PGI ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਮਾਲ : 2 ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਦੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸਰਜਰੀ

Thursday, Aug 07, 2025 - 01:45 PM (IST)

PGI ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਕਮਾਲ : 2 ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਦੇ ਬ੍ਰੇਨ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਸਰਜਰੀ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਸ਼ੀਨਾ) : ਅਮਰੋਹਾ (ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼) ਤੋਂ 2 ਸਾਲ ਦੀ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਦੋਹਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਮਗਰੋਂ ਪੀ. ਜੀ. ਆਈ. ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਰੈਫ਼ਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੱਚੀ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪਾ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦਾਖ਼ਲੇ ਸਮੇਂ ਪਿਟਿਊਟਰੀ ਹਾਰਮੋਨਸ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ। ਬੱਚੀ ਦੇ ਐੱਮ. ਆਰ. ਆਈ. 'ਚ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਹੇਠਾਂ 4.5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਕੈਲਸੀਫਾਈਡ ਦਿਮਾਗੀ ਟਿਊਮਰ (ਕ੍ਰੈਨੀਓਫੈਰਿੰਗੀਓਮਾ) ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਟਿਕ ਨਰਵਸ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਥੈਲਮਸ ਵਰਗੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਤੰਤੂ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸੀ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂਟਿਊਮਰਾਂ ਦਾ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੋਪੜੀ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਬਚੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਇਸ ਦਿਨ ਬੱਸਾਂ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਹੋਵੇਗਾ ਮੁਫ਼ਤ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਕਰ 'ਤਾ ਵੱਡਾ ਐਲਾਨ

ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ 'ਚ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਐਂਡੋਸਕੋਪਿਕ ਹਟਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਛੋਟੀਆਂ ਨਾਸਾਂ, ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਅਪੂਰਣ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੀ ਨੇੜਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਡਾ. ਢੰਡਪਾਣੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ 16 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ 3.4 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਆਕਾਰ ਦੇ ਕ੍ਰੈਨੀਓਫੈਰੈਂਜੀਓਮਾ ਲਈ ਐਂਡੋਨਾਸਲ ਸਰਜਰੀ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਪਰ 4 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਟਿਊਮਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਇੰਟ ਟਿਊਮਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ 2 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਸਰਜਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਸਿਵਾਏ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਅਕਾਲੀ ਦਲ 'ਚ ਕਰਨਗੇ ਵਾਪਸੀ

 ਡਾ. ਢੰਡਪਾਣੀ ਐੱਸ. ਐੱਸ., ਡਾ. ਰਿਜੁਨੀਤਾ, ਡਾ. ਸ਼ਿਵ ਸੋਨੀ, ਡਾ. ਸੁਸ਼ਾਂਤ, ਡਾ. ਧਵਲ ਅਤੇ ਡਾ. ਸੰਜੋਗ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਲ ਦਿਮਾਗ਼ ਦੇ ਟਿਊਮਰ ਦਾ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਐਂਡੋਨਾਸਲ ਕੋਰੀਡੋਰ ਨੂੰ ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਟੀਮ ਨੇ ਸੀਟੀ ਐਂਜੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਐਂਡੋਸਕੋਪੀ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕਦਮਾਂ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਪਤਲਾ ਹਾਈ-ਡੈਫੀਨੇਸ਼ਨ ਐਂਡੋਸਕੋਪ, ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਇੰਸਟ੍ਰੂਮੈਂਟਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੈਰੀਨਜੀਅਲ ਕੋਬਲੇਟਰ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ। ਟਿਊਮਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਹੱਡੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਈਨਸ ਅਪੂਰਣ ਸਨ। ਆਮ ਏਅਰ ਸਾਈਨਸ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਟਿਊਮਰ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕੋਰੀਡੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੱਚੇ (ਮਰੀਜ਼) ਦੇ ਨੱਕ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। 

ਨੱਕ ਦੀ ਸਟੇਜ ਈ. ਐੱਨ. ਟੀ. ਸਰਜਨ ਡਾ. ਰਿਜੁਨੀਤਾ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੋਪੜੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਡਾ. ਢੰਡਪਾਣੀ ਵਲੋਂ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਟਿਊਮਰ ਹਟਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੋਰੀਡੋਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਡਾਇਮੰਡ ਡਰਿੱਲ ਨਾਲ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਡ੍ਰਿਲਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਟਿਊਮਰ ਨੂੰ ਐਂਗਲਡ ਐਂਡੋਸਕੋਪ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਢਾਂਚਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਦਿਮਾਗੀ ਟਿਊਮਰ ਦੀ ਐਂਡੋਨਾਸਲ ਐਂਡੋਸਕੋਪਿਕ ਸਰਜਰੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਦਿਮਾਗੀ ਤਰਲ ਲੀਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਨੱਕ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਲਏ ਗਏ ਵੈਸਕੁਲਰਾਈਜ਼ਡ ਫਲੈਪ ਨੂੰ ਫਾਸੀਆ ਅਤੇ ਗੂੰਦ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਰੇਟਿਵ ਕੋਰੀਡੋਰ ਨੂੰ ਸੀਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 6 ਘੰਟੇ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਿਰਫ 250 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਖੂਨ ਦੀ ਕਮੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਈ. ਸੀ. ਯੂ. ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਹੋ ਗਿਆ। 10 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚੇ ਦੀ ਹਾਲਤ ਹੁਣ ਠੀਕ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤਕ ਕੋਈ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਟਿਊਮਰ ਸੀਟੀ ਸਕੈਨ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਟਿਆ ਦਿਖਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ, ਡਾ. ਐੱਸ. ਐੱਸ. ਢੰਡਪਾਣੀ ਦੀ ਟੀਮ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਟਿਊਮਰ ਕੱਢ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। 2 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਇਹ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਬੱਚਾ, ਜਿਸਨੇ ਇੰਨੀ ਉੱਨਤ ਐਂਡੋਸਕੋਪਿਕ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਈ ਹੈ, ਪੀਡੀਆਟ੍ਰਿਕ ਨਿਊਰੋਐਂਡੋਸਕੋਪੀ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੈ।

ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ 
For Android:-  https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en 
For IOS:-  https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8


 


author

Babita

Content Editor

Related News