ਇਕ ਆਦਰਸ਼ਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸਮਾਜ ਲਈ ਬ੍ਰਹਮ ਵਰਦਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ

ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਫਲੋਰਾ

ਬ੍ਰੈਡ ਹੈਨਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਅਧਿਆਪਕ ਉਮੀਦ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਲਪਨਾ ਨੂੰ ਭੜਕਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਪਿਆਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਕ ਆਦਰਸ਼ਕ ਅਧਿਆਪਕ ਸਮਾਜ ਲਈ ਬ੍ਰਹਮ ਵਰਦਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦਿਲ ਅਤੇ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਨ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਦਿਲੋਂ ਸਤਿਕਾਰ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਸਾਰੇ ਚੰਗੇ ਅਤੇ ਨੇਕ ਗੁਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ, ਉਹ ਇੱਕ ਮਿੱਤਰ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖਿੱਚ ਦਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਗਿਆਨ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਕੋਲ ਚੰਗੀ ਯੋਗਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰਚਨਾਤਮਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਵਾਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕੋਈ ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਅਧਿਆਪਕ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਇਦ ਅਸਫਲ ਹੋਏਗਾ।

ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਅਧਿਆਪਕ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਮੱਸਿਆ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਲਾਲਚ ਜਾਂ ਉਮੀਦ ਕੀਤੇ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਿਰਫ਼ ਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਉਮੀਦ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬੱਚਾ ਚੰਗੇ ਨੰਬਰਾਂ ਨਾਲ ਪਾਸ ਹੋਵੇ, ਸਕੂਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਿੰਡ-ਸ਼ਹਿਰ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਂ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰੇ। ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੂਸਰੇ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਧਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਅਧਿਆਪਕ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿਚ ਕਿੱਥੇ ਘਾਟ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਕੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ-ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਕਿ ਉਹ ਅਧਿਆਪਕ ਖੁਦ ਵੱਢੀ-ਰਿਸ਼ਵਤ ਦੇ ਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪੇਟ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੋਟਾਂ ਲਈ ਟੀਚਰ ਬਣਿਆਂ ਹੋਵੇ।

ਇਕ ਆਦਰਸ਼ਕ ਅਧਿਆਪਕ ਆਪਣੇ ਚੰਗੇ ਚਰਿੱਤਰ ਅਤੇ ਸ਼ਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ 'ਤੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸਕਾਰਾਤਮਕਨਿੰਗ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸੰਪਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਗੈਰ ਕੋਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਦਰਅਸਲ, ਸੰਪੂਰਣ ਅਧਿਆਪਕ ਉਨੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਸਾਡੇ ਮਾਪੇ। ਉਹ ਉਹੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮੂਰਤੀਮਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਸਹੀ ਮਾਰਗ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਦਾ।

ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਅਧਿਆਪਕ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣ ਦਿੰਦਾ। ਉਹ ਨਿਰੰਤਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੁਖ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਤਿਭਾਵਾਂ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਇਕ ਆਦਰਸ਼ਕ ਅਧਿਆਪਕ ਇਕ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨੇਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਆਦਰਸ਼ਕ ਅਧਿਆਪਕ ਇਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਲਈ ਇਕ ਸੰਪਤੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਨੂੰ ਉਸਨੂੰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਡੇ ਲਾਭ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਆਦਰਸ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਅਧਿਆਪਕ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕ ਚੰਗੇ ਵਿਵਹਾਰ, ਚੰਗੀ ਸੋਚ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਡੇ ਮਨ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਵਿਦਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਸ਼ੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਮਾੜੇ ਅਤੇ ਚੰਗੇ ਵਿਚਕਾਰ ਫਰਕ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕੀਏ। ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣਨਾ ਹੈ। ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੈ-ਉਹ ਬੁਰੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਹਉਮੈ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਮਰ ਦੇ ਵਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਲਾਹ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ।