਾਜ਼ਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦਾ ਕੰਟਰੋਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦਾ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਚ ਕਾਰਟੈਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਜੋਂ ਜ਼ਿਕਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਇਸ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਾਰਕੀਟ ‘ਚ ਹੇਰਾ-ਫੇਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਿਰਫ ਕੁਝ ਕੁ ਪਸੰਦੀਦਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਵਿੱਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਵਿੱਤੀ ਘੁਟਾਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਇਕ ਆਮ ਚੀਜ਼ ਹੈ। ਇਕ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚਾ, ਇਕ ਵਿਗਾਡ਼ੀ ਨਿਆਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਬੇਈਮਾਨ ਲੋਕਾਂ/ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਾਲਚ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਲੁੱਟਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਖ਼ੁਲਾਸੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ/ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਜਾਂਚ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੰਡਿੰਗ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵਿੱਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀਆਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਸੰਪੂਰਨ ਤੇ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੰਡਿੰਗ ਦੇ ਪੂਰੇ ਉਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਵੀ ਹਰਾ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰਕੇ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਂਝੀ ਕਰੋ।