ਟਰੰਪ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਦੇ ਦਾਅ ਪੇਚਾਂ ’ਚ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

ਸੰਜੀਵ ਪਾਂਡੇ

ਤੁਸੀਂ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਕੀ ਕਹੋਗੇ? ਗ਼ੈਰ ਗੋਰੀ ਅਮਰੀਕਨ, ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀਨ, ਇੰਡੋ ਅਮਰੀਕਨ ਜਾਂ ਖੱਬੀ ਪੱਖੀ ਅਮਰੀਕਨ ? ਵੈਸੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਵੀ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੇ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸਿੱਧਾ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਟਰੰਪ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਟਰੰਪ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਹੈਰਿਸ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅੱਗੇ ਦਾ ਰਾਹ ਹੋਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ  ਵਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਜੋਅ  ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਉਪ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਉਥੋਂ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਇਕ ਰਣਨੀਤੀ ਤਹਿਤ ਜੋਅ  ਬਿਡੇਨ ਨੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੇ ਕਤਲ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਗ਼ੈਰ ਗੋਰੀ ਅਬਾਦੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਹੈ। ਜਮੈਕਨ ਮੂਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਮਾਂ ਦੀ ਧੀ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਅਮਰੀਕਨਾਂ ਦੀ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ, ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਮਰੀਕਨ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਅਮਰੀਕਨ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਨ। ਪਰ ਹੈਰਿਸ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਵਧੇਗੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਕਾਲੇ ਵੋਟਰ 1 ਕਰੋੜ 64 ਲੱਖ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਏਸ਼ੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1 ਕਰੋੜ 10 ਲੱਖ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। 2016 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਕਾਲੇ ਅਮਰੀਕਨ ਵੋਟਰ ਉਦਾਸ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ 2012 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। 2012 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ  66% ਯੋਗ ਕਾਲੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ। ਪਰ 2016 ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਯੋਗ ਕਾਲੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੇ ਵੋਟ ਪਾਈ ਸੀ। 2012 ਵਿੱਚ ਕਾਲਾ ਬਰਾਕ ਓਬਾਮਾ ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਵਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸੀ। ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਨ ਨਾਲ ਕਾਲੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਵੋਟ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਵਧੇਗੀ। ਇਸ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਰਿਪਬਲੀਕਨ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਿਡੇਨ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋਰਜ ਫਲਾਈਡ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਕਾਲੇ ਲੋਕ ਚੰਗੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵੋਟ ਪਾਉਣ।

ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੀ ਸੀ।ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੋਅ ਬਿਡੇਨ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਵੋਟਰ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਨਾ ਜਾਣ। ਵੈਸੇ, ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਵੋਟਰ ਟਰੰਪ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ’ਚ ਹਿਊਸਟਨ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਹਾਉਡੀ ਮੋਦੀ  ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਟਰੰਪ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ। ਉਥੇ ਜਾਣਾ ਟਰੰਪ ਦਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਏਜੰਡਾ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਟਰੰਪ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਇਡੋ ਅਮਰੀਕਨ ਆਬਾਦੀ ਡੈਮੋਕਰੇਟਸ ਦੇ ਨਾਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਜਦੋਂ ਯੂਐਸ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੋਈ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦਾ ਨਾਗਰਿਕ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਚੋਣ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੰਡੋ-ਅਮਰੀਕਨ ਵੋਟਰਾਂ ਦੀ ਵੋਟਿੰਗ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤਤਾ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਫਿਲਹਾਲ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਲਈ ਥੋੜੀ ਕੌੜੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਉਈਗਰ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਰੱਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਕੱਲੇ ਨਾ ਸਮਝਣ। ਅਸੀਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ,ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਏਜੰਡੇ ਵਿਚ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਕਦਰਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਬਾਰੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਨੇ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੀ ਯੂਐਸ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬੈਠਕ ਤੈਅ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਮੈਂਬਰ ਯੂਐਸ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਪ੍ਰਮਿਲਾ ਜੈਪਾਲ ਵੀ ਸੀ। ਜੈਪਾਲ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਨੀਤੀ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਸ਼ਰਤ ਰੱਖੀ ਕਿ ਉਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਬੈਠਕ ਵਿਚ ਆਉਣਗੇ ਜਦੋਂ ਜੈਪਾਲ ਉਸ ਬੈਠਕ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ 'ਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਨੇ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਬਾਰੇ ਸਖ਼ਤ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਉਮੀਦ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਪਾਰਟੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿਚ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਚੀਨ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਚੀਨ ਨਾਲ ਸਿੱਧਾ ਟਕਰਾਅ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ। ਇਹ ਉਮੀਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਬਿਡੇਨ ਅਤੇ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੁਣੇ ਗਏ, ਤਾਂ ਚੀਨ-ਅਮਰੀਕਾ ਸੰਬੰਧ ਸੁਧਰ ਜਾਣਗੇ। ਕਿਉਂਕਿ ਡੈਮੋਕਰੇਟ ਚੀਨ ਨਾਲ ਉਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਟਕਰਾਅ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਜਿੰਨਾ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਜੋਅ  ਬਿਡੇਨ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਹਮਲਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਚੀਨ ਨਾਲ ਘੁਲਿਆ-ਮਿਲਿਆ ਦੱਸਿਆ। ਟਰੰਪ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਜੋਅ  ਬਿਡੇਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਟਰੰਪ ਜੋਅ  ਬਿਡੇਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਰਮਿਆਨ ਆਰਥਿਕ ਸੰਬੰਧਾਂ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਕਮਲਾ ਹੈਰਿਸ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਨੇ ਚੀਨ ਦੀ ਬੇਚੈਨੀ ਵੀ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹੈਰਿਸ ਚੀਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੱਲ ਰਹੀ ਉਈਗਰ ਅੰਦੋਲਨ ’ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਉਈਗਰਾਂ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।