ਚੇਨਈ ਦੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਰਸਾਇਣਾਂ ਨਾਲ ਦੂਸ਼ਿਤ, ਹੋ ਸਕਦੈ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ: ਅਧਿਐਨ
Thursday, Apr 04, 2024 - 10:23 AM (IST)
ਚੇਨਈ- ਚੇਨਈ ਦੀਆਂ ਝੀਲਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਲੀਵਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਰਸਾਇਣ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਪੇਰਫਲੁਓਰੋਏਲਕਾਈਲ (Perfluoroalkyl) ਪਦਾਰਥ ਅਤੇ ਪੌਲੀਫਲੁਓਰੋਏਲਕਾਈਲ (Polyfluoroalkyl) ਪਦਾਰਥ (PFAS) ਉਰਫ 'ਸਦਾ ਲਈ ਰਸਾਇਣ' ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਸੁਭਾਅ ਅਤੇ ਲੀਵਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਸਮੇਤ ਸੰਭਾਵੀ ਸਿਹਤ ਜੋਖਮਾਂ ਕਾਰਨ ਖਤਰਨਾਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
IIT ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਮੁਤਾਬਕ ਚੇਨਈ ਦੇ ਪਾਣੀ 'ਚ ਰਸਾਇਣ ਦਾ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀ (ਈਪੀਏ) ਵਲੋਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੱਧਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 19,400 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਪੇਰੂੰਗੁਡੀ ਡੰਪਯਾਰਡ, ਅਡਯਾਰ ਨਦੀ, ਬਕਿੰਘਮ ਨਹਿਰ, ਚੇਂਬਰਮਬੱਕਮ ਝੀਲ ਅਤੇ ਝੀਲ ਦੇ ਟ੍ਰੀਟ ਕੀਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਪਾਏ ਗਏ ਸਨ। PFAS ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚ ਟੁੱਟਦੇ ਜਾਂ ਵਿਗੜਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਰੋਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਾਨ-ਸਟਿੱਕ ਕੁੱਕਵੇਅਰ, ਫੂਡ ਪੈਕਜਿੰਗ, ਫਾਇਰਫਾਈਟਿੰਗ ਫੋਮ, ਵਾਟਰਪ੍ਰਰੂਫ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਸਮੱਗਰੀ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਤ ਵਿਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸ਼ੋਧ ਨੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ 'ਚ PFAS ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਪੇਰੂੰਗੁਡੀ ਡੰਪਯਾਰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਪਾਣੀ 'ਚ 2.72ng/L ਪਰਫਲੂਰੋ ਓਕਟੇਨ ਸਲਫੋਨਿਕ ਐਸਿਡ (PFOS) ਹੈ, ਜੋ EPA ਦੇ 0.02ng/L ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਡੰਪਯਾਰਡ ਤੋਂ 1km ਦੂਰ ਲਏ ਗਏ ਨਮੂਨੇ 'ਚ 2,000ng/L ਦੇ EPA ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਰਫਲੂਰੋਬੂਟੇਨ ਸਲਫੋਨੇਟ (PFBS) ਦੀ 136.27ng/L ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ PFAS ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।
ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ IIT-M ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇੰਦੂਮਤੀ ਐਮ. ਨੰਬੀ ਨੇ ਚੇਨਈ ਦੇ ਜਲ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿਚ PFAS ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿ PFBS ਪੱਧਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਨ, ਪੀਐਫਏਐਸ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਚਿੰਤਾ ਬਣੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇੰਦੂਮਤੀ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਦਖਲ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ PFAS ਪੱਧਰਾਂ ਲਈ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਗੰਦਗੀ ਦੇ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ PFAS ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਰੋਤਾਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ।