ਯਮੁਨਾ ’ਚ ਜ਼ਹਿਰ ਪਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਡਰਾਉਣੀ ਹੈ

ਜਦੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਯਮੁਨਾ ਤੋਂ ਵੋਟਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਇਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਅਣਕਿਆਸੇ ਬਿਆਨ ਕਾਰਨ, ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਇਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਬਿਆਨ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਵੀ ਨਾ ਹੋਵੇ।

ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟਿਸ ਜਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਸਪੱਸ਼ਟੀਕਰਨ ਮੰਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਨੋਟਿਸ ਦੁਬਾਰਾ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਔਖਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਜਵਾਬ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਅਮੋਨੀਆ ਵਾਲਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਵਿਖਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਹੈ। ਯਕੀਨਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਮਾਮਲਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਉਹ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਨਹੀਂ ਕਹੀਆਂ। ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆ ਰਹੇ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਜ਼ਹਿਰ ਮਿਲਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਸਨਸਨੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪੈਨੀਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਜੈਵਿਕ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਅੱਤਵਾਦ ਤੱਕ ਵੀ ਕਿਹਾ।

ਸਿਆਸਤ ਵਿਚ, ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਕ-ਦੂਜੇ ’ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਨੇਤਾਵਾਂ ਵਿਚ ਆਪਸੀ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਵੀ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਕਦੇ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਕ ਰਾਜ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੂਜੇ ਰਾਜ ’ਚ ਚੋਣ ਨਾ ਿਜੱਤਣ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਜ਼ਹਿਰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਉੱਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਆਤਿਸ਼ੀ ਨੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਅਮੋਨੀਆ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਅਮੋਨੀਆ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।

ਜੇਕਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆ ਰਹੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਅਮੋਨੀਆ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਘਾਤਕ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਵੱਖਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਜਲ ਬੋਰਡ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿਚ ਯਮੁਨਾ ਵਿਚ ਅਮੋਨੀਆ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਟ੍ਰੀਟ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਆਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਅਮੋਨੀਆ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਵਿਚਕਾਰ ਕੋਈ ਤੁਲਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਕਦਮ ਦਾ ਉਲਟਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਜਦੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਇਸ ਕਦਮ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਅਪਰਾਧਿਕ ਮਾਣਹਾਨੀ ਦਾ ਮੁਕੱਦਮਾ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ। ਖੈਰ, ਇਹ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਮੰਨੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਫਾਈ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਬਾਰੇ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਸ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ।

ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਦਿਖਾਵਾਂਗਾ, ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਯਮੁਨਾ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਦਿਖਾਵੇ। ਸੈਣੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਪੀ ਲਿਆ। ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅੱਧਾ ਵੀਡੀਓ ਕੱਢ ਲਿਆ ਅਤੇ ਕਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਸੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਰੀ ਵੀਡੀਓ ਦੇਖੀ, ਉਹ ਦੱਸ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਕੁਰਲੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਪੀ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ’ਤੇ ਛਿੜਕਿਆ।

ਕੋਈ ਵੀ ਨੇਤਾ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਵੀ ਪਾਉਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ। ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਗਲਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਚਲਾਕ ਅਤੇ ਪਲ ਭਰ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਹਾਵ-ਭਾਵ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਹਰ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਹਮਦਰਦੀ ਵਿਚ ਬਦਲਣ ਵਿਚ ਮਾਹਿਰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੁਸੀਬਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਜਾਪਦੇ ਹਨ।

ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਕੌਣ ਜਿੱਤੇਗਾ ਜਾਂ ਹਾਰੇਗਾ, ਇਹ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ ਪਰ ਕੀ ਅਜਿਹੇ ਘਿਨਾਉਣੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਦੁਆਲੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ? ਕੀ ਕੋਈ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ ਲਈ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੀ? ਇਸੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਸਾਰੀਆਂ ਸੱਤ ਸੀਟਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ।

ਜੇਕਰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ, ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਵਰਕਰ ਵੀ ਮਰ ਜਾਣਗੇ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੋਣਗੇ। ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਅਜਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ’ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਜਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਹਨ। ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਫੈਕਟਰੀ ਦਾ ਕੂੜਾ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਪਰ ਯਮੁਨਾ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਵਾਂਗ ਬਦਬੂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਂਚ ਲਈ ਦੇਵੇਗਾ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਚ ਵੀ ਮੁਕੱਦਮਾ ਚੱਲੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਜ਼ਹਿਰ ਕਿੱਥੇ ਅਤੇ ਕਿੰਨਾ ਮਿਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਜ਼ਹਿਰ ਮਿਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਕੌਣ ਹਨ?

-ਅਵਧੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ