ਜਾਣੋ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਸਰਕਾਰੀ ਬੀਮੇ ਦਾ ਲਾਭ
Sunday, Jul 12, 2020 - 06:28 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ — ਕਿਸਾਨਾਂ ਹਰ ਮੌਸਮ 'ਚ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਕੁਦਰਤੀ ਬਿਪਤਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਹੀ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਭਾਰੀ ਵਿੱਤੀ ਘਾਟੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਚਲਦਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 13 ਜਨਵਰੀ 2016 ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ (ਪੀਐਮਐਫਬੀਵਾਈ) ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਵ ਹੜ੍ਹÎ, ਤੂਫਾਨ, ਗੜ੍ਹੇ ਅਤੇ ਭਾਰੀ ਬਾਰਸ਼ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ (ਏਆਈਸੀ) ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਟਾਈ ਤੱਕ ਦੇ ਕਈ ਜੋਖਮਾਂ ਤੋਂ ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ, ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਬਾਗਬਾਨੀ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦਰ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਰਕਮ ਉਥੋਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ 2% ਅਤੇ ਹਾੜੀ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ 1.5% ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪਏਗਾ। ਸਰਕਾਰ 80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਕਮ ਸਬਸਿਡੀ ਵਜੋਂ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਹੁਣ ਪੰਜਾਬ ਐਂਡ ਸਿੰਧ ਬੈਂਕ 'ਚ ਹੋਈ 112 ਕਰੋੜ ਦੀ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ੀ, RBI ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।
ਇਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਰਾਉਣਾ
- ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਣ 'ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਣ ਲਈ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਕਿਰਸਾਨੀ ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਈ ਆਮਦਨ 'ਚ ਭਰੋਸਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਫਸਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨੇ ਜਾਣ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਫਸਲ ਲਈ ਬੀਮੇ ਦੀ ਆਖਰੀ ਤਾਰੀਖ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚ 15 ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ 31 ਜੁਲਾਈ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਕਿਸਾਨ ਬੀਮਾ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਉਹ 1 ਹਫਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬੈਂਕ ਜਾ ਕੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਵਿਚ ਜਵਾਰ, ਬਾਜਰਾ, ਮੱਕੀ, ਮੂੰਗੀ, ਉੜਦ, ਅਰਹਰ, ਛੋਲੇ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਤਿਲ, ਝੋਨਾ, ਮੋਠ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
- ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਫਾਰਮ ਆਫਲਾਈਨ ਅਤੇ ਆਨਲਾਈਨ ਦੋਵੇਂ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਭਰੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਫਾਰਮ ਨੂੰ ਆਫਲਾਈਨ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬੈਂਕ ਬ੍ਰਾਂਚ ਵਿਚੋਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਫਾਰਮ ਭਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਆਨਲਾਈਨ ਫਾਰਮ ਭਰਨ ਲਈ ਪੀਐਮਐਫਬੀਵਾਈ ਵੈਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਭਰਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਟੋ, ਆਈਡੀ ਕਾਰਡ (ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ, ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਵੋਟਰ ਆਈ.ਡੀ. ਕਾਰਡ, ਪੈਨ ਕਾਰਡ), ਪਤੇ ਦੇ ਸਬੂਤ ਦੇ ਨਾਲ ਖੇਤ ਦਾ ਖਸਰਾ ਨੰਬਰ (ਜੇ ਆਪਣਾ ਹੈ)। ਕਿਸਾਨ ਸਰਪੰਚ ਜਾਂ ਵਲੋਂ ਲਿਖਿਆ ਇਹ ਪੇਪਰ ਕਿ ਖੇਤ ਵਿਚ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
- ਫਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੀਐਮਐਫਬੀਵਾਈ ਫਾਰਮ ਭਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਹਾਡੀ ਫਸਲ ਕਟਾਈ ਤੋਂ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਦਾ ਅਸਰ, ਚੀਨ ਦਾ ਬੈਂਕ ਭਾਰਤ 'ਚ ਆਪਣੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵੇਚਣ ਲਈ ਹੋਇਆ ਮਜਬੂਰ
ਜੇ ਖੇਤ ਤੁਹਾਡਾ ਆਪਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਕੇਸ ਵਿਚ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ
ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦੀ ਕਾਪੀ ਦੀ ਫੋਟੋ ਕਾਪੀ ਲਗਾਓ ਜਿਸ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਪੇਪਰ ਵਿਚ ਖੇਤ ਦਾ ਖ਼ਾਤਾ / ਖਸਰਾ ਨੰਬਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਧੇ ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿਚ ਪੈਸੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਚੈੱਕ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਐਪਲ ਆਈਫੋਨ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਭਾਰਤ 'ਚ ਕਰੇਗੀ ਇਕ ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼
ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹੀ ਤਾਲਮੇਲ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬੀਮਾ ਪੋਰਟਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਐਂਡਰਾਇਡ ਅਧਾਰਤ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਐਪ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਫਸਲੀ ਬੀਮਾ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਏਸੀ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਭਲਾਈ) ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਕੋਰੋਨਾ ਆਫ਼ਤ: ਆਰਥਿਕ ਪੱਖੋਂ ਰਾਹਤ ਭਰੀ ਖ਼ਬਰ, ਇਲਾਜ ਲਈ ਜਾਰੀ ਹੋਈ 'ਕੋਰੋਨਾ ਕਵਚ ਪਾਲਸੀ'