ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ''ਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਦਾ ਐਲਾਨ
Monday, Oct 13, 2025 - 12:39 PM (IST)

ਸਟਾਕਹੋਮ (ਏਜੰਸੀ)- ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅੰਤਿਮ ਐਲਾਨ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਦਾ ਨਾਮ ਜਾਰੀ ਕਰਨਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਤਿੰਨ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ - ਡੈਰੋਨ ਏਸੀਮੋਗਲੂ, ਸਾਈਮਨ ਜੌਹਨਸਨ ਅਤੇ ਜੇਮਜ਼ ਏ. ਰੌਬਿਨਸਨ - ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਅਮੀਰ ਕਿਉਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਗਰੀਬ ਕਿਉਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਵਧੇਰੇ ਆਜ਼ਾਦ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਸਮਾਜਾਂ ਦੇ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਸਵੀਡਨ ਪੁਰਸਕਾਰ" ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਨੇ ਇਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1968 ਵਿੱਚ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਨੋਬਲ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਡਾਇਨਾਮਾਈਟ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪੰਜ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਇਹ ਇਨਾਮ ਕੁੱਲ 96 ਜੇਤੂਆਂ ਨੂੰ 56 ਵਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਦੇ ਐਲਾਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਜੇਤੂਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 3 ਔਰਤਾਂ ਰਹੀਆਂ।
ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇ ਮਾਹਰ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਤਕਨੀਕੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਹਮੇਸ਼ਾ 10 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ, ਨੋਬਲ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ (1896 ਵਿੱਚ) ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ, ਦਵਾਈ, ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ, ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।