ਲੇਖ: ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ‘ਬਾਗ਼ੀ’ ਬਣੇ ਪਾਰਟੀ ਲਈ ਸਿਰਦਰਦ; ਜਾਤੀਗਤ ਵੋਟਾਂ ਕਿਸ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪੈਣਗੀਆਂ?

ਸੰਜੀਵ ਪਾਂਡੇ 

ਦਿਲ ਮਿਲੇ ਜਾਂ ਨਾ ਪਰ ਹੱਥ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਨੇ। ਬਿਹਾਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀ.ਜੇ.ਪੀ. ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਦਲ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਸਬੰਧ ਕੁਝ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਹੈ। ਟਿਕਟਾਂ ਵੰਡੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਸਫ਼ਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਗੱਠਜੋੜ ਨੇ ਵੀ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕਰਕੇ ਇਕਮੁੱਠਤਾ ਦਿਖਾਈ ਹੈ। ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਤਕਰਾਰ ਸਾਫ਼ ਵਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੱਠਜੋੜ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਬੰਦ ਕਮਰਾ ਬੈਠਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅਫਵਾਹਾਂ ਵੀ ਉੱਡ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਖੈਰ ਸੱਚਾਈ ਕੀ ਹੈ ਇਹ ਤਾਂ  ਬੈਠਕਾਂ ਵਿਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਹੀ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ। 

ਸਾਬਕਾ ਡੀ.ਜੀ.ਪੀ. ਬਾਰੇ ਭੰਬਲਭੂਸਾ
ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਚ ਅਫ਼ਵਾਹਾਂ ਉੱਡਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਭਾਜਪਾ ਨੇਤਾ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਡੀ.ਜੀ.ਪੀ. ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਟਿਕਟ 'ਤੇ ਬਕਸਰ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਾਉਣ ਦੇ ਇਛੁੱਕ ਹਨ। ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਡੀ.ਜੀ.ਪੀ. ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਕਸਰ ਸੀਟ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਛਡਵਾ ਲੈਣਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਬੇਪਰਵਾਹ ਸਨ। ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਕੋਟੇ ਅਧੀਨ ਬਕਸਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ। ਦਰਅਸਲ, ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਗੂ ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਬਕਸਰ ਤੋਂ ਚੋਣ ਲੜਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਲਈ ਸੀਟ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ ਤਾਂ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਸ਼ੁਭਚਿੰਤਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਟਿਕਟ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਇਸ ਮੌਕੇ ਬਕਸਰ ਤੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਚੌਬੇ ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮੋਰਚਾ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਬੈਠ ਗਏ। 

ਚੌਬੇ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਨੂੰ ਬਕਸਰ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਕੀਮਤ ‘ਤੇ ਟਿਕਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਚੌਬੇ ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਪਾਂਡੇ ਦੀ ਇੱਛਾ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸਨ। ਚੌਬੇ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਪਾਂਡੇ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਗਏ ਅਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ, ਅਗਲਾ ਦਾਅਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਕਸਰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਉਹੀ ਗੁਪਤੇਸ਼ਵਰ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਲ 2009 ਵਿੱਚ ਬਕਸਰ ਤੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਭਾਜਪਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਲਾਲਮੂਨੀ ਚੌਬੇ ਦੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਟਿਕਟ ਉਡਾਉਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਚੌਬੇ ਦੀ ਟਿਕਟ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਦੇ ਦਖ਼ਲ ਕਾਰਨ ਬਚ ਗਈ ਸੀ। ਅਸ਼ਵਨੀ ਚੌਬੇ ਨੇ ਡੀ.ਜੀ.ਪੀ. ਪਾਂਡੇ ਦੀ ਥਾਂ ਬਕਸਰ ਤੋਂ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਇਕ ਪੁਲਸ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ।

ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੋਟਾਂ ‘ਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕਾਹਲੇ ਆਗੂ
ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਵਿਚ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਗੱਠਜੋੜ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਮਹਾਗੱਠਬੰਧਨ ਟਿਕਟ ਵੰਡ ਨੇ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਿਹਾਰ ਵਿਚ ‘ਫਾਰਵਰਡ-ਬੈਕਵਰਡ’ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਭ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਹੋ ਕੇ ਟੱਕਰਣਗੇ। ਮਹਾਗੱਠਜੋੜ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਉੱਚ ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਤਰਫੋਂ ਉੱਚ ਜਾਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਹਾਗੱਠਜੋੜ ‘ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਅਤੇ ਸੀ.ਪੀ.ਐੱਮ ਨੇ ਵੀ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਵਿਚ ਉੱਚੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ.ਐੱਮ.ਐੱਲ. ਨੇ ਪੱਛੜੇ ਅਤੇ ਦਲਿਤ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਜਤਾਇਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਰਾਜਦ ਖ਼ਾਸਕਰ ਯਾਦਵ, ਰਾਜਪੂਤ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਵੰਡ ਵਿਚ ਸੰਤੁਲਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਪੇਂਦਰ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੱਠਜੋੜ ਦੇ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਜਦ ਨੇ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਜਾਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਦੀ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ
ਮਹਾਗੱਠਜੋੜ ਨੇ ਗਯਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਕਾਇਆਸਥ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ਿਆ ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵੀ ਖੜੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਇਸ ਤੋਂ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਦਾ ਗੱਠਜੋੜ ਦੱਖਣ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਕਾਇਆਸਥ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ਿਆ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬੇਸ਼ਕ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਵਿੱਚ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਵਿੱਚ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ। ਗਯਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਮਹਾਗੱਠਬੰਧਨ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰੇਮ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਇਸਟਾ ਜਾਤੀ ਦੇ ਮੋਹਨ ਸ੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੂੰ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਹੈ। ਸ੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਗਯਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਮੇਅਰ ਹਨ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸ਼ੇਰਘਾਟੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਦੀ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਤਾ ਦਲ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮ ਸੇਵਕ ਸੰਘ ਦੀ ਕਾਰਕੁਨ ਮੰਜੂ ਅਗਰਵਾਲ ਨੂੰ ਟਿਕਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਵਲੋਂ ਟਿਕਟ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਮੰਜੂ ਅਗਰਵਾਲ ਨੇ ਸਾਲ 2010 ਅਤੇ 2015 ਵਿਚ ਸ਼ੇਰਘਾਟੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਵਾਰ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ। ਗਯਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ, ਮਹਾਗੱਠਬੰਧਨ ਨੇ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੇ ਚਾਰ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਕੀਤੇ ਹਨ।

ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦਰਮਿਆਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਫ਼ਰਕ 
ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦਰਮਿਆਨ ਫ਼ਿਕਰ ਸਾਫ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਦੀਆਂ ਗੱਠਜੋੜ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਲਈ ਜਾਤੀ ਦੇ ਸਮੀਕਰਣ ਅਨੁਸਾਰ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਬਿਹਾਰੀ ਵੋਟਰ ਜਾਤੀ ਦੇ ਅਧਾਰ ’ਤੇ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਐੱਲ.ਜੇ.ਪੀ., ਜੋ ਕਿ ਬਿਹਾਰ ਵਿਚ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਨੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੀ ਹਾਰ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੇ ਪਛੜੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਉੱਚੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਲੋਜਪਾ ਦਾ ਗਣਿਤ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉੱਚ ਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਭੰਨ ਤੋੜ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰਾਜਨੀਤਕ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਗਯਾ ਦੇ ਅਤਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ, ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੀ ਯਾਦਵ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬੀਬੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਰਾਜਪੂਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਬੇਲਾਗੰਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੇ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਲੋਜਪਾ ਨੇ ਭੂਮੀਗਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਟੇਕਾਰੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਐੱਨ.ਡੀ.ਏ. ਦੇ ਭੂਮੀਗਤ ਜਾਤੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਲੋਜਪਾ ਨੇ ਭੂਮੀਗਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜਹਾਨਾਬਾਦ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ, ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਦੇ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਲੋਜਪਾ ਨੇ ਭੂਮੀਗਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਓਬਰਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ, ਲੋਜਪਾ ਨੇ ਜੇ.ਡੀ.ਯੂ. ਯਾਦਵ ਉਮੀਦਵਾਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵੈਸ਼ਿਆ ਸਮੁਦਾਇ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਭਾਜਪਾ ਲਈ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ
ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵੀ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬੀ.ਜੇ.ਪੀ. ਆਪਣੇ ਕਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਾਗੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਨਿਤੀਸ਼ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿਚ ਹੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਭਾਜਪਾ ਪੱਖੀ ਆਗੂ ਦੱਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਤੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀਆਂ ਕਈ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣਗੇ। ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਨੇੜਲਾ ਨੌਕਰਸ਼ਾਹ, ਜਿਸਦੀ ਆਪਣੀ ਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਪਕੜ ਹੈ, ਪਟਨਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਬਾਢ ਅਤੇ ਬਖਤਿਆਰਪੁਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਜਿੱਤ-ਹਾਰ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਵੋਟ ਬੈਂਕ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਉੱਤਰ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਕੁਰਮੀ ਅਤੇ ਧਨੁਕ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਵੀ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਨਿਤੀਸ਼ ਹੀ ਤੈਅ ਕਰਨਗੇ। ਕਈ ਹੋਰ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਖੇਡ ਸੰਭਵ ਹੈ। ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਗੋਹ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿਚ, ਨਿਤੀਸ਼ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ ਰਣਵਿਜੇ ਸਿੰਘ, ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਉਪੇਂਦਰ ਕੁਸ਼ਵਾਹਾ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨਾਲ ਲਗਾਅ  ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਗੋਹ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵੀ ਰਣਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜਾਤ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਜਪਾ ਵਿੱਚ ਡਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਦੱਬੀ ਜ਼ੁਬਾਨ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਜੇ ਨਿਤੀਸ਼ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਾ ਪਕਾ ਲਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਯਕੀਨਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੁਝ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਆਪਣੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਾਗੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਟਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਵਿਕਰਮ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਵਿਧਾਇਕ, ਆਪਣੀ ਹੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਖੜੇ ਹੋਏ। ਸਾਬਕਾ ਭਾਜਪਾ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੇ ਅਰਵਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਹਲਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਹੀ ਦਾਅਵੇਦਾਰੀ ਠੋਕ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।