Fact Check: ਅਮਰਾਵਤੀ 'ਚ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਗ਼ਲਤ

Fact Check By boom

ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡੇ ਵਾਲੀ ਭੀੜ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਇਸ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅਮਰਾਵਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਲਵੰਤ ਵਾਨਖੇੜੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾਏ ਹਨ। BOOM ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ 'ਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਝੂਠਾ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡਾ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਅਸਲੀ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਇੱਕ ਸਕ੍ਰੀਨਸ਼ੌਟ ਐਡਿਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਜਿਸ ਅਸਲੀ ਵੀਡੀਓ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡਾ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ 2024 'ਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਅਮਰਾਵਤੀ ਸੀਟ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਲਵੰਤ ਵਾਨਖੇੜੇ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਵਨੀਤ ਰਾਣਾ ਨੂੰ 19,731 ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਨਾਲ ਹਰਾਇਆ ਹੈ। ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੀਆਂ 48 ਵਿੱਚੋਂ 13 ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਇੱਕ ਫੇਸਬੁੱਕ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਤਸਵੀਰ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, 'ਅਮਰਾਵਤੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਜਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਝੰਡਾ'।

(ਆਰਕਾਈਵ ਪੋਸਟ)

ਇਕ ਹੋਰ ਐਕਸ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੈਪਸ਼ਨ 'ਚ ਲਿਖਿਆ, 'ਕਾਂਗਰਸ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੇ ਜਲੂਸ 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਝੰਡੇ ਨੱਚਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੇ।' ਅਸਲੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਕੈਪਸ਼ਨ, 'Pakistan flags were seen dancing in the procession of Congress candidates'

(ਆਰਕਾਈਵ ਪੋਸਟ)

ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ
ਬੂਮ ਨੇ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਲਈ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਗੂਗਲ 'ਤੇ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕੀਤਾ। ਸਾਨੂੰ 5 ਜੂਨ, 2024 ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਮਿਲੀ। ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ 'Amravati view #congress' ਦੇ ਕੈਪਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੈਸ਼ਟੈਗ ਨਾਲ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਵਿਜ਼ੂਅਲ ਵੀ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਇਸ ਯੂਟਿਊਬ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਸਕਰੀਨ ਸ਼ਾਟ ਹੈ। ਇਸ ਮੂਲ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਝੰਡਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਦੇਖੋ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਅਮਰਾਵਤੀ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੀ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸਰਚ ਕੀਤਾ। ਸਾਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਤੱਕ ਯੂਟਿਊਬ ਚੈਨਲ 'ਤੇ 5 ਜੂਨ, 2024 ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤੀ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ 'ਅਮਰਾਵਤੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਚੋਣ ਨਤੀਜੇ: ਨਵਨੀਤ ਰਾਣਾ ਦੀ ਨਕਲ ਕਰਦੇ ਯਸ਼ੋਮਤੀ ਠਾਕੁਰ ਨੇ ਸਾਧਿਆ ਨਿਸ਼ਾਨਾ'

ਮੂਲ ਮਰਾਠੀ ਟੈਕਸਟ -  'Amravati Lok Sabha Election Result: Navneet Rana ਨੇ ਨਕਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ Yashomati Thakur 'ਤੇ ਸਾਧਿਆ ਨਿਸ਼ਾਨਾ।'

ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਬਲਵੰਤ ਵਾਨਖੇੜੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹਿਯੋਗੀ ਯਸ਼ੋਮਤੀ ਠਾਕੁਰ ਭਾਜਪਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨਵਨੀਤ ਰਾਣਾ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਜਿੱਤ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਦੇਖਿਆ, ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਵੀਡੀਓ ਅਮਰਾਵਤੀ ਦੇ ਰਾਜਕਮਲ ਚੌਕ ਜਾਂ ਰਾਜਕਮਲ ਚੌਕ ਨੇੜੇ ਜਿੱਤ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਸੀ। 

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਗੂਗਲ ਮੈਪ 'ਤੇ ਰਾਜਕਮਲ ਚੌਕ ਦੇ ਨਜ਼ਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਲਈ ਗਈ ਸੀ।

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਸੀਂ ਇਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਕਿਸ ਦਿਨ ਕਲਿੱਕ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਫੋਟੋ ਅਮਰਾਵਤੀ ਵਿੱਚ ਲਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਐਡਿਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ boom ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ)