ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦਾ 24 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕਰੇਗਾ ਇਸਰੋ
Friday, Jan 18, 2019 - 04:32 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ— ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਾੜ ਖੋਜ ਸੰਗਠਨ (ਇਸਰੋ) 24 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਕਲਾਮਸੈੱਟ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸਰੋ ਦੇ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਕੇ. ਸੀਵਾਨ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਲਾਮਸੈੱਟ ਵੀ-2 ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ 24 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰਿਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਪੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ.-ਸੀ44 ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਚੇਨਈ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਸਪੇਸ ਕਿਡਜ਼ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ.-ਸੀ44 ਮਿਸ਼ਨ 'ਚ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸੈੱਟ-ਆਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦਾ ਵੀ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਪੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ. ਦੇ ਨਵੇਂ ਵਰਜਨ ਪੀ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ.-ਡੀ.ਐੱਲ. ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਕਲਾਮਸੈੱਟ ਦਾ ਨਾਮਕਰਨ ਸਾਬਕਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਅਤੇ ਮਿਜ਼ਾਈਲਮੈੱਟ ਦੇ ਨਾਂ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁੱਲ ਕਲਾਮ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਡਾ. ਸੀਵਾਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸਰੋ ਨੇ ਹਰ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਪ੍ਰੀਖਣ ਮਿਸ਼ਨ 'ਚ ਪੀ.ਐੱਸ.-4 ਪਲੇਟਫਰਾਮ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਬਣਾਏ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
100 ਤੋਂ ਵਧ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਭੇਜਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
ਕਲਾਮਸੈੱਟ ਪੀ.ਐੱਸ.-4 ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਸਥਾਪਤ ਪਹਿਲਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਇੰਨਾ ਛੋਟਾ ਹੈ ਕਿ 'ਫੇਮਟੋ' ਸ਼੍ਰੇਣੀ 'ਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪੀ.ਐੱਸ.-4 ਪ੍ਰੀਖਣਯਾਨ ਦਾ ਉਹ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸ 'ਚ ਚੌਥੇ ਪੜਾਅ ਦਾ ਪ੍ਰੋਪਲੈਂਟ ਭਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਜਮਾਤ 'ਚ ਸਥਾਪਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਕਬਾੜ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,''ਇਸ 'ਚ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤ ਦੇ ਰੂਪ 'ਚ ਇਕ ਸੌਰ ਪੈਨਲ ਲਗਾ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ 6 ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਸਾਲ ਭਰ ਤੱਕ ਸਰਗਰਮ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਤੋਂ ਪੂਰਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਸਿਰਫ ਪੇ-ਲੋਡ ਬਣਾ ਕੇ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੇ-ਲੋਡ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਪੀ.ਐੱਸ.-4 'ਚ ਫਿਟ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ 'ਚ ਭੇਜ ਦੇਵਾਂਗੇ।'' ਇਸਰੋ ਮੁਖੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਅਧੀਨ 7 ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਕ ਮਿਸ਼ਨ 'ਚ 100 ਤੋਂ ਵਧ ਛੋਟੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਭੇਜੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸਰੋ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧ ਤੋਂ ਵਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਬਣਾ ਕੇ ਲਿਆਉਣ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਸੈਟੇਲਾਈਟਸ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਲ 2019 'ਚ ਕੁੱਲ 32 ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚ 14 ਪ੍ਰੀਖਣ ਮਿਸ਼ਨ, 17 ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇਕ ਡੇਮੋਮਿਸ਼ਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮਿਸ਼ਨ, ਚੰਦਰਯਾਨ-2, ਜੀ-ਸੈੱਟ 20, ਚਾਰ-5 ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਰਿਮੋਟ ਸੈਂਸਿੰਗ ਸੈਟੇਲਾਈਟ, ਛੋਟੇ ਪ੍ਰੀਖਣਯਾਨ ਐੱਸ.ਐੱਸ.ਐੱਲ.ਵੀ. ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਅਤੇ ਪੁਨਰਯੋਗ ਪ੍ਰੀਖਣਯਾਨ ਦੀ ਡੈਮੋ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰੀਖਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
