Winter Diseases: ਸਰਦੀਆਂ ''ਚ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਰੋਕ ਨਾ ਦੇਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ! ਹੁਣ ਤੋਂ ਹੀ ਹੋ ਜਾਓ Alert

ਜਲੰਧਰ : ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਦਿਨ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਮੌਸਮ ਠੰਡਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ ਛੂਤ ਦੀਆਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਦੀ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੌਸਮੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਅਤੇ ਰੈਸਪੀਰੇਟਰੀ ਸਿੰਸੀਟੀਅਲ ਵਾਇਰਸ (ਆਰਐੱਸਵੀ) ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਲਾਗ ਇਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹਿਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਦੋ ਵਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੁਕਾਮ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਬਦਲਦੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਅੱਜ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕੁਝ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ 'ਚ ਬਹੁਤ ਕਾਮਨ ਹਨ।

ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ

ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਮੌਸਮੀ ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਬਾਰੇ, ਜੋ ਕਿ 4 ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 2 (A ਅਤੇ B) ਆਮ ਹਨ ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਵਾਇਰਸ ਨੱਕ, ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਖੰਘਣ, ਛਿੱਕਣ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਨਾਲ ਇਕ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਅਕਤੀ 'ਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਫਲੂ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਤੱਕ ਵੱਧਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ, ਪ੍ਰਕੋਪ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਇਨਫਲੂਐਂਜ਼ਾ ਦੇ ਲੱਛਣ

- ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ।
- ਗਲ਼ੇ 'ਚ ਬਲਗਮ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਣਾ।
- ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਨਿਗਲਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ।
- ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ।
- ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ।
- ਚਮੜੀ ਨੀਲੀ ਪੈਣਾ।
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ 'ਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਸਿਰ ਦਰਦ ਹੋਣਾ।

ਆਰ ਐੱਸ ਵੀ (RSV)

ਸਾਹ ਸਬੰਧੀ ਸਿੰਸੀਟੀਅਲ ਵਾਇਰਸ ਇਕ ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਾਇਰਸ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਲਕੀ ਖਾਂਸੀ ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ਪਰ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਬ੍ਰੌਨਕਿਓਲਾਈਟਿਸ ਅਤੇ ਨਿਮੋਨੀਆ ਵਰਗੇ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਰਮਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹਣਗਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਹ ਦੀ ਨਾਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। 2 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੋਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੇਸ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਆਰ ਐੱਸ ਵੀ ਦੇ ਲੱਛਣ

- ਖੰਘ, ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ੁਕਾਮ
- ਗਲ਼ੇ 'ਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਖਰਾਸ਼
- ਘਬਰਾਹਟ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ 'ਚ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ
- ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਚਮੜੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ

ਸਾਈਨਸ

ਸਾਈਨਸ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਨੱਕ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਐਲਰਜੀ, ਬੈਕਟੀਰੀਅਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਜਾਂ ਜ਼ੁਕਾਮ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ 'ਚ ਨੱਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਹੱਡੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਤਿਰਛੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਜਾਂ ਧੂੜ, ਧੂੰਆਂ ਉਸ ਹੱਡੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਾਈਨਸ ਦੇ ਲੱਛਣ

- ਬਲਗਮ ਬਣਨਾ
- ਸਿਰ 'ਚ ਦਰਦ
- ਸਾਹ ਲੈਣ 'ਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ
- ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਸੋਜ

ਆਮ ਸਰਦੀ ਦੇ ਵਾਇਰਸ

ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਰਾਸੀਮ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰਾਈਨੋਵਾਇਰਸ, ਐਂਟਰੋਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਫਲੂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੇਰੇ ਹਲਕੇ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਨਵਰੀ ਤੇ ਮਾਰਚ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰਾਈਨੋਵਾਇਰਸ ਅਤੇ ਐਂਟਰੋਵਾਇਰਸ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਪਤਝੜ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। 2021-22 ਰਾਈਨੋਵਾਇਰਸ ਦਾ ਮੌਸਮ ਪੂਰਵ-ਮਹਾਮਾਰੀ ਰੁਝਾਨਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸੀ ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸ ਸਾਲ ਹੁਣ ਤੱਕ ਵੱਧ ਸੰਖਿਆ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸੰਕਰਮਣ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਲਕਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਜਲਦੀ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲੇ ਹਸਪਤਾਲਾਂ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖੀਏ ਸੁਰੱਖਿਅਤ

ਹਵਾਦਾਰੀ, ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਅਤੇ ਹੱਥ ਧੋਣ ਵਰਗੇ ਉਪਾਅ ਸਾਹ ਦੇ ਵਾਇਰਸਾਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਇਮਿਊਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਸਹੀ ਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਨਾਲ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ RSV ਜਾਂ ਆਮ ਜ਼ੁਕਾਮ ਵਾਇਰਸ ਲਈ ਟੀਕੇ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਇਸ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੋਵਿਡ ਅਤੇ ਫਲੂ ਦੇ ਟੀਕੇ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਧਨ ਹਨ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ

- ਠੰਡ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਤੋਂ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਓ।
- ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ, ਚਿਹਰੇ, ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਨੱਕ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚੋ।
- ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਬ ਛੱਡ ਦਿਓ।
- ਸੰਕਰਮਿਤ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਡਿਸਟੈਂਸਿੰਗ ਦਾ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਅੱਧੇ ਘੰਟੇ ਲਈ ਕਸਰਤ ਕਰੋ।

(ਐਡਮ ਕਲੇਜ਼ਕੋਵਸਕੀ, ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਅੰਕੜੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਸਟ੍ਰੈਥਕਲਾਈਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ)