ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਕਸਟਡੀ ਦੇਣਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ: ਹਾਈ ਕੋਰਟ
Tuesday, Jun 03, 2025 - 05:33 PM (IST)

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ- ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫੈਸਲੇ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਇਕ ਨਾਬਾਲਗ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਉਸਦੀ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਮਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਇੱਕ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਦੇਣਾ ਜਿਸਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਬੱਚੇ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕਸਟਡੀ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਮਿਲਣ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।
ਜਸਟਿਸ ਰਾਜੇਸ਼ ਭਾਰਦਵਾਜ ਨੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਨੁਚਿਤ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਮਰੱਥ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬੱਚੇ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਮਾਂ ਨੇ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਅਤੇ ਭਲਾਈ ਲਈ ਦੁਬਾਰਾ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦਾ ਹਿੱਤ ਮਾਂ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਕਸਟਡੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਮਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਲਿਜਾਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦਾ ਸਾਧਨ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ। ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਦੋਂ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਪਿਤਾ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਲੈ ਆਇਆ ਅਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਮਿਆਦ (8 ਜਨਵਰੀ, 2025 ਤੋਂ 2 ਫਰਵਰੀ, 2025 ਤੱਕ) ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ। ਮਾਂ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 3 ਮਾਰਚ 2025 ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਿਕਵਰੀ ਆਰਡਰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਪੁਲਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਾਪਸ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਪਿਤਾ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹੇਗ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਸੀਮਤ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਮਿਆਦ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਸਦਾ ਭਵਿੱਖ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇਗਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੀ ਪਰਵਰਿਸ਼ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਜਗ੍ਹਾ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਹੈ।