ਯੂਰੋਜ਼ੋਨ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ : ਇਹ ਇਕ ਚੰਗਾ ਮੋੜ ਹੈ

Sunday, Jun 08, 2025 - 05:06 PM (IST)

ਯੂਰੋਜ਼ੋਨ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ : ਇਹ ਇਕ ਚੰਗਾ ਮੋੜ ਹੈ

ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਕਿ ਬੁਲਗਾਰੀਆ 2026 ਤੋਂ ਯੂਰੋਜ਼ੋਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ, ਯੂਰੋ ਲਈ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। 1999 ਵਿਚ ਜਨਮੀ ਯੂਰਪ ਦੀ ਇਸ ਆਮ ਮੁਦਰਾ ਯੂਰੋ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਟੈਰਿਫ ਐਲਾਨਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੀ ਇਕ ਲੜੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ-ਪਨਾਹਗਾਹ ਦੀ ਚਮਕ ਮੁੜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸਲੋਅ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਅਤੇ ਵਧਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਨੋਟ ਪਸਾਰਾ ਦੁਰਲੱਭ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਇਕ ਸਵੈ-ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਸੰਸਕਰਣ ਹੋਰ ਵੀ ਦੁਰਲੱਭ ਹੋਵੇਗਾ। ਬਾਂਡ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਘਬਰਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਮੂਡੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਮਈ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸਾਵਰੇਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਰੇਟਿੰਗ ਘਟਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬਾਂਡ ’ਤੇ ਲਾਭ ’ਚ ਉਛਾਲ ਆਇਆ। ਇਹ ਬਿਕਵਾਲੀ ਐੱਸ. ਐਂਡ ਪੀ. ਅਤੇ ਫਿਚ ਦੁਆਰਾ ਡਾਊਨਗ੍ਰੇਡ ਕਰਨ ’ਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦੇ ਉਲਟ ਸੀ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜਦੋਂ ਡਾਲਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ-ਪਨਾਹਗਾਹ ਅਪੀਲ ਨੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਿਟਰਨ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ। ਜੇਕਰ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ’ਚ ਅਮਰੀਕਾ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਮੁੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਐਡਜਸਟ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਵਿਚ ਡਾਲਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵੁੱਡਸ ਵਿਚ ਗਲੋਬਲ ਵਿੱਤੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਆਕਾਰ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੁਦਰਾ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੇ 2026 ਵਿਚ ਬੁਲਗਾਰੀਆ ਨੂੰ ਯੂਰੋ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਜਾਪਾਨੀ ਯੇਨ ਕੁੱਲ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ 5 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਡਾਲਰ ਆਪਣਾ ਸਿਖਰਲਾ ਸਥਾਨ ਗੁਆਉਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਵਿੱਤ ’ਤੇ ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਡਗਮਗਾ ਰਹੀ ਨੀਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਗ੍ਰੀਨਬੈਕ ਆਪਣੀ ਗਲੋਬਲ ਚਮਕ ਗੁਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਾਲਰ ਦੁਆਰਾ ਛੱਡੇ ਗਏ ਖਲਾਅ ਨੂੰ ਭਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕਈ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਬੋਝ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਗੀਆਂ।

ਡਾਲਰ ਦਾ ਸਥਾਨ ਲੈਣ ਲਈ ਯੂਰੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਬਦਲਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਇਹ ਹਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰੋ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਯੂਰੋ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ 27 ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 20 ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਾਰੀਆਂ 5 ਕਨਵਰਜੈਂਸ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਬੁਲਗਾਰੀਆ 21ਵੇਂ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਹਿੰਗਾਈ, ਕਰਜ਼ੇ, ਵਿੱਤੀ ਸਿਹਤ, ਮੁਦਰਾ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਰਿਟਰਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਇਹ ਮਾਪਦੰਡ ਸਖ਼ਤ ਹਨ ਪਰ ਯੂਰੋ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੀ ਤਾਕਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਯੂਰੋ ਡਾਲਰ ਦਾ ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਇਕ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਭਾਵਿਤ ਦਾਅਵੇਦਾਰ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਯੂਰੋ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪਸੰਦੀਦਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਮੁਦਰਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ 12.75 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿਚੋਂ, ਲਗਭਗ 53 ਫੀਸਦੀ ਯੂਰੋ ਕੋਲ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੈਂਟਰਲ ਬੈਂਕ (ਈ. ਸੀ. ਬੀ.) ਯੂਰੋਜ਼ੋਨ ਲਈ ਇਕ ਸਾਂਝੀ ਮੁਦਰਾ ਨੀਤੀ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਹਰੇਕ ਈ. ਯੂ. ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵਿੱਤੀ ਨੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਈ. ਸੀ. ਬੀ. ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਸਾਰੇ ਈ. ਯੂ. ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕਰਜ਼ੇ ਪ੍ਰਤੀ ਬਰਾਬਰ ਤੌਰ ’ਤੇ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬਾਂਡਾਂ ’ਤੇ ਰਿਟਰਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਰਮਨ ਬਾਂਡਾਂ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ (10-ਸਾਲ ਦੇ ਪੇਪਰ ’ਤੇ 2.52 ਫੀਸਦੀ) ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ (3.5 ਫੀਸਦੀ) ਹੈ।

ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਪਾਰਕ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੀ ਏਕਤਾ ਲਈ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਸਾਂਝੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਜਾਰੀਕਰਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਾਂਝੇ ਬਾਂਡਾਂ ਲਈ ਇਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਬਾਜ਼ਾਰ ਯੂਰੋ ਦੀ ਅਪੀਲ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਚੰਗੀ ਖ਼ਬਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਹੋਲਡਿੰਗਜ਼ ’ਚ ਭਿੰਨਤਾ ਿਲਆਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਬਦਲਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ।


author

Rakesh

Content Editor

Related News