ਰਿਪੋਰਟ ''ਚ ਖੁਲਾਸਾ : ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਮਾਲਦੀਵ ਸਮੇਤ 97 ਦੇਸ਼ ਚੀਨ ਦੇ ਕਰਜ਼ ''ਚ ਡੁੱਬੇ
Tuesday, Sep 13, 2022 - 10:17 AM (IST)
ਬੀਜਿੰਗ (ਏ.ਐੱਨ.ਆਈ.): ਚੀਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਮਦਦ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੇ ਜਾਲ 'ਚ ਫਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਇਸ ਜਾਲ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ 97 ਦੇਸ਼ ਕਰਜ਼ੇ ਹੇਠ ਦੱਬ ਗਏ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਮਾਲਦੀਵ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਕਰਜ਼ਦਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੀ ਉਕਤ ਨੀਤੀ ਕਾਰਨ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਡੂੰਘੇ ਕਰਜ਼ ਵਿਚ ਡੁੱਬ ਗਏ ਹਨ।
ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ 61 ਖਰਬ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ
ਫੋਰਬਸ ਦੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਚੀਨ ਦਾ 61 ਖਰਬ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਲਦੀਵ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਉਸਦੀ ਕੁੱਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਮਦਨ (ਜੀ.ਐਨ.ਆਈ.) ਦਾ 31 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਦਿ ਆਈਲੈਂਡ ਆਨਲਾਈਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਮਾਲਦੀਵ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ਾ 44,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 42,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ। ਫੋਰਬਸ ਨੇ ਇਹ ਡਾਟਾ 2020 ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਤੋਂ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ 97 ਦੇਸ਼ ਚੀਨ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਰੀ ਕਰਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਫਰੀਕਾ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਉੱਥੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
ਚੀਨ ਦੀ ਓਬੀਆਰ ਸਕੀਮ ਬਣੀ ਵੱਡੀ ਤਾਕਤ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵਨ ਬੈਲਟ ਐਂਡ ਰੋਡ (ਓ.ਬੀ.ਆਰ.) ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਚੀਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਘੱਟ ਆਮਦਨੀ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ 2022 ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ 37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕੋਲ ਦੁਵੱਲੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਸਿਰਫ 24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।ਦਿ ਆਈਲੈਂਡ ਆਨਲਾਈਨ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਚੀਨੀ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਬੰਦਰਗਾਹ, ਰੇਲ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਚੀਨ ਲਈ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਰੋਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦਿ ਆਈਲੈਂਡ ਆਨਲਾਈਨ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀਲੰਕਾ ਆਪਣੇ ਕਰਜ਼ੇ ਹੇਠ ਡੁੱਬਣ ਵਾਲਾ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ। ਚੀਨੀ ਕਰਜ਼ਾ 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸੀ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਜੀ.ਐਨ.ਆਈ. ਦਾ 9 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ।
ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ-ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਣਰਾਜ ਬਣਨ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ : ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹੈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਜ਼ਾ
ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ 77.3 ਅਰਬ ਡਾਲਰ (61 ਖਰਬ, 42 ਅਰਬ ਰੁਪਏ), ਅੰਗੋਲਾ 'ਤੇ 36.3 ਅਰਬ ਡਾਲਰ (28 ਖਰਬ, 85 ਅਰਬ ਰੁਪਏ), ਇਥੋਪੀਆ 'ਤੇ 7.9 ਅਰਬ ਡਾਲਰ (6 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ, 27 ਅਰਬ ਰੁਪਏ) ਹੈ। ਕੀਨੀਆ 'ਤੇ 7.4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ, 88 ਬਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ) ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ 'ਤੇ 6.8 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (5 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ, 40 ਬਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ) ਹੈ।ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਮਾਲਦੀਵ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ 2022 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ 99 ਬਿਲੀਅਨ ਐਮਵੀਆਰ ਤੱਕ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜੀਡੀਪੀ ਦਾ 113 ਫੀਸਦੀ ਸੀ।
ਚੀਨ ਨੂੰ ਗਰੀਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦੇ ਆਪਣੀ ਯੋਜਨਾ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਉਸ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਕਤ ਦੇਸ਼ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਬੀਜਿੰਗ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉੱਧਰ ਚੀਨ ਇਸ ਆਲੋਚਨਾ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ "ਸਵਾਰਥੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ/ਬਿਰਤਾਂਤ" ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।
ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।