ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਫਿਰ ਖਤਰੇ ਦੀ ਘੰਟੀ ! ਹੁਣ ਇਸ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਬਿਮਾਰੀ ਨੇ ਲੈ ਲਈ 18 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ, ਮਚਿਆ ਹੜਕੰਪ

ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ- ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਸੇਨੇਗਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਵਾਇਰਲ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਿਫਟ ਵੈਲੀ ਫੀਵਰ (RVF) ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਫੈਲ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ 18 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੇਨੇਗਲ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਮੁਖੀ ਡਾ. ਬੋਲੀ ਡਿਓਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ "ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।"

ਰਿਫਟ ਵੈਲੀ ਫੀਵਰ (RVF) ਕੀ ਹੈ?

ਰਿਫਟ ਵੈਲੀ ਫੀਵਰ ਇੱਕ ਜ਼ੂਨੋਟਿਕ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ, ਭਾਵ ਇਹ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੇਡਾਂ, ਬੱਕਰੀਆਂ ਅਤੇ ਗਾਵਾਂ ਵਰਗੇ ਘਰੇਲੂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1931 ਵਿੱਚ ਕੀਨੀਆ ਦੀ ਰਿਫਟ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਪੂਰੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਫੈਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ।

ਬਿਮਾਰੀ ਕਿਵੇਂ ਫੈਲਦੀ ਹੈ?

RVF ਅਕਸਰ ਭਾਰੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਜਾਂ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਮੱਛਰਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਏਡੀਜ਼ (Aedes) ਅਤੇ ਕੁਲੇਕਸ (Culex) ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਮੱਛਰ ਇਸ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਵੈਕਟਰ ਹਨ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਲਾਗ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਖੂਨ ਜਾਂ ਅੰਗਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਬਿਮਾਰ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਸਦਾ ਮਾਸ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਚ ਮਗਰੋਂ ਚੱਲ ਪਈਆਂ ਤਾੜ-ਤਾੜ ਗੋਲੀਆਂ, 6 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ

ਨੋਟ: ਸਿਹਤ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ।

ਰਿਫਟ ਵੈਲੀ ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਾ

ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹਲਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਲੱਛਣ ਫਲੂ ਜਾਂ ਵਾਇਰਲ ਬੁਖਾਰ ਵਰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

• ਤੇਜ਼ ਬੁਖਾਰ, ਸਿਰ ਦਰਦ, ਧੁੰਦਲੀ ਨਜ਼ਰ
• ਜੋੜਾਂ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਥਕਾਵਟ, ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਸੋਜ
• ਉਲਟੀਆਂ ਜਾਂ ਜੀਅ ਕੱਚਾ ਹੋਣਾ, ਹੇਮਰੇਜਿਕ ਬੁਖਾਰ, ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੂਨ ਵਹਿਣਾ, ਜਿਗਰ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਅਤੇ 50% ਮੌਤ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ। ਮਰੀਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਮੌਤ ਅਕਸਰ 3 ਤੋਂ 6 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਪ੍ਰਕੋਪ ਕਿਉਂ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ?

ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਾਰਿਸ਼ ਇਸ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਕ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਸੇਨੇਗਲ ਵਿੱਚ ਅਸਾਧਾਰਨ ਬਾਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੱਛਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਅਤੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕੀਤਾ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ (ਅਫਰੀਕਾ ਸੀਡੀਸੀ) ਇਸ ਪ੍ਰਕੋਪ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਤਰੀਕੇ

ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੱਛਰਦਾਨੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕ ਥਾਂ 'ਤੇ ਇਕੱਠਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਿਮਾਰ ਜਾਨਵਰਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟਦੇ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਸ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਦਸਤਾਨੇ ਪਹਿਨਣੇ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।