ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਕਿਉਂ ਟੁੱਟ ਰਹੇ ਹਨ ਵਿਆਹ

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਯੂਰਪ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਆਓ ਇਸ ਡੂੰਘੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੀਏ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਜੋੜਾ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਗੁਆਚਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਾਲ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਹੀ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ-ਨਵੇਂ ਵਿਆਹ ਵਿਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸੁਪਨੇ, ਇੱਛਾਵਾਂ, ਜਨੂੰਨ, ਪਿਆਰ, ਸਮਰਪਣ, ਬਚਪਨ ਸਭ ਕੁਝ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋੜਾ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਲਈ ਪਿਆਰ ਓਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਜਿੰਨਾ ਵਿਆਹ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਚੰਗੇ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਬੰਧਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਸਫਲਤਾ ਵਿਆਹੁਤਾ ਸਬੰਧਾਂ ਦਾ ਆਧਾਰ ਹੈ। ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਰੀਰਕ ਜਾਂ ਜਿਨਸੀ ਸਬੰਧਾਂ ਬਾਰੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਇਕ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਬਿੰਦੂ ਹੈ। ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤਾਂ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿੰਦੂਆਂ ਬਾਰੇ ਕਦੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀਆਂ। ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਭ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਕ ਵਿਆਹੁਤਾ ਫਰਜ਼ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਕ ਰਸਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇੱਥੇ ਕੁਝ ਮਰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਜੋੜੇ ਇਹ ਸਮਝਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਪਸੰਦ ਹੈ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੈਕਸ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਿਉਂ ਘਟ ਰਹੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦ ਘਰ, ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਵਿਚ ਇੰਨੇ ਰੁੱਝ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦਿਨ ਭਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੂੜ੍ਹਾ ਆਨੰਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਆਖਰੀ ਚੀਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਇਦ ਇਹ ਮਜਬੂਰੀ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ। ਇਹ ਬੁਢਾਪੇ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿਚ ਖੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਬੰਧ, ਗੱਲਬਾਤ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਬੰਧਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਜੋੜੇ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸ ਲਈ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਵਿਆਹ ਸਬੰਧਾਂ ’ਚ ਬੋਰ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਲਈ ਪਿਆਰ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟਣ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿਚ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਤੀ ਖੁੱਲ੍ਹਾਪਣ ਇਕ ਲੰਬੇ ਸਫ਼ਰ ਲਈ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਬੰਧਨ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਜੇਕਰ ਵਿਆਹੁਤਾ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿਚ ਇਹ ਖੁੱਲ੍ਹਾਪਣ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਬਿਹਤਰ ਅਨੁਭਵ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਵੀ ਦਰਾੜ ਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮਾਨਸਿਕ ਤਸੀਹੇ ਵਰਗਾ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਰਿਸ਼ਤਾ ਜੋ ਵੀ ਹੋਵੇ, ਇਸ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ’ਤੇ ਟਿਕੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਟੁੱਟਦਾ ਹੈ, ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਟੁੱਟਣ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ। ਹੁਣ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਹੀ ਲੈ ਲਓ, ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਜੋ ਕਈ ਜਨਮਾਂ ਤੱਕ ਚੱਲਦਾ ਸੀ, ਅੱਜ ਦੇ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਇਨਸਾਨ ਵੱਡਾ ਹੁੰਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਰਿਸ਼ਤੇ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਵੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਇਕ ਸਿਹਤਮੰਦ ਬਹਿਸ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਵਰਿੰਦਰ ਭਾਟੀਆ