ਮਲੇਸ਼ੀਆ ’ਚ ਵੀ ਚੀਨ ਨੇ ਬਣਾਇਆ ਭੂਤਾਂ ਵਾਲਾ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ

ਚੀਨ ਦੇ ਭੂਤਾਂ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ਦੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ’ਚ ਇਕ ਵੱਡਾ ਸੁਰਾਖ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਹ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਹੱਦਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੀ ਭੂਤਾਂ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰ ਕੇ ਕਰੋੜਾਂ ਡਾਲਰ ਖਰਚੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇਕ ਥਾਂ ਹੈ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦੇ ਗੁਆਂਢ ’ਚ ਵਸਿਆ ਮਲੇਸ਼ੀਆ। ਇੱਥੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਦਾ ਨਾਂ ਇਸ ਲਈ ਲੈਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਣ ਲਿਆ ਜਾਏ ਕਿ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜੋ ਸਿਰਫ 65 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ’ਚ ਫੈਲਿਆ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਆਰਥਿਕ ਪੱਖੋਂ ਇਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਆਬਾਦੀ ਵੱਧ ਹੈ ਅਤੇ ਥਾਂ ਘੱਟ ਹੈ ਪਰ ਚੀਨ, ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਲੋਕ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਬਹੁਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਿੰਗਾਪੁਰ ’ਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਕਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਚੀਨ ਦੇ ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਬਿਲਡਰ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਤੋਂ 123 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ’ਚ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਸਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿੱਥੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਵਾਟਰ ਪਾਰਕ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢਾ, ਵਿਸ਼ਾਲ ਪਾਰਕ, ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਲ, ਦੁਕਾਨਾਂ, ਸਿਨੇਮਾਹਾਲ, ਪਾਰਕ, ਹਸਪਤਾਲ, ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ।

ਚੀਨ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ ਕਿ ਜਿਹੜੇ ਵਿਅਕਤੀ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ’ਚ ਮਕਾਨ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ, ਉਹ ਉੱਥੋਂ 123 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ’ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ਜਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੀ ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਸਿੰਗਾਪੁਰ ’ਚ ਦਫਤਰਾਂ ਲਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਬਚੇਗੀ ਤਾਂ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਕੁਝ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇੱਥੇ ਵਸਾਇਆ ਜਾਏਗਾ। ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਲੁਆਂਗ ਜੋਹੋਨ ਸੂਬੇ ’ਚ 7 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ ਲਈ ਜੰਗਲਾਤ ਸਿਟੀ ਬਣਾਈ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਉੱਥੇ ਸਿਰਫ 9 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਹੀ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਕੀ ਸਭ ਮਕਾਨ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨਾਂ ਖਾਲੀ ਹਨ। ਜਿਸ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੇਤਰ ’ਚ ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ, ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਤੈਰਾਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਣੀ ’ਚ ਮਗਰਮੱਛ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਉੱਥੇ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਵਸਾਉਣ ਲਈ ਢੇਰ ਸਾਰੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ ਉਧਾਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ’ਤੇ ਪਾਣੀ ਫਿਰ ਗਿਆ। ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਚੀਨ ’ਚ ਇਕ ਸਮੇਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਵਿਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਬਹੁਤ ਪੈਸਾ ਕਮਾਇਆ। ਇਸ ਨਾਲ ਚੀਨ ਵੀ ਬਹੁਤ ਅਮੀਰ ਬਣਿਆ ਪਰ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰਮਾਣ ਅਤੇ ਸਪਲਾਈ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕ ਪੈਸਾ ਲਾਉਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸਨ।ਇਸ ਕਾਰਨ ਚੀਨ ’ਚ ਅਧੂਰੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ ਲਗਭਗ ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ’ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਵੱਡੇ ਬਿਲਡਰ ਅਤੇ ਵਪਾਰੀ ਸਭ ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਇੱਥੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ’ਤੇ ਪੂਰਾ ਭਰੋਸਾ ਸੀ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਹ ਸਾਰੇ ਮਕਾਨ ਵਿਕ ਜਾਣਗੇ ਪਰ 2021 ’ਚ ਮੁਸੀਬਤ ਉਦੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕੰਪਨੀ ਐਵਰਗ੍ਰਾਂਡੇ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦਿਵਾਲੀਆ ਐਲਾਨਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।

ਇੱਥੋਂ ਹੀ ਡੋਮੀਨੋ ਇਫੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਦੂਜਾ ਸੈਕਟਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਡਿੱਗਣ ਲੱਗਾ। ਆਮ ਲੋਕ ਜੋ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਸਨ, ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਵਾਪਸ ਮੰਗਣ ਲੱਗੇ। ਬਿਲਡਰਾਂ ਕੋਲ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਹੀ ਸਾਲ ਸੁਨਕ ਨਾਂ ਦੀ ਅਘਲੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਵੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦਿਵਾਲੀਆ ਕਰਾਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਰਜਨਾਂ ਚੀਨੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਰਥਿਕ ਪੱਖੋਂ ਦਿਵਾਲੀਆ ਹੁੰਦੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਚੀਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸਥਾਈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਕੰਪਨੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਚੀਨ ’ਚ ਤਿੰਨ ਪੱਧਰਾਂ ’ਤੇ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਮੈਟਰੋ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ’ਚ ਮਕਾਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਮਾਲ ਬਣਾਏ। ਦੂਜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਤੀਜੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਸਸਤਾ ਅਤੇ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ’ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਦੋਂ ਇਹ ਭਰੋਸਾ ਸੀ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਮਕਾਨ ਵਿਕ ਜਾਣਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ’ਚ ਇਹੀ ਮਾਡਲ ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਨੇ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਜੋਹੋਰ ਸੂਬੇ ਦੀ ਜੰਗਲਾਤ ਸਿਟੀ ’ਚ ਵੀ ਅਪਣਾਇਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਟਰੀ ਗਾਰਡਨ ਨੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਯੋਜਨਾ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।