ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ''ਚ ਬਰਫ਼ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ
Wednesday, Oct 01, 2025 - 05:42 PM (IST)

ਸ਼ਿਮਲਾ (ਵਾਰਤਾ) : ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲਾਹੌਲ ਅਤੇ ਸਪਿਤੀ ਵਿੱਚ ਘੇਪਨ ਝੀਲ 'ਤੇ ਇੱਕ ਬਰਫ਼ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਝੀਲ ਦੇ ਬਰਫ਼ ਖਿਸਕਣ ਜਾਂ ਓਵਰਫਲੋ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਛੇਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਅਤੇ ਝੀਲ ਦੇ ਫਟਣ, ਅਚਾਨਕ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਵਰਗੀਆਂ ਸੰਭਾਵੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਤਿਆਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਏਗੀ।
ਇਸਰੋ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਘੇਪਨ ਝੀਲ ਸਮੇਤ ਕਈ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ ਝੀਲਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਾਇਲਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਆਫ ਐਡਵਾਂਸਡ ਕੰਪਿਊਟਿੰਗ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਥਾਰਟੀ, ਕੇਂਦਰੀ ਜਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਲਾਹੌਲ-ਸਪਿਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 'ਤੇ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਗੇ। ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਛੇਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ, ਜੋ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਛੇਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਘੇਪਨ ਝੀਲ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ 13,615 ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 100 ਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਉੱਚੇ ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਢਕੇ ਪਹਾੜਾਂ ਅਤੇ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ, ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਅਤੇ ਪਿਘਲਦੀ ਬਰਫ਼ ਕਾਰਨ ਇਸਦਾ ਆਕਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਝੀਲ ਫਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਸਿੱਧਾ ਚੰਦਰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਵਹਿ ਜਾਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਾਹੌਲ ਦੇ ਕਈ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਨਾਲੀ-ਲੇਹ ਹਾਈਵੇਅ ਅਤੇ ਅਟਲ ਸੁਰੰਗ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਇੱਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਵੀ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤ, ਹਾਦਸੇ ਜਾਂ ਖ਼ਤਰੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਚੇਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸੈਂਸਰਾਂ, ਰਾਡਾਰ, ਸੈਟੇਲਾਈਟਾਂ, ਮੌਸਮ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ, ਜਾਂ ਹੋਰ ਯੰਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲਗਾਤਾਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e