Health Tips : ਕੀ ਹੁੰਦੈ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ! ਇਸ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
Friday, Oct 11, 2024 - 12:46 PM (IST)
ਹੈਲਥ ਡੈਸਕ - ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਰਬੀ ਹੈ ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੈੱਲਾਂ ’ਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਮਦਦ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹਾਰਮੋਨ, ਵਿਟਾਮਿਨ D ਅਤੇ ਪਚਾਅ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਬਣਾਉਣ ’ਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇ ਇਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਫਾਇਦੇ :
1. ਹਾਰਮੋਨ ਬਣਾਉਣ ’ਚ ਸਹਾਇਕ : ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ ਸਰੀਰ ’ਚ ਕੁਝ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਾਰਮੋਨ ਬਣਾਉਣ ’ਚ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ, ਟੈਸਟੋਸਟਰੋਨ ਆਦਿ।
2. ਸੈੱਲ ਢਾਂਚਾ : ਇਹ ਸੈੱਲ ਮੈਮਬਰੇਨ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਅਤੇ ਲਚੀਲਾਪਣ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਵਧਦੀ ਹੈ।
3. ਵਿਟਾਮਿਨ D ਦੀ ਉਤਪੱਤੀ : ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ ਸਰੀਰ ’ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ D ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਨੁਕਸਾਨ :
1. ਹਾਰਟ ਦੇ ਰੋਗ : ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ’ਚ ਬੁਰਾ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ (LDL) ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਧਮਨੀਆਂ ’ਚ ਜਮਾਅ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
2. ਧਮਨੀਆਂ ਦਾ ਸੁੰਗੜਣਾ : ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਧਮਨੀਆਂ ਸਖਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਰਕਤ ਪ੍ਰਵਾਹ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਕਸੀਜਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ।
3. ਮੋਟਾਪਾ : ਜਿਆਦਾ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ ਮੋਟਾਪਾ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਹੋਰ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕਰੋ ਪ੍ਰਹੇਜ਼ :
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ ਵਧਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ :
1. ਤਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ : ਸਮੋਸੇ, ਪਕੌੜੇ, ਚਿੱਪਸ, ਫ੍ਰੈਂਚ ਫ੍ਰਾਈਸ ਜਿਵੇਂ ਫੂਡਸ ’ਚ ਟਰਾਂਸ ਫੈਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਰੀਰ ’ਚ ਬੁਰਾ ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।
2. ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ : ਸਾਸੇਜ, ਬੇਕਨ, ਹਾਮ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਮੀਟ ’ਚ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਸੈਚੂਰੇਟਡ ਫੈਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
3. ਮੱਖਣ ਅਤੇ ਘਿਓ : ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਵੀ ਸੈਚੂਰੇਟਿਡ ਫੈਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬੁਰਾ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
4. ਪੂਰਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ : ਪੂਰਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਚੀਜ਼ ’ਚ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਫੈਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ’ਚ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਦੇ ਲੈਵਲ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
5. ਬੇਕਰੀ ਆਈਟਮਸ : ਕੇਕ, ਪੇਸਟਰੀ, ਬਿਸਕੁਟ ਆਦਿ ’ਚ ਟਰਾਂਸ ਫੈਟ ਅਤੇ ਰਿਫਾਈਨਡ ਸ਼ੂਗਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਲਈ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਹਨ ਅਤੇ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
6. ਤਲਿਆ ਹੋਇਆ ਤੇਲ : ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਤੇਲ ਕਈ ਵਾਰ ਤਲਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਰੀਰ ’ਚ ਬੁਰਾ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ।
7. ਚਰਬੀ ਵਾਲਾ ਮੀਟ : ਲਾਲ ਮੀਟ ਜਾਂ ਚਰਬੀ ਵਾਲਾ ਮੀਟ ਜਿਵੇਂ ਪੌਰਕ ਅਤੇ ਬੀਫ ’ਚ ਵੀ ਸੈਚੂਰੇਟਡ ਫੈਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਸਿੱਟਾ : ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ ਸਰੀਰ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀ ਮਾਤਰਾ ਸਹੀ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ (HDL) ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਅਤੇ ਬੁਰੇ ਕੋਲੇਸਟਰੋਲ (LDL) ਨੂੰ ਘਟਾਉਣਾ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
