ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮਾਰਕੀਟ ''ਚ 10% ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ
Saturday, May 11, 2024 - 12:41 AM (IST)
ਜੈਤੋ (ਰਘੁਨੰਦਨ ਪਰਾਸ਼ਰ) - ਕੇਂਦਰੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਡਸਟਰੀ (ਸੀ.ਆਈ.ਆਈ.) ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਰਿਸਰਚ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ (ਏਟੀਆਈਆਰਏ) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਅੱਜ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ, ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਫਾਈਬਰਸ ਅਤੇ ਕੈਮੀਕਲਜ਼ 'ਤੇ ਇਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੈਮੀਨਾਰ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ। ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਰਚਨਾ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸੈਮੀਨਾਰ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ 10% ਦੀ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿੱਚ 5ਵੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਜੋਂ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪਾਰ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਢਾਂਚਾਗਤ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਵਿਕਾਸ, ਏਰੋਸਪੇਸ, ਆਟੋਮੋਟਿਵ ਸੈਕਟਰ, ਫੌਜੀ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ, ਮੈਡੀਕਲ ਉਪਕਰਣ, ਮਿਸ਼ਰਤ ਸਮੱਗਰੀ ਆਦਿ ਵਿੱਚ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫਾਈਬਰਾਂ ਅਤੇ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ ਤੋਂ ਬਣੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾਗਤ ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ, ਉਪਭੋਗਤਾ ਮੰਤਰਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ, ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ, ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਸਮੇਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਸਹਿਯੋਗੀ ਪਹੁੰਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ ਅਤੇ ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਫਾਈਬਰਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵੱਡੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗਤ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਗੋਦ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉੱਨਤ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਬਲਾਕ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਇਸਦੀ ਚੋਣ ਲੋੜਾਂ ਅਤੇ ਲਾਗਤਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਇੱਕ ਰਣਨੀਤਕ ਫੈਸਲਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਰਾਮਿਡ, ਕਾਰਬਨ ਫਾਈਬਰ, ਜ਼ਾਇਲੋਨ, ਅਲਟਰਾ-ਹਾਈ ਮੋਲੀਕਿਊਲਰ ਵੇਟ ਪੋਲੀਥੀਨ (UHMWPE), ਗਲਾਸ ਫਾਈਬਰ, ਸਿਰੇਮਿਕ ਫਾਈਬਰ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਕ ਲੋੜਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਗ ਰੋਕੂ ਕੱਪੜੇ, ਬੁਲੇਟ ਰੋਧਕ ਜੈਕਟਾਂ, ਰੱਸੀਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਕੇਬਲ, ਵਿੰਡਮਿਲ (ਨਵਿਆਉਣਯੋਗ ਊਰਜਾ) ਅਤੇ ਗੈਸ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਫਿਲਟਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ। ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਚ-ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਰੈਜ਼ਿਨ ਅਤੇ ਚਿਪਕਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ, ਕਾਰਬਨ ਫਾਈਬਰ-ਅਧਾਰਿਤ ਸਮੱਗਰੀ, ਹਲਕੇ-ਵਜ਼ਨ ਵਾਲੇ ਐਡਵਾਂਸਡ ਪੋਲੀਮਰ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ, ਬਾਇਓਮੈਟਰੀਅਲ, ਨੈਨੋਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ, ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਪਰ ਇਸ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਪਦਾਰਥ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਤੀ ਕੇਵਲ ਮਜਬੂਤ ਜਾਂ ਹਲਕੀ ਸਮੱਗਰੀ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਪਦਾਰਥਕ ਚੱਕਰ ਰਾਹੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟਿਕਾਊ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਵੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਬਾਇਓ-ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ ਦੀ ਮੰਗ ਉਸਾਰੀ, ਫਰਨੀਚਰ ਉਦਯੋਗ ਦੁਆਰਾ ਅਪਣਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਕੱਤਰ ਰਾਜੀਵ ਸਕਸੈਨਾ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗਲੋਬਲ ਮੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਣ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਆਮ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਪਾਦਕਤਾ, ਕੁਸ਼ਲਤਾ, ਲਾਗਤ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਹੱਲ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਅਪਾਰ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ NTTM ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਤਕਨੀਕੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਲੀਡਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦੌਰਾਨ, ਸਕਸੈਨਾ ਨੇ ਖੋਜ ਅਤੇ ਨਵੀਨਤਾ, ਸਟਾਰਟ-ਅੱਪ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਵਿਕਾਸ, ਇੰਟਰਨਸ਼ਿਪ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਹੁਨਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ NTTM ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟਸ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਕੰਪੋਜ਼ਿਟ ਸਮੱਗਰੀ ਰਵਾਇਤੀ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ। ਨੀਲੇਸ਼ ਐਮ. ਦੇਸਾਈ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਸਪੇਸ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ (SAC/ISRO) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ SAC ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰ ਹੈ।
