ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਖਰਾਬ, ਅਸਮਾਨ ਛੂਹ ਰਹੀ ਹੈ ਮਹਿੰਗਾਈ

ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ—ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਖਰਾਬ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ 2022-2023 ਦਰਮਿਆਨ 21 ਤੋਂ 23 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਉੱਚੀ ਰਹੇਗੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-2023 'ਚ ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਅਕਤੂਬਰ ਦਰਮਿਆਨ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ 115 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਤਬਾਹੀ ਕਾਰਨ ਸਾਲ 2023 ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਬਜਟ ਟੀਚੇ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਘੱਟ ਵਿਕਾਸ ਦਰ, ਉੱਚ ਮੁਦਰਾਸਫੀਤੀ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਦਾ ਘਟਿਆ ਪੱਧਰ 'ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ' ਲਈ ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ।
'ਡਾਨ' ਅਖਬਾਰ ਮੁਤਾਬਕ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵੱਲੋਂ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੁਲਾਈ-ਅਕਤੂਬਰ 2022 ਤੱਕ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟਾ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ. ਦਾ 1.5 ਫੀਸਦੀ (1.266 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ) ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਇਹ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ (587 ਅਰਬ ਰੁਪਏ) ਦਾ 0.9 ਫੀਸਦੀ ਸੀ। ਉੱਚ ਮਾਰਕ-ਅਪ ਅਦਾਇਗੀਆਂ ਕਾਰਨ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਵਿੱਤੀ ਫਿਸਲਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੜ੍ਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। EAW ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਔਸਤ ਖਪਤਕਾਰ ਕੀਮਤ ਸੂਚਕ ਅੰਕ 25.1 ਫੀਸਦੀ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2021 ਵਿੱਚ 9.3 ਫੀਸਦੀ ਸੀ।
ਡਾਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦਰ 21-23 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗੀ। ਡਾਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਜੁਲਾਈ-ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023 ਲਈ 3.1 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਘਾਟਾ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 7.2 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਘਾਟੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਪਾਰ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸੀ।'' ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਦਾ ਘਾਟਾ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ 276 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਰਿਹਾ ਜੋ ਅਕਤੂਬਰ ਵਿੱਚ 569 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਦਿਵਾਇਆ ਕਿ "ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਡਿਫਾਲਟ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ"।