ਬਿਹਾਰ ’ਚ ਰਾਜਦ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦਰਮਿਆਨ ਆਪਸੀ ਖਿੱਚੋਤਾਣ

ਬਿਹਾਰ ਦੀ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਰਾਜਦ) ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚਕਾਰ ਟਕਰਾਅ ਉਦੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਇਕ ਅਜੀਤ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਤੇਜਸਵੀ ਪ੍ਰਸਾਦ ਯਾਦਵ ਨੂੰ ਮਹਾਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਚਿਹਰਾ ਦੱਸੇ ਜਾਣ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਰਾਜਦ ਨੇ ਦੁਹਰਾਇਆ ਕਿ ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਉਪ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਉਮੀਦਵਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੋਈ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਹਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਖਿਲੇਸ਼ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨਜਨਕ ਸੀਟਾਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। 2020 ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ 70 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਚੋਣ ਲੜੀ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਰਟੀ ਸਿਰਫ਼ 19 ਸੀਟਾਂ ਹੀ ਜਿੱਤ ਸਕੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਹੀ ਬਿਹਾਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਈ ਵਾਰ ਬਿਹਾਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਅੱਲਾਵਰੂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀ ਰਾਜਦ ਮੁਖੀ ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ-ਰਾਜਦ ਗੱਠਜੋੜ ਦਾ ਸਰਪ੍ਰਸਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਰਾਜਦ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਲਾਵਰੂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਲਾਲੂ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੂੰ ਰਾਸ ਨਹੀਂ ਆਈਆਂ, ਜੋ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਅਤੇ ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹਨ। ਸੀਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਰਾਜਦ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਨੇਤਾ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਬਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅਜੇ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਰਣਨੀਤੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ 12 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਬੁਲਾਈ ਹੈ। ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. ਐੱਮ.ਐੱਲ. (ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ) ਦਾ 2 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਗਾਂਧੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ‘ਬਦਲੋ ਬਿਹਾਰ’ ਰੈਲੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੌਰਾਨ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੀਪਾਂਕਰ ਭੱਟਾਚਾਰੀਆ ਨੇ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਐਨ.ਡੀ.ਏ. ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਉਖਾੜ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਇਹ ਬਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਚੋਣ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਣ ਦਾ ਸਹੀ ਸਮਾਂ ਹੈ।

ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿਚ ਭਗਵਾ ਪਾਰਟੀ ਵਲੋਂ ਆਪਣਾ ਵਿਸਥਾਰ ਜਾਰੀ : ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ 3 ਵਿੱਚੋਂ 2 ਐੱਮ.ਐੱਲ.ਸੀ. ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਹੁਲਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਐੱਮ.ਐੱਲ.ਸੀ. ਦਾ ਇਹ ਨਤੀਜਾ ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੈ, ਜੋ 15 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ। 3 ਸੀਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ - ਇੱਕ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਅਤੇ 2 ਅਧਿਆਪਕ ਕੋਟੇ ਅਧੀਨ, ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸੀਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੇ ਤੀਜੀ ਸੀਟ ਜਿੱਤੀ। ਇਹ ਜਿੱਤ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਬੀ.ਆਰ.ਐਸ. , ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਗਵਾ ਪਾਰਟੀ 2023 ਦੀਆਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ, ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਾ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਐੱਮ.ਐੱਲ.ਸੀ. ਸੀਟ ਹਾਰਨਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਹੈ।

ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਏ. ਰੇਵੰਤ ਰੈਡੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹਾਰ ਦਿਖਾਈ। ਇਸ ਝਟਕੇ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਅਕਸ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦਰਜੇ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਦਾ ਮਨੋਬਲ ਡਿੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ ਅਜੇ ਵੀ ਸੱਤਾ ਦੇ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਕੀ ਹਨ।
ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ 2027 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਤਿਆਰੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ 'ਤੇ ‘ਇਸਤਰੀ ਸਨਮਾਨ-ਸਮਰਿੱਧੀ ਯੋਜਨਾ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨ ਲਈ, ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਟੀ.ਵੀ. ਅਦਾਕਾਰਾ ਅੰਕਿਤਾ ਲੋਖੰਡੇ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਸਿੱਧੇ ਪੈਸੇ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਸਕੀਮ ’ਚ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ, ਲੈਪਟਾਪ ਅਤੇ ਪੀ.ਡੀ.ਏ. ਸਕੂਲ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ, ਇੱਕ ਅਹੁਦਾ ਨੀਤੀ: ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸੂਬਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਬਾਬੂ ਲਾਲ ਮਰਾਂਡੀ ਨੂੰ ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਵਿਧਾਇਕ ਦਲ ਦਾ ਨੇਤਾ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਮਰਾਂਡੀ ਨੂੰ ਦੋ ਕੇਂਦਰੀ ਨਿਗਰਾਨ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਭੂਪੇਂਦਰ ਯਾਦਵ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਓ.ਬੀ.ਸੀ. ਮੋਰਚੇ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ. ਕੇ. ਲਕਸ਼ਮਣ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਸਰਬਸੰਮਤੀ ਨਾਲ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ।

ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਇਕ ਆਦਮੀ, ਇਕ ਅਹੁਦਾ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਝਾਰਖੰਡ ਭਾਜਪਾ ਮੁਖੀ ਵਜੋਂ ਮਰਾਂਡੀ ਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਆਸਅਰਾਈਆਂ ਜ਼ੋਰਾਂ 'ਤੇ ਹਨ। ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਘੁਵਰ ਦਾਸ ਸੂਬਾ ਭਾਜਪਾ ਮੁਖੀ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਲਈ ਮਰਾਂਡੀ ਦੀ ਥਾਂ ਲੈਣ ਲਈ ਦੌੜ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਹਨ। 81 ਮੈਂਬਰੀ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਵਿੱਚ, ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ‘ਇੰਡੀਆ’ ਗਠਜੋੜ ਕੋਲ 56 ਵਿਧਾਇਕ ਹਨ - ਜੇ.ਐੱਮ.ਐੱਮ. ਦੇ 34, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ 16, ਰਾਜਦ ਦੇ 4 ਅਤੇ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. (ਐੱਮ.ਐੱਲ.) ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਦੇ 2 ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ 21 ਮੈਂਬਰ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਜਸੂ ਪਾਰਟੀ, ਜੇ.ਡੀ(ਯੂ) ਅਤੇ ਐੱਲ.ਜੇ.ਪੀ. (ਆਰ.ਵੀ.) ਅਤੇ ਜੇ.ਐੱਲ.ਕੇ.ਐੱਮ. ਦਾ ਇਕ-ਇਕ ਮੈਂਬਰ ਹੈ।

ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਦੋਸ਼: ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਬਸਪਾ ਦਾ ‘ਭਾਜਪਾਕਰਨ’ ਕੀਤਾ : ਬਸਪਾ ਮੁਖੀ ਮਾਇਆਵਤੀ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਭਤੀਜੇ ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਲਿਤ ਆਗੂ ਉਦਿਤ ਰਾਜ ਨੇ ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਕਿ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਬਸਪਾ ਦਾ ‘ਭਾਜਪਾਕਰਨ’ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਦਲਿਤ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਸਤੀ, ਰਾਜ ਨੇ ਮਾਇਆਵਤੀ ’ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਅਤੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਫੈਸਲੇ ਲਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਫਾਇਦਾ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਜੇਕਰ ਮਾਇਆਵਤੀ ਨੇ 'ਇੰਡੀਆ ਬਲਾਕ' ਚੁਣਿਆ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 25 ਸੀਟਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ। ਇਹ ਬਿਆਨ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਆਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਯੂ.ਪੀ. ’ਚ ਦਲਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਦੁਬਾਰਾ ਜੁੜਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਸਪਾ ਵਲੋਂ ਅਗਵਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਲਿਤ ਉਸ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਵੋਟਰ ਸਨ।

-ਰਾਹਿਲ ਨੋਰਾ ਚੋਪੜਾ