ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ! ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਜਾਨਲੇਵਾ ਬਿਮਾਰੀ, 8 ਦਿਨ 'ਚ 'ਮੌਤ'!
Tuesday, Dec 03, 2024 - 07:12 PM (IST)
ਜਲੰਧਰ (ਵੈਬ ਡੈਸਕ)- ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵੇਲੇ ਇਕ ਨਵਾਂ ਵਾਇਰਸ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸਿੱਧਾ ਮਨੁੱਖੀ ਅੱਖਾਂ 'ਤੇ ਮਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ ਕੁਝ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਲਾਗ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਏ ਗੰਭੀਰ ਮਰੀਜ਼ 8 ਤੋਂ 9 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦਮ ਤੋੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਵੀਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ (ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ) ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਲੀਡਿੰਗ ਆਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ। ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਕਈ ਲੱਛਣ ਸਰੀਰ 'ਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲੱਛਣ ਅੱਖਾਂ ਦਾ ਲਾਲੀ ਅਤੇ ਖੂਨ ਵਗਣਾ ਹੈ। ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ 50 ਤੋਂ 80 ਫੀਸਦ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਮਰੀਜ਼ ਅੱਠ ਤੋਂ 9 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਮ ਤੋੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਰਵਾਂਡਾ, ਅਫਰੀਕਾ 'ਚ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੀੜਤ 66 ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 15 ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਏ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦਰ 24 ਤੋਂ 88 ਫੀਸਦੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਕਿੰਨਾ ਖਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਮਾਰਬਰਗ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਹਿਲਾਂ ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਇਰਸ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਦੀ ਇਮਿਊਨਿਟੀ 'ਤੇ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਿੱਸੇ 'ਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਦਾ ਹੈ।
ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਕਿਵੇਂ ਬਣਦਾ ਹੈ?
ਮਾਹਿਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਖਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੁਖਾਰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਬੀਪੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਅੰਦਰ ਹੀ ਖੂਨ ਵਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੈਪਟਿਕ ਸਦਮਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧਕ ਸ਼ਕਤੀ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਸੋਜ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬੀਪੀ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਪੈਰੀਟੋਨਾਈਟਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੇਟ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖੂਨ ਵਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖੂਨ ਵਗਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਕਾਫ਼ੀ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਵੀ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ?
ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਲਾਗ ਰੁਸੇਟ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਚਮਗਿੱਦੜਾਂ ਦੇ ਥੁੱਕ, ਪਿਸ਼ਾਬ ਅਤੇ ਮਲ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਣ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਿਤ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਸੰਕਰਮਿਤ ਮਰੀਜ਼ ਵਲੋਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਥੁੱਕ, ਖੂਨ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ਾਂ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ।
ਮਾਰਬਰਗ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜੇਕਰ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਖੂਨ ਨਿਕਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ | ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਠ ਤੋਂ ਨੌਂ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੀ ਮਾਰਬਰਗ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਹੈ?
ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕੋਈ ਤਜਵੀਜ਼ਸ਼ੁਦਾ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਟੀਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਹੀ ਮਰੀਜ਼ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਬਿਮਾਰੀ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਾ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਮਰੀਜ਼ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਿਸ ਟੈਸਟ ਰਾਹੀਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਮਾਰਬਰਗ ਵਾਇਰਸ ਬਾਰੇ?
- ਪੋਲੀਮੇਰੇਜ਼ ਚੇਨ ਰਿਐਕਸ਼ਨ (ਪੀਸੀਆਰ)
- IgM- ਕੈਪਚਰ ELISA
- ਐਂਟੀਜੇਨ-ਕੈਪਚਰ ਏਲੀਸਾ ਟੈਸਟ
ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਬਚਾਓ
- ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ
- ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਓ
- ਫਲੂ ਦੇ ਲੱਛਣ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ 'ਤੇ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾਓ
- ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ