ਦੁਨੀਆਭਰ ''ਚ ਕਿਉਂ ਆ ਰਹੇ ਨੇ ਇੰਨੇ ਭੁਚਾਲ? ਦੇਖੋ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ: ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਾਸ ਅਲਾਮੋਸ ਲੈਬ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਭੂਚਾਲ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਲੁਕਵੇਂ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਇਹ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਨੇੜੇ-ਤੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫਰਕ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ
ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਝਟਕੇ ਇੰਨੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜੇਕਰ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕਾ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਜਾਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਡਿਟੈਕਟਰ ਵੀ ਮੂਰਖ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਕੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਅੱਜ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਉੱਨਤ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਅਜੇ ਵੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ
ਇਹ ਖੋਜ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਵੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਪਿਛਲੇ 20 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਛੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਟੈਸਟਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਭੂਚਾਲ ਮਾਪਣ ਵਾਲੇ ਯੰਤਰ ਉਸ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਟੈਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਯੰਤਰਾਂ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਕਿ ਉੱਥੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਭੂਚਾਲ ਆਉਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਬਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਅਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਇੰਨੇ ਸਮਾਨ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਹੈ ਇਸਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਦੇ ਝਟਕੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਇਹ ਪ੍ਰੀਖਣ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਸੀ।

ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ
ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਵਿਗਿਆਨੀ ਜੋਸ਼ੂਆ ਕਾਰਮਾਈਕਲ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਭੂਚਾਲ ਤਰੰਗਾਂ (ਪੀ-ਤਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਐਸ-ਤਰੰਗਾਂ) ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਰੀਕਾ ਅਪਣਾਇਆ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਤਕਨੀਕ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਜੋ ਲਗਭਗ 97% ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 1.7 ਟਨ ਦੇ ਲੁਕਵੇਂ ਧਮਾਕੇ ਦਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਤਕਨੀਕ ਉਦੋਂ ਅਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਧਮਾਕੇ ਦੇ ਝਟਕੇ 100 ਸਕਿੰਟਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ 250 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਸਿਰਫ 37% ਵਾਰ ਸਹੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਸੁਰੱਖਿਆ 'ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਇਸ ਖੋਜ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਦੇ ਝਟਕੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕਰਨਾ ਹੋਰ ਵੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ ਨੂੰ ਛੁਪਾਉਣਾ ਹੋਰ ਵੀ ਆਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾ
ਇਹ ਨਵੀਂ ਖੋਜ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮਾਹਿਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਛੁਪਾਉਣਾ ਸੌਖਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਵਰਗੇ ਝਟਕਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਕਿਸੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੀ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਇਸਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰ ਸਕੇਗੀ?