ਉੱਡਦਾ ਤਾਬੂਤ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਬੋਇੰਗ ਦੇ ਜਹਾਜ਼

Friday, Jun 13, 2025 - 10:40 AM (IST)

ਉੱਡਦਾ ਤਾਬੂਤ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਬੋਇੰਗ ਦੇ ਜਹਾਜ਼

ਜਲੰਧਰ (ਨਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ)-ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜਹਾਜ਼ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੰਪਨੀ ਬੋਇੰਗ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ’ਚ ਹੋਇਆ ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਹਾਦਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਕਈ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ’ਚ 4 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਬੋਇੰਗ ਦੇ 747, 737, 767 ਅਤੇ 777 ਵਰਗੇ ਮਾਡਲ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖਾਮੀਆਂ ਕਾਰਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਹਾਦਸਿਆਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ 2001 ’ਚ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ’ਚ ਵੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਦਕਿ 1985 ’ਚ ਕੈਨੇਡਾ ’ਚ ਬੋਇੰਗ 747 200 ਬੀ ਨੂੰ ਐਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿਚ ਬੰਬ ਧਮਾਕੇ ਨਾਲ ਉਡਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਇੰਗਲੈਂਡ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਹੋਈ ਮੌਤ, ਪਿੰਡ ਪੁੱਜੀ ਲਾਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖ ਧਾਹਾਂ ਮਾਰ ਰੋਇਆ ਪਰਿਵਾਰ

ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਨੇ ਬੋਇੰਗ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਬੋਇੰਗ 737 ਮੈਕਸ ਮਾਡਲ ਦੇ 2 ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਨੈਤਿਕ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਨੇ ਬੋਇੰਗ ’ਤੇ ਇਹ ਦੋਸ਼ ਵੀ ਲਾਇਆ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਵਪਾਰਕ ਲਾਭ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ। ਕੰਪਨੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ ਕਈ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।

ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਬੋਇੰਗ 747 ਐੱਸ. ਆਰ. ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਾਦਸਾ 1985 ਵਿਚ ਜਾਪਾਨ ’ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਜਾਪਾਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਫਲਾਈਟ ਨੰਬਰ 123 ਦਾ ਹਾਈਡ੍ਰੋਲਿਕ ਸਿਸਟਮ ਟੇਕਆਫ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਇਕ ਪਹਾੜੀ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਗਿਆ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਵਿਚ 520 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਕਿਸੇ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਵਿਚ ਹੋਈਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਹੈ। 1985 ’ਚ ਹੀ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ’ਚ 329 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਸੀ।

PunjabKesari

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Punjab: ਪਲਾਂ 'ਚ ਉਜੜਿਆ ਪਰਿਵਾਰ, ਕਾਰ 'ਚ ਜਾ ਰਹੇ ਸਕੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਵਾਪਰਿਆ ਰੂਹ ਕੰਬਾਊ ਹਾਦਸਾ

2018 ’ਚ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਦੀ ਲਾਈਨ ਏਅਰ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਬੋਇੰਗ 737 ਕੇ ਮੈਕਸ ਸੀਰੀਜ਼ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ’ਚ 189 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ, ਜਦਕਿ 2019 ’ਚ ਇਥੋਪੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਬੋਇੰਗ 737 ਕੇ ਮੈਕਸ ਹਾਦਸੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ’ਚ 157 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

16 ਹਜ਼ਾਰ ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ’ਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਸੀ ਬੋਇੰਗ ਦਾ ਪੈਨਲ, ਵਾਲ-ਵਾਲ ਬਚੇ ਸਨ ਯਾਤਰੀ
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ’ਚ ਅਲਾਸਕਾ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵੱਲੋਂ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਬੋਇੰਗ 737 ਮੈਕਸ 9 ਦਾ ਪੈਨਲ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਚਾਨਕ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ 16,000 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ’ਤੇ ਉੱਡ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ’ਤੇ ਇਕ ਵੱਡਾ ਛੇਕ ਹੋ ਗਿਆ। ਕੈਬਿਨ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟਣ ਕਾਰਨ ਆਕਸੀਜ਼ਨ ਮਾਸਕ ਛੱਤ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਡਿੱਗ ਗਏ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਹਵਾ ਉਸ ਛੇਕ ’ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੀ, ਉਸ ਨਾਲ ਕੈਬਿਨ ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਘੁੱਟ ਹੋਣ ਲੱਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਾਇਲਟਾਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੋਰਟਲੈਂਡ, ਓਰੇਗਨ ’ਚ ਉਤਾਰ ਲਿਆ ਅਤੇ 171 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ 6 ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ’ਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਜ਼ਖਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।

ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਸੰਘੀ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਐੱਫ਼. ਬੀ. ਆਈ. ਨੇ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਸਵਾਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦਰਜ ਕੀਤੇ। ਜਾਂਚ ਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਚਾਰ ਬੋਲਟ, ਜੋ ਪੈਨਲ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਹਾਜ਼ ’ਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੇ ਰੈਂਟਨ ਸਥਿਤ ਬੋਇੰਗ ਫੈਕਟਰੀ ’ਚ ਕੰਮ ਦੌਰਾਨ ਨਹੀਂ ਲਾਏ ਗਏ ਸਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: 19 ਤੋਂ 22 ਜੂਨ ਤੱਕ ਬੰਦ ਰਹੇਗੀ ਜਲੰਧਰ ਦੀ ਇਹ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਾਰਕੀਟ, ਸਾਮਾਨ ਖ਼ਰੀਦਣ ਲਈ ਲੱਗੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ

ਬੋਇੰਗ ਨੇ ਅਮਰੀਕੀ ਨਿਆਂ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਜਾਂਚ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਨ ਲਈ $2.5 ਬਿਲੀਅਨ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ’ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੰਪਨੀ ਨੇ 737 ਮੈਕਸ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਰਕਮ ’ਚ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ 500 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਫੰਡ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ
ਬੋਇੰਗ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਹੋਏ ਵੱਡੇ ਹਾਦਸੇ
ਜਾਪਾਨ (1985) 520 ਮੌਤਾਂ
ਭਾਰਤ (2010) 158 ਮੌਤਾਂ
ਮਲੇਸ਼ੀਆ-ਯੂਕ੍ਰੇਨ (2014) 298 ਮੌਤਾਂ
ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ (2018) 189 ਮੌਤਾਂ
ਇਥੋਪੀਆ (2019) 157 ਮੌਤਾਂ
ਚੀਨ (2002) 225 ਮੌਤਾਂ
ਚੀਨ (2022) 132 ਮੌਤਾਂ

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਬਦਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਬਰਲਟਨ ਪਾਰਕ ਦਾ ਨਾਂ, ਮਹਾਨ ਪੰਜਾਬੀ ਐਥਲੀਟ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਨਾਂ
ਤਾਜ਼ਾ ਤੇ ਵੱਡੀਆਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਜੁਆਇਨ ਕਰੋ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਦਾ ਵਟਸਐਪ ਚੈਨਲ
👇Join us on Whatsapp channel👇
https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e


author

shivani attri

Content Editor

Related News