ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਸਹੇਲਪੁਣਾ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਕਰ ਰਿਹੈ ਡਾਵਾਂ-ਡੋਲ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : 2019 'ਚ ਹਿਊਸਟਨ ਦੇ “ਹਾਊਡੀ ਮੋਦੀ” ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਤਤਕਾਲੀ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੀ ਸਾਂਝ ਨੇ ਭਾਰਤ-ਅਮਰੀਕਾ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਚ ਨਵਾਂ ਜੋਸ਼ ਭਰਿਆ ਸੀ। ਲੱਖਾਂ ਭਾਰਤੀ-ਅਮਰੀਕੀਆਂ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਨਵਾਂ ਦੌਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਵਿਚ ਖਟਾਸ ਆਉਂਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।

ਜੁਲਾਈ 25 ਨੂੰ ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਮਾਰਕੋ ਰੁਬਿਓ ਦੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਸ਼ਾਕ ਡਾਰ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਨਰਾਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਵਾਲ ਉੱਠੇ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਜੋ ਕਿ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਰਹੱਦੀ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਅਜਿਹਾ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਾਲਾ ਵਿਹਾਰ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਹ ਓਸ ਸਮੇਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕਤਾ ਬਣਾਈ ਸੀ।

ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਵਿਚੋਲਗੀ ਦੀ ਗੱਲ ਦੁਬਾਰਾ ਉੱਠਾਉਣਾ ਭਾਰਤ ਲਈ ਮੂਲ ਰੂਪ 'ਚ ਅਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਾਫ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਮੇਤ ਹਰੇਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮਸਲਾ ਸਿਰਫ ਦੋ ਪਾਸਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਬਿਆਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਪਰਭੂਤਾ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਉੱਤੇ ਸੀਧਾ ਅਸਰ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਨਾਜ਼ੁਕ ਮੋੜ 'ਤੇ ਖੜੀ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਗੈਰ-ਪੱਖਪਾਤੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ ਤੱਥਾਂ ਵਾਲੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੱਲ ਵਧੀ ਹੈ, ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਉਲਝਣਾਂ ਘਾਟ ਪਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ Quad, ਮਲਾਬਾਰ ਯੁੱਧ ਅਭਿਆਸ ਅਤੇ ਇੰਡੋ-ਪੈਸਿਫਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਟਰੰਪ ਦੀ ਦੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ—ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਘੜਤ ਬਣਾਉਣਾ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਨਾ—ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਡਾਵਾਂ-ਡੋਲ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੀ ਵਾਧੂ ਅਸਰਤਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਤੰਤਰਕ ਭਾਰਤੀ ਸੰਬੰਧੀ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦਾ ਆਇਆ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਚੀਨ ਲਈ ਮੌਕਾ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਮਈ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫ਼ਤੇ 'ਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਈ ਝੜਪ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕੀ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜੇ.ਡੀ. ਵੈਂਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ “ਇਹ ਸਾਡਾ ਮਾਮਲਾ ਨਹੀਂ।” ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਵੀ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਗਹਿਰੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਜੇ ਟਰੰਪ ਸਰਕਾਰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣੀ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹੀ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਕ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਵਜੋਂ ਮੰਨੇ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਉਹ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਜੋ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਪੱਛਮ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਨਹੀਂ—ਉਹ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਸਦਾਬਹਾਰ ਸਾਂਝ ਜੇਕਰ ਹੁਣ ਟੁੱਟੀ ਤਾਂ ਇਹ ਮੁੜ ਨਵੀਂ ਨਹੀਂ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਜਾਣ, ਪਰ ਭਰੋਸਾ ਵਾਪਸ ਬਣਾਉਣਾ ਦਹਾਕੇ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8

For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e