ਪੁਲਾੜ ''ਚ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਹੋਇਆ ਰੂਸੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ, ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਇਹ ਕੰਮ

ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ : ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ (ISS) ਲਈ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਖਰਾਬ ਰੂਸੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਟੁੱਟ ਗਿਆ, 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਆਸਰਾ ਲੈਣਾ ਪਿਆ। ਸ਼ੈਲਟਰ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਈਐਸਐਸ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ। ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿ ਸਕਣ। ਇਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੇ ਨਸ਼ਟ ਹੋਣ ਨਾਲ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਕੂੜਾ ਹੋਰ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਰੂਸੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ RESURS-P1 ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਫਿਲਹਾਲ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਖਦਸ਼ਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਇਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 

ਇਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ 2022 ਵਿੱਚ ਮ੍ਰਿਤਕ ਐਲਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਯੂਐਸ ਸਪੇਸ ਕਮਾਂਡ, ਜੋ ਮਲਬੇ ਦੇ ਝੁੰਡ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੋਰ ਉਪਗ੍ਰਹਿਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਪੇਸ ਕਮਾਂਡ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਘਟਨਾ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਈ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਪੁਲਾੜ ਦਫਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਪੁਲਾੜ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਆਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕੀ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਆਪਣੇ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰੂਸੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਰੋਸਕੋਸਮੌਸ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਏ ਟੁਕੜੇ

ਅਮਰੀਕੀ ਸਪੇਸ ਟਰੈਕਿੰਗ ਫਰਮ ਲਿਓਲਬਸ ਦੇ ਰਾਡਾਰ ਨੇ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਤੱਕ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਕਈ ਟੁਕੜਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ। ਯੂਐਸ ਸਪੇਸ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਸਪੇਸ-ਟਰੈਕਿੰਗ ਰਾਡਾਰਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਗਲੋਬਲ ਨੈਟਵਰਕ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦੇ 100 ਟੁਕੜੇ ਲਗਭਗ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਸਨ ਕਿ ਟਰੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਮਲਬੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਪੇਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਈ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜੋ ਅਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।

ਕੀ ਰੂਸ ਨੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਚਲਾਈ ਸੀ?

ਰੂਸ ਨੇ 2021 ਵਿੱਚ ਪਲੇਸੇਟਸਕ ਰਾਕੇਟ ਸਾਈਟ ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜ਼ਮੀਨ-ਅਧਾਰਤ ਐਂਟੀ-ਸੈਟੇਲਾਈਟ (ਏਐਸਏਟੀ) ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਸਪੇਸ-ਟਰੈਕਰ ਅਤੇ ਹਾਰਵਰਡ ਦੇ ਖਗੋਲ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੋਨਾਥਨ ਮੈਕਡੌਵੇਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲਗਭਗ 88-ਮਿੰਟ ਦੀ ਵਿੰਡੋ ਵਿੱਚ ਜੋ ਕਿ RESURS-P1 ਟੁੱਟਿਆ, ਇਸ ਨੇ ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਲੇਸੇਟਸਕ ਸਾਈਟ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।

ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਇਹ ਖਦਸ਼ਾ ਵੀ ਜਤਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਰੂਸ ਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਹੈ? ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਜਾਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਅਲਰਟ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਸੰਕੇਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਨੇ ਕੋਈ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਲਾਂਚ ਕੀਤੀ ਹੈ।