ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਤੇਲ ਲਈ ਰੁਪਏ ''ਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਭਾਰਤ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਸੰਬੰਧੀ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਇਸ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਆਪੂਰਤੀਕਰਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਲਈ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਰੁਪਏ 'ਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਖਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰ 'ਚ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀ ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (ਆਈ.ਓ.ਸੀ) ਅਤੇ ਮੰਗਲੋਰ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਐਂਡ ਪੈਟ੍ਰੋਕੈਮੀਕਲਸ ਲਿਮੀਟੇਡ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਆਯਾਤ ਲਈ ਯੂਕੋ ਬੈਂਕ ਜਾ ਆਈ.ਡੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਬੈਂਕ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਖਿਲਾਫ ਅਮਰੀਕੀ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧ 4 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ ਨਾਲ ਬੈਕਿੰਗ ਚੈਨਲ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਡਾਲਰ 'ਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗਾ।

ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੇਲ ਸ਼ੋਧਕ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਨੇ ਸਤੰਬਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਕਤੂਬਰ ਲਈ ਵੀ ਤੇਲ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਹੈ। ਸਤੰਬਰ 'ਚ ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਤੇਲ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਨਵੰਬਰ 'ਚ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਈਰਾਨ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ 60 ਦਿਨ ਦਾ ਸਮਾਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈਰਾਨ ਤੇਲ ਲਈ ਰੁਪਏ 'ਚ ਭੁਗਤਾਨ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਉਸ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਉਹ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਖਰੀਦੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਅਤੇ ਖਾਦ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭੁਗਤਾਨ ਲਈ ਯੂਕੋ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਆਈ.ਡੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿੱਤੀ ਵਿਵਸਥਾ 'ਚ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਉਪਸਥਿਤੀ ਲਗਭਗ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ 'ਚ ਭਾਰਤ ਆਪਣੇ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤੇਲ ਆਪੂਰਤੀਕਰਤਾਂ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਯੂਰੋਪੀਅਨ ਬੈਕਿੰਗ ਚੈਨਲ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਯੂਰੋ 'ਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚੈਨਲ ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।

ਭਾਰਤ ਨੇ ਚਾਲੂ ਵਿੱਤ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਢਾਈ ਕਰੋੜ ਟਨ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ 2.26 ਕਰੋੜ ਟਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਵਾਸਤਵਿਕ ਆਯਾਤ ਇਸ ਤੋਂ ਕੀਤੇ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਰਿਲਾਇੰਸ ਇੰਡਸਟ੍ਰੀਜ਼ ਜਿਹੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਆਯਾਤ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਵੀ ਆਯਾਤ 'ਚ ਕਾਫੀ ਕਮੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਮਈ 'ਚ ਈਰਾਨ ਦੇ ਨਾਲ 2015 'ਚ ਹੋਏ ਪਰਮਾਣੂ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਅਲੱਗ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧ ਲੱਗ ਗਏ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧ 6 ਅਗਸਤ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋ ਗਏ ਜਦਕਿ ਤੇਲ ਅਤੇ ਬੈਕਿੰਗ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਬੰਧ 4 ਨਵੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ।