EU ਪਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ''ਚ ਤੇਜ਼ੀ, ਅਗਸਤ ''ਚ ਨਿਰਯਾਤ 137% ਵਧਿਆ

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਭਾਰਤ 'ਤੇ 25% ਦਾ ਵਾਧੂ ਟੈਰਿਫ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਡੀਜ਼ਲ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਗਸਤ 2025 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ 2.42 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਡੀਜ਼ਲ ਯੂਰਪ ਭੇਜਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਸਾਲ ਦਰ ਸਾਲ 137% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਧਾ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ (EU) ਦੀਆਂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ 2026 ਤੋਂ EU ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਬਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਯੂਰਪ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਡੀਜ਼ਲ ਖਰੀਦ ਕੇ ਸਟਾਕ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੰਭਵ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਿਲਾਇੰਸ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਅਗਸਤ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਡੀਜ਼ਲ ਨਿਰਯਾਤ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 73% ਵੱਧ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ 124% ਵੱਧ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਊਰਜਾ ਡੇਟਾ ਟਰੈਕਰ ਵੋਰਟੇਕਸ ਨੇ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 228,316 ਬੈਰਲ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਦੱਸਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 166% ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਜੁਲਾਈ ਨਾਲੋਂ 36% ਵੱਧ ਹੈ।
ਡੀਜ਼ਲ ਨਿਰਯਾਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੇ 3 ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ
1. ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ: ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਰਿਫਾਇਨਰੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਦਾ ਕੰਮ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈੱਲ ਪਰਨਿਸ ਰਿਫਾਇਨਰੀ ਨੇ 2026 ਵਿੱਚ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮੁਰੰਮਤ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
2. ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਮੰਗ: ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਖਪਤ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਖਰੀਦਦਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਟਾਕ ਤਿਆਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
3. ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪਾਬੰਦੀ: ਜਨਵਰੀ 2026 ਤੋਂ, ਰੂਸ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਤੋਂ ਬਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੁਣ ਤੋਂ ਸਟੋਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, 2025 ਦੇ ਬਾਕੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਭਾਰਤੀ ਡੀਜ਼ਲ ਦੀ ਯੂਰਪੀ ਮੰਗ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਸ਼ਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਮੰਗਾਂ
ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਨਵਰੀ 2026 ਤੋਂ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਉਤਪਾਦ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਤਾਂ ਹੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਮੂਲ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸਬੂਤ ਹੋਵੇ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਵਰਗੇ ਦੇਸ਼ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਭੇਜਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਤੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਤਿੱਖੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ
ਅਮਰੀਕੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰਿਫਾਇਨਰ ਸਸਤਾ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਵੇਚ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੂਸ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ ਚਾਹੁਣ ਤਾਂ ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਬਾਲਣ ਖਰੀਦਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਨਿਰਯਾਤ ਹੋਰ ਵਧਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਕੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਬਣੀ ਰਹੇਗੀ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਦੀਆਂ ਰਿਫਾਇਨਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖ-ਰਖਾਅ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਯੂਰਪ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਹੋਰ ਤੇਲ ਚੁੱਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਫਰਵਰੀ 2023 ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਵਰਗੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਯੂਰਪ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਟਾਕ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।