ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤਕ ''ਜੰਗ'' ਜਾਰੀ!
Thursday, Feb 21, 2019 - 05:27 PM (IST)
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ - ਦੁਨੀਆ ਅੱਜ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸੇ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਿਵਸ ਨੂੰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀਆਂ 'ਚ ਵੀ ਕਾਫੀ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹ ਸਿਰਫ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੇਮੀ ਵੀ ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। 1947 'ਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਹੋਈ ਵੰਡ ਨੇ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਇਕ ਲਕੀਰ ਖਿੱਚ ਕੇ ਭਾਵੇਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦਾ ਬਟਵਾਰਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇ ਪਰ ਇਸ ਲਕੀਰ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਲੋਕ ਅੱਜ ਵੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪਛਾਣ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਪੰਜਾਬੀ ਹੋਣ ਦੀ ਪਛਾਣ ਨਾਲ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਛਾਣ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲੀ ਹੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਗ ਬਾਣੀ ਆਪਣੇ ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੰਨੇ ਰਾਹੀ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤਕ ਕੀ ਉਪਰਾਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਚੜ੍ਹਦਾ ਪੰਜਾਬ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਾਜ਼ੀ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਭਰਿਆ ਹੈ। ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਅੱਜ ਦਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼) ਵਿਚ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰਕ ਦਰਜਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ 21 ਫਰਵਰੀ 1952 ਢਾਕਾ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਪੁਲਸ ਵਲੋਂ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਇਸ ਕੁਰਬਾਨੀ ਭਰੇ ਅੰਦੋਲਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1954 ਵਿਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਇਆ ਪਰ ਇਹ ਦਰਜਾ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਸਾਲ ਲਈ ਹੀ ਕਾਇਮ ਰਿਹਾ ਅਤੇ 1958 ਵਿਚ ਇਹ ਦਰਜਾ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਖੋਹ ਲਿਆ ਗਿਆ। 1999 ਵਿਚ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਨੇਸ਼ਨ ਨੇ ਇਕ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕਰਕੇ 21 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸੰਨ 2000 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਚੜ੍ਹਤ
ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਗੁਰਮੁਖੀ ਦੀਆਂ ਦਰਜਨਾਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਰਸਾਲੇ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ
* ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ, ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਖਬਰਾਂ ਦੇ ਕਈ ਚੈਨਲ ਹਨ
* ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪਟਿਆਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ
* ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੀ ਲਿੱਪੀ ਗੁਰਮੁਖੀ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਾਸ਼ਾ ਨਾਲ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਲਗਾਅ ਹੈ
* ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਪੰਜਾਬੀ ਹੈ
ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 'ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ'
* ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ 56 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਦੇ ਸਨ, ਇਹ ਘੱਟ ਕੇ 44 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ
* ਲਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਦੀਆਂ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਹਨ
* ਸਰਕਾਰੀ ਕੰਮਕਾਜ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਉਰਦੂ ਜਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਹੈ
* ਪੰਜਾਬੀ ਸਿਨੇਮਾ ਅਤੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ
* ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਵੱਡੀ ਲੜਾਈ ਨਹੀਂ ਲੜੀ ਜਾ ਰਹੀ