ਹੰਗਰੀਆਈ ਨਾਵਲਕਾਰ ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਕ੍ਰਾਸਜ਼ਨਾਹੋਰਕਾਈ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ''ਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ; ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਲੇਖਕ ਹਾਰੇ
Thursday, Oct 09, 2025 - 06:11 PM (IST)

ਬੁਡਾਪੇਸਟ : ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਵੱਕਾਰੀ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਾ ਐਲਾਨ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਹੰਗਰੀਆਈ ਨਾਵਲਕਾਰ ਅਤੇ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਕ੍ਰਾਸਜ਼ਨਾਹੋਰਕਾਈ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਦਾ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਅਤੇ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਸਾਹਿਤਕ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਡਰ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਕਲਾ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।"
ਬੁੱਕਮੇਕਰਾਂ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?
ਬੁੱਕਮੇਕਰ ਅਕਸਰ ਨੋਬਲ ਅਕੈਡਮੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਪਰ ਉਹ ਸਾਹਿਤਕ ਜਗਤ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਅਤੇ ਪੱਖਪਾਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ, ਹੰਗਰੀਆਈ ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਕ੍ਰਾਸਜ਼ਨਾਹੋਰਕਾਈ (6/1) ਬੁੱਕਮੇਕਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਲੇਖਕ ਗੇਰਾਲਡ ਮੁਰਨੇਨ (5/1) ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਨੇ ਦੌੜ ਜਿੱਤੀ। ਇਸ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਦਾਅਵੇਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਕਸੀਕੋ ਦੀ ਕ੍ਰਿਸਟੀਨਾ ਰਿਵੇਰਾ ਗਾਰਜ਼ਾ (9/1), ਜਾਪਾਨੀ ਲੇਖਕ ਹਾਰੂਕੀ ਮੁਰਾਕਾਮੀ (11/1), ਰੋਮਾਨੀਆ ਦੀ ਮਿਰਸੀਆ ਕੈਟਾਰੇਸਕੂ, ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਥਾਮਸ ਪਿਨਚੋਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਚੈਨ ਸ਼ੂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਸਾਹਿਤ 'ਚ ਪਹਿਲਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਕਿਸਨੇ ਜਿੱਤਿਆ?
ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ 1901 ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕਵੀ ਸੁਲੀ ਪ੍ਰੂਧੋਮ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਸੇਲਮਾ ਲਾਗੇਰਲੋਫ 1909 ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਬਣੀ।
ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 16 ਹਨ।
ਪਿਛਲੇ 124 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਸਿਰਫ 18 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
ਲੀਓ ਟਾਲਸਟਾਏ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਵੁਲਫ ਅਤੇ ਜੇਮਜ਼ ਜੋਇਸ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਇਹ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।
ਜੀਨ-ਪਾਲ ਸਾਰਤਰ ਅਤੇ ਬੋਰਿਸ ਪਾਸਟਰਨਾਕ ਵਰਗੇ ਕੁਝ ਜੇਤੂਆਂ ਨੇ ਇਨਾਮ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ।
ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਤਬਾਹੀ ਦੇ ਪੈਗੰਬਰ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ
2025 ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਜਿਸਨੂੰ "ਕਿਯਾਮਤ ਦਾ ਪੈਗੰਬਰ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚ ਸਾਹਿਤਕ ਸਨਮਾਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹੰਗਰੀਆਈ ਨਾਵਲਕਾਰ ਅਤੇ ਪਟਕਥਾ ਲੇਖਕ ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਕ੍ਰਾਸਨਾਹੋਰਕਾਈ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਡੂੰਘੀ, ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਡੂੰਘਾਈ ਲਈ 2025 ਦਾ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਕਿਯਾਮਤ ਦਾ ਲੇਖਕ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਸਭਿਅਤਾ ਢਹਿਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਸੇ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਵਿੱਚ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ, ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਹਨ ਲਾਸਜ਼ਲੋ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਵਲ
ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨਾਵਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੈਟਨਟੈਂਗੋ, ਦ ਮੇਲੈਂਕੋਲੀ ਆਫ਼ ਰੈਜ਼ਿਸਟੈਂਸ ਅਤੇ ਬੈਰਨ ਵੈਂਕਹਾਈਮ ਦਾ ਹੋਮਕਮਿੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਦੀ ਲਿਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਲੰਬੀ, ਦਿਲਚਸਪ ਅਤੇ ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਫੜਾ-ਦਫੜੀ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਾਂਗ ਹੈ, ਨਿਰਾਸ਼ਾ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਵਿਅੰਗ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਘੁੰਮਦੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ, ਭਾਵੇਂ ਦੁਨੀਆਂ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਸੁੰਦਰਤਾ ਅਤੇ ਉਸੇ ਟੁੱਟਣ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਲੱਭਦਾ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e