ਤਿੱਬਤ ਨੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਪੰਚੇਨ ਲਾਮਾ ਦੇ ਬਾਰੇ ''ਚ ਮੰਗੀ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਬੀਜ਼ਿੰਗ (ਏ. ਪੀ.) - ਤਿੱਬਤ ਦੀ ਸਵੈ-ਐਲਾਨੀ ਗੁਲਾਮ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 11ਵੇਂ ਪੰਚੇਨ ਲਾਮਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਕ ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਦੇ 25 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ 'ਤੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਚੀਨ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉੱਤਰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਤਿੱਬਤੀ ਸੰਸਦ ਕਸ਼ਾਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ 11ਵੇਂ ਪੰਚੇਨ ਲਾਮਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 6 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਾਲ 1995 ਵਿਚ ਅਗਵਾਹ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੂਪ ਤੋਂ ਉਥੇ ਬੈਠੇ ਹਨ।

ਤਿੱਬਤ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਖੇਤਰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਚੀਨ ਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਮੁੰਡੇ ਗਯਾਲਤਸੇਨ ਨੋਰਬੂ ਨੂੰ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿਚ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਹੀ ਜਨਤਕ ਰੂਪ ਤੋਂ ਦੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕਸ਼ਾਗ ਨੇ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਪੰਚੇਨ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਅਗਵਾਹ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਪਛਾਣ ਤੋਂ ਜ਼ਬਰਨ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮਠ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੂਜਾ ਪਾਠ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਾਰਮਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਹੈ ਬਲਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਉਲੰਘਣ ਹੈ।

ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਆਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਚੀਨ ਦਾ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਸੱਚ ਹੈ ਤਾਂ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਅੰਦਰ ਧਾਰਮਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਚੀਨ ਨੂੰ 11ਵੇਂ ਪੰਚੇਨ ਲਾਮਾ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਕਿ ਉਹ ਕਿਥੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਵੇਂ ਹਨ। ਚੀਨੀ ਸ਼ਾਸਨ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ 1959 ਵਿਚ ਖੁਦ ਦੇਸ਼ ਛੱਡ ਕੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦਲਾਈ ਲਾਮਾ ਨੇ ਗੇਧੂਨ ਚੋਇਕੀ ਨਿਯੀਮਾ ਨੂੰ ਤਿੱਬਤ ਦੇ ਲਾਮਾਓ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਮੂਲ ਪੰਚੇਨ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਸੀ। 10ਵੇਂ ਪੰਚੇਨ ਲਾਮਾ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨੇ ਜੇਲ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿੱਬਤੀਆਂ ਲਈ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1989 ਵਿਚ ਸ਼ੱਕੀ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।