ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਮਾਵੇਸ਼ ਨੂੰ ਦੇ ਰਿਹੈ ਹੁਲਾਰਾ
Thursday, Jan 16, 2025 - 05:45 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - 2025 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ. ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਬਣਨ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਲਚਕੀਲੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਨਵੇਂ ਮਾਪਦੰਡ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਟਕੀ ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ [ਇੰਡੀਆ ਸਟੈਕ] ਰਾਹੀਂ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਇਆ ਹੈ, ਡੇਟਾ, ਪਛਾਣ ਅਤੇ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦਾ ਲੋਕਤੰਤਰੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਨੀਂਹ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ 2047 ਤੱਕ 30 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ 'ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ' ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਗਤੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਕਾਰਕਾਂ 'ਤੇ ਤਿੱਖਾ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਿਕ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵੱਲ ਵਧੇਗਾ।
ਆਬਾਦੀ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਬਾਦੀ ਲਾਭਅੰਸ਼ ਇਕ ਵਿਲੱਖਣ ਜਾਇਦਾਦ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ 2030 ਤੱਕ 15-64 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇਸਦੀ 65 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਕਾਰਜਬਲ ’ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਵੇਗੀ। 2047 ਦੇ ਵਿਕਸਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਟੀਚੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ, "ਹੁਨਰ" ਨੂੰ ਟਿਕਾਊ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇਕ ਮੁੱਖ ਵਿਕਾਸ ਚਾਲਕ ਵਜੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਕਿੱਲ ਇੰਡੀਆ ਮਿਸ਼ਨ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵੀਜ਼ਾ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਨਰ ਵਿਕਾਸ ’ਚ ਜਨਤਕ-ਨਿੱਜੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਵਰਗੇ ਕਿਰਤ-ਸਬੰਧੀ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਇਕ ਉਦਾਹਰਣ NSDC ਦੀ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਅਤੇ ਹੋਸਪਿਟੈਲਿਟੀ ਸਕਿੱਲਜ਼ ਕੌਂਸਲ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 10 ਰਾਜਾਂ ’ਚ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਖੇਤਰ ’ਚ 20,000 ਭਾਰਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਨਰਮੰਦ ਬਣਾਉਣਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੁਜ਼ਗਾਰਯੋਗਤਾ, ਸੇਵਾ ਮਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬੇ ’ਚ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਆਰਥਿਕ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ ਵਜੋਂ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI)
AI ਤੋਂ 2035 ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੇ GDP ’ਚ $967 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਭਾਰਤ ’ਚ ਗਲੋਬਲ ਏਆਈ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਪੂਲ ਦਾ 16 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਏਆਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਹਾਂ। ਵੀਜ਼ਾ ਨੇ 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ’ਚ ਏਆਈ ਦਾ ਲਾਭ ਉਠਾਇਆ ਹੈ। ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ, ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਭਾਈਵਾਲਾਂ, ਗਾਹਕਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ AI ਨਾਲ ਸਾਈਬਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ।
ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਸਾਡੇ ਸਮਰਪਿਤ 1,000+ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਜਬਲ ਅਤੇ AI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਵਾਲੇ $10 ਬਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਸਾਡੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ ਅੰਦਾਜ਼ਨ $40 ਬਿਲੀਅਨ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ AI ਭੁਗਤਾਨ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਡਿਜੀਟਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਸਹਿਜ ਅਨੁਭਵ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ਡਿਜੀਟਲ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਮਾਵੇਸ਼
ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਘੱਟ ਨਕਦੀ ਵਾਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵੱਲ ਵਧਣ ਅਤੇ UPI ਦੇ ਬੇਮਿਸਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ’ਚ ਇਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੋਹਰੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21 ਤੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਡਿਜੀਟਲ ਸਮਾਧਾਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਟੀਅਰ 2 ਅਤੇ 3 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ’ਚ, ਮੋਬਾਈਲ ਸੰਪਰਕ ਰਹਿਤ ਭੁਗਤਾਨ ਵਰਗੀਆਂ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਨਾਲ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕਤਾ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਆਸਾਨ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਭੁਗਤਾਨ ਵਧੇਰੇ ਡਿਜੀਟਲ, ਲਚਕਦਾਰ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੁੰਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਸਾਡਾ ਉਦੇਸ਼ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ’ਚ, ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਸਾਧਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵਧੇਰੇ ਵਿਕਲਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ’ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਸੰਪਰਕ ਵਧਾਉਣਾ
ਹਾਈਵੇਅ, ਰੇਲਵੇ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ’ਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ’ਚ ਸੰਪਰਕ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ 'ਤੇ ਇਹ ਧਿਆਨ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਵੇਗਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰੇਗਾ। ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਅਤੇ ਨਕਦੀ ਰਹਿਤ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਵੀਜ਼ਾ ਨੇ ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਨਿਊਯਾਰਕ ਵਰਗੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ’ਚ 750 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਪਰਕ ਰਹਿਤ ਜਨਤਕ ਆਵਾਜਾਈ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਸੁਚਾਰੂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਮੁਹਾਰਤ ਨਾਲ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਨਕਦੀ ਰਹਿਤ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਉਮੀਦ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਲਾਭ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ।