ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ’ਚ ਸਿਆਸੀ ਤਾਪਮਾਨ ਗਰਮਾਇਆ

ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ’ਚ ਸਿਆਸੀ ਤਾਪਮਾਨ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸੂਬੇ ਦੀਆਂ 9 ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਉਪ ਚੋਣਾਂ ਨੇੜੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਯੋਗੀ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ (ਸਪਾ) ਨੇਤਾ ਅਖਿਲੇਸ਼ ਯਾਦਵ ਲਈ ਦਾਅ ਬਹੁਤ ਉੱਚੇ ਹਨ।

ਇਕ ਪਾਸੇ, ਸਪਾ ਨੇ ਪੱਛੜੇ-ਦਲਿਤ-ਘੱਟਗਿਣਤੀ (ਪੀ. ਡੀ. ਏ.) ਰਣਨੀਤੀ ਰਾਹੀਂ ਜਾਤੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ’ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੱਛੜੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ, ਦਲਿਤਾਂ ਅਤੇ ਘੱਟਗਿਣਤੀਆਂ ਵਿਚ ਏਕਤਾ ’ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਪਹੁੰਚ ਇਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਵੀ ਝਲਕਦੀ ਹੈ-2 ਦਲਿਤ, 4 ਮੁਸਲਮਾਨ ਅਤੇ 3 ਹੋਰ ਪੱਛੜੀਆਂ ਜਾਤੀਆਂ (ਓ. ਬੀ. ਸੀ.) ਉਮੀਦਵਾਰ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਯੋਗੀ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂਆਂ ’ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਨਾਅਰੇ ‘ਬਟੇਂਗੇ ਤੋ ਕਟੇਂਗੇ’ ਨਾਲ ਹਿੰਦੂਤਵੀ ਏਜੰਡੇ ਨੂੰ ਹਮਲਾਵਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ, ਭਾਵ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਦਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਤਬਾਹਕੁੰਨ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਜਪਾ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੌਰਾਨ ‘ਚੰਗੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਵਸਥਾ’ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੀ ਬਸਪਾ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਬੈਠੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਜ਼ਿਮਨੀ ਚੋਣਾਂ ਨੂੰ ਤਿਕੋਣਾ ਬਣਾ ਕੇ ਸਾਰੇ 9 ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਬਸਪਾ ਦੇ ਯੂ. ਪੀ. ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ ਪਾਲ ਨੇ ਮੁਹਿੰਮ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੇ ਭਤੀਜੇ ਅਤੇ ਬਸਪਾ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਆਕਾਸ਼ ਆਨੰਦ ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਉਪ ਚੋਣ ਨਾ ਲੜਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹਮਾਇਤ ਦੇਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਪਾ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨੇ ਰਾਜ ਵਿਚ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਇਕ ਵਿਵਹਾਰਕ ਬਦਲ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਦਾਅਵੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਪਾ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਹੋਵੇਗੀ। ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਜਿੱਤ ਆਦਿੱਤਿਆਨਾਥ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਅੰਦਰ ਆਲੋਚਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ’ਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗੀ।

ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦਲ (ਸੀ. ਐੱਲ. ਪੀ.) ਦੇ ਨੇਤਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ

ਨਵੀਂ ਗਠਿਤ 15ਵੀਂ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਸੈਸ਼ਨ 13 ਨਵੰਬਰ, 2024 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਮੁੱਖ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦਲ (ਸੀ. ਐੱਲ. ਪੀ.) ਦੇ ਨੇਤਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਣ ਦਾ ਸਿਆਸੀ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੀ. ਐੱਲ. ਪੀ. ਆਗੂ ਦੀ ਚੋਣ ਵਿਚ ਦੇਰੀ ਅਤੇ ਉਡੀਕ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਸੂਬਾ ਇਕਾਈ ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਧੜੇਬੰਦੀ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਛੁਪਾਉਂਦੀ ਅਤੇ ਨਕਾਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ।

ਹੁੱਡਾ ਅਤੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਕੁਮਾਰੀ ਸ਼ੈਲਜਾ ਦੇ ਧੜਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿਚਲੀ ਵੰਡ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਪੱਸ਼ਟ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਕਾਂਗਰਸੀ ਆਗੂ ਭੂਪੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਹੁੱਡਾ ਪਿਛਲੇ ਸਦਨ ਵਿਚ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੋਣ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਆਪਣੇ ਵਿਧਾਇਕ ਦਲ ਦੇ ਨੇਤਾ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ਹੈ।

ਪਾਰਟੀ ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ 20 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਂਗਰਸ ਹਾਈ ਕਮਾਂਡ ਹੁੱਡਾ ਦੇ ਨਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੀ. ਐੱਲ. ਪੀ. ਵਜੋਂ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਨਹੀਂ।

ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ’ਚ ‘ਬਟੇਂਗੇ ਤੋ ਕਟੇਂਗੇ’ ਦਾ ਨਾਅਰਾ

ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਚਾਰ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ’ਤੇ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ, ਐੱਨ. ਸੀ. ਪੀ. ਅਜੀਤ ਪਵਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੇ ਧੜੇ ਨੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਨਾਅਰੇ ‘ਬਟੇਂਗੇ ਤੋ ਕਟੇਂਗੇ’ ’ਤੇ ਆਪਣੀ ਬੇਚੈਨੀ ਜ਼ਾਹਿਰ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਗੱਠਜੋੜ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ’ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਾਂਝੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦਾ ਸੱਦਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਕਿ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ (ਊਧਵ ਬਾਲਾ ਸਾਹਿਬ ਠਾਕਰੇ), ਐੱਨ. ਸੀ. ਪੀ. (ਸ਼ਰਦ ਪਵਾਰ ਧੜੇ) ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਬਣੇ ਐੱਮ. ਵੀ. ਏ. ਨੇ ‘ਲੋਕ ਸੇਵਾ ਪੰਚਸੂਤਰੀ’ ਤਹਿਤ ਕਈ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ 3,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਨਕਦ ਲਾਭ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਮੁਫਤ ਬੱਸ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਗੱਠਜੋੜ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ 3 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਮੁਆਫ਼ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਮੋੜਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ 50,000 ਰੁਪਏ ਵਾਧੂ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ 4,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ‘ਲਾਭ’ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਨੂੰ 25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਸਿਹਤ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਦੇਣ ਦਾ ਵੀ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲਾ ਮਹਾਯੁਤੀ ਗੱਠਜੋੜ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਏਕਨਾਥ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਨਕਦ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਪਰ ਐੱਮ. ਵੀ. ਏ. ਦੇ ਵਾਅਦਿਆਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ, ਮਹਾਯੁਤੀ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਆਪਣੀ ‘ਲਾਡਕੀ ਬਹਿਨ ਯੋਜਨਾ’ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ 1,500 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 2,100 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ 10,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ 15,000 ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ 12,000 ਰੁਪਏ ਸੀ।

ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ‘ਆਪ’, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਕੱਸੀ ਕਮਰ

ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਫਰਵਰੀ ’ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ’ਚ ਹੁਣ ਸਿਰਫ 3 ਮਹੀਨੇ ਬਚੇ ਹਨ, ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਤਿੰਨੋਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ‘ਆਪ’, ਭਾਜਪਾ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਸੰਪਰਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਕੇ ਚੋਣ ਮਾਹੌਲ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਆਗੂ ਅਤੇ 5 ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਰਹਿ ਚੁੱਕੇ ਮਤੀਨ ਅਹਿਮਦ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ, ਜਦਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਹਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਬੱਲੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਛੱਡ ਕੇ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ।

ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ‘ਘਪਲੇ’ ਨੂੰ ਉਭਾਰ ਕੇ, ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਇਕ ਯੋਧੇ ਵਜੋਂ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਖਰਾਬ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ‘ਆਪ’ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਜਾਂਚ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਪ੍ਰਗਤੀ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਅਦਾਲਤੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਤੇਂਦਰ ਜੈਨ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ‘ਆਪ’ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਮਾਨਤ ਮਿਲਣ ਨਾਲ, ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਰਾਹਿਲ ਨੋਰਾ ਚੋਪੜਾ