ਦੋ ਸਾਲਾਂ ''ਚ ਪੁਲਸ ਹਿਰਾਸਤ ''ਚ ਹੋਈਆਂ 20 ਮੌਤਾਂ : ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ

Sunday, Sep 07, 2025 - 01:31 PM (IST)

ਦੋ ਸਾਲਾਂ ''ਚ ਪੁਲਸ ਹਿਰਾਸਤ ''ਚ ਹੋਈਆਂ 20 ਮੌਤਾਂ : ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ

ਜੈਪੁਰ (ਭਾਸ਼ਾ) : ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਜਸਥਾਨ 'ਚ ਅਗਸਤ 2023 ਤੋਂ ਅਗਸਤ 2025 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪੁਲਸ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਮੌਤ ਦੇ 20 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਛੇ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਇਕ ਰਫੀਕ ਖਾਨ ਦੇ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ 'ਚ ਰਾਜ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ 'ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 12 ਮੌਤਾਂ ਸਿਹਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਛੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈ। ਇਸ ਅਨੁਸਾਰ, ਛੇ ਕੈਦੀਆਂ ਨੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਕੈਦੀ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖੂਹ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇੱਕ ਕੈਦੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅਜੇ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਗਰਮੀ ਦਾ ਦੌਰਾ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਪੁਲਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਰਗੀਆਂ ਅਕਸਰ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੈਤਰਨ, ਬੇਵਰ ਵਿੱਚ ਲਾਕਅੱਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਕੈਦੀ ਨੇ ਮਈ ਦੀ ਤੇਜ਼ ਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਕੰਬਲ ਨਾਲ ਫਾਂਸੀ ਬਣਾ ਕੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਾਹਾ ਲੈ ਲਿਆ।

ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਟੈਂਡਰਡ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ (SOP) ਦੇ ਤਹਿਤ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲਾਕਅੱਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਛੱਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ 'ਦੁਰਵਰਤੋਂ' ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਘਟਨਾ SOP ਦੀ ਪਾਲਣਾ 'ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪੁਲਸ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ ਦੇ 20 ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ, 13 ਵਿੱਚ ਜਾਂਚ ਅਜੇ ਵੀ ਲਟਕੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸੱਤ ਜਾਂਚਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪੁਲਸ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਜਾਂ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਵਜੋਂ ਦਰਜ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਜਿੱਥੇ ਪੁਲਸ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਸਾਬਤ ਹੋਈ, ਪੁਲਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਈਨ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਲਗਾਉਣ ਜਾਂ ਵਿਭਾਗੀ ਨੋਟਿਸ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਰਗੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ।

ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਲਸ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਚ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮਾਮਲੇ 'ਚ, ਸਟੇਸ਼ਨ ਇੰਚਾਰਜ ਤੇ ਤਿੰਨ ਕਾਂਸਟੇਬਲਾਂ ਨੂੰ ਲਾਈਨ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸ਼੍ਰੀਗੰਗਾਨਗਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਾਂਸਟੇਬਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਲਈ ਤਨਖਾਹ ਵਾਧੇ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਬ-ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤੇ ਬੇਵਰ ਅਤੇ ਦੌਸਾ ਵਿੱਚ ਕਾਂਸਟੇਬਲਾਂ ਨੂੰ ਨੋਟਿਸ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਆਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮੌਤਾਂ 'ਤੇ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦਾ ਖੁਦ ਨੋਟਿਸ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪੁਲਸ ਥਾਣਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸੀਸੀਟੀਵੀ ਕੈਮਰੇ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੇਗੀ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8

For Whatsapp:- https://whatsapp.com/channel/0029Va94hsaHAdNVur4L170e


author

Baljit Singh

Content Editor

Related News