Cough Syrup 'ਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਇਹ ਖਤਰਨਾਕ ਕੈਮੀਕਲ, ਮਿਲੀ 48.6 ਫੀਸਦੀ ਮਿਲਾਵਟ
Monday, Oct 06, 2025 - 05:46 PM (IST)

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ : ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਸੂਬਿਆਂ ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਖਦਾਈ ਖ਼ਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਕੋਲਡਰਿਫ ਨਾਮਕ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਪੀਣ ਨਾਲ ਕਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। 6 ਅਕਤੂਬਰ 2025 ਤੱਕ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਛਿੰਦਵਾੜਾ ਅਤੇ ਬੈਤੂਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 16 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ 'ਚ ਚਾਰ ਹੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਵੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ 'ਚ ਮਿਲਾਏ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਖਤਰਨਾਕ ਰਸਾਇਣ, ਡਾਈਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ (DEG) ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਦੱਸਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਡਾਈਥਾਈਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ (DEG) ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇੰਨਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕਿਉਂ ਹੈ?
ਜਾਂਚਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ 'ਚ DEG ਦੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ 48.6% ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਡੀਈਜੀ ਕੀ ਹੈ?
ਡੀਈਜੀ ਇੱਕ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸਾਲਵੇਂਟ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੇਂਟ ਉਦਯੋਗ, ਬ੍ਰੇਕ ਤਰਲ ਅਤੇ ਐਂਟੀਫ੍ਰੀਜ਼ (ਇੱਕ ਪਦਾਰਥ ਜੋ ਵਾਹਨ ਇੰਜਣਾਂ ਨੂੰ ਜੰਮਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ) ਵਰਗੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸਨੂੰ ਦਵਾਈ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ?
ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੋਪੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਨਾਮਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਾਲਵੇਂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਮਹਿੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪੈਸੇ ਬਚਾਉਣ ਅਤੇ ਸਸਤੇ ਵਿਕਲਪਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿੱਚ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪ੍ਰੋਪੀਲੀਨ ਗਲਾਈਕੋਲ ਨੂੰ ਸਸਤੇ ਪਰ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ DEG ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਨੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜਾਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣਦਾ ਹੈ ਸਾਈਲੈਂਟ ਕਿਲਰ
ਜਦੋਂ ਡੀਈਜੀ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਗੁਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ: ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਅੰਗ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣਾ: ਇਹ ਜਿਗਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ:
ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਡੀਈਜੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ:
ਵਾਰ-ਵਾਰ ਉਲਟੀਆਂ ਅਤੇ ਦਸਤ।
ਪਿਸ਼ਾਬ ਘੱਟ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੁਕ ਜਾਣਾ।
ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ।
ਬੱਚੇ 'ਚ ਉਲਝਣ ਜਾਂ ਬੇਹੋਸ਼ੀ।
ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਮੌਤ।
ਜਦੋਂ ਬੱਚੇ ਖੰਘਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਸ ਗੰਭੀਰ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੰਘ ਜਾਂ ਜ਼ੁਕਾਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।
1. ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ: ਖੰਘ ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਘਰੇਲੂ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।
2. ਗਰਮ ਭੋਜਨ: ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਦਰਕ, ਸ਼ਹਿਦ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਗਰਮ ਭੋਜਨ ਦਿਓ।
3. ਗਰਮ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਹੋਰ ਗਰਮ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਦਿਓ।
4. ਭਾਫ਼: ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਭਾਫ਼ ਦੇਣ ਨਾਲ ਬੰਦ ਨੱਕ ਅਤੇ ਖੰਘ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ 'ਤੇ ਹੀ ਦਵਾਈ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬੇਲੋੜੀ ਖੰਘ ਦੀ ਦਵਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e