ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਈਰਾਨ ''ਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਸਮਝੌਤਾ ਤੋੜਣ ਦਾ ਦੋਸ਼

ਪੈਰਿਸ (ਰਾਈਟਰ)- ਅਜੇ ਤੱਕ ਈਰਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਸਮਝੌਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਲਿਆ ਹੈ। ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ 2015 ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਈਰਾਨ ਸਮਝੌਤੇ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟਦੇ ਹੋਏ ਫਿਰ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿਚ ਜੁਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਉਪਰ ਫਿਰ ਤੋਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਦੇ ਆਸਾਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। 2015 ਵਿਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਣ 'ਤੇ ਇਹ ਪਾਬੰਦੀ ਹੱਟ ਗਈ ਸੀ। ਸਮਝੌਤੇ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਮਰੀਕਾ, ਰੂਸ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਤਿੰਨ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਸਮਝੌਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿਚ ਹਨ। ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ।

ਟਰੰਪ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਸਮਝੌਤਾ ਖਾਮੀ ਵਾਲਾ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ 2018 ਵਿਚ ਉਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਗੁਪਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਮਾਣੂੰ ਹਥਿਆਰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਆਰਥਿਕ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਇਹੀ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮੁਹੰਮਦ ਜਵਾਬ ਜਰੀਫ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਧਾਰਹੀਣ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਨੀਤਕ ਕਾਰਣਾਂ ਨਾਲ ਰਣਨੀਤਕ ਗਲਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।