UK ਦੇ ਨਿਲਾਮੀ ਘਰ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚਕਾਰ ''ਨਾਗਾ ਮਨੁੱਖੀ ਖੋਪੜੀ'' ਦੀ ਵਿਕਰੀ ''ਤੇ ਲਾਈ ਰੋਕ

Wednesday, Oct 09, 2024 - 06:09 PM (IST)

ਲੰਡਨ,(ਭਾਸ਼ਾ)- ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਇਕ ਨਿਲਾਮੀ ਘਰ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ 'ਨਾਗਾ ਮਨੁੱਖੀ ਖੋਪੜੀ' ਨੂੰ ਆਪਣੀ 'ਲਾਈਵ ਆਨਲਾਈਨ ਵਿਕਰੀ' ਦੀ ਸੂਚੀ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਿਲਾਮੀ ਘਰ ਨੇ ਇਹ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ। ਆਕਸਫੋਰਡਸ਼ਾਇਰ ਦੇ ਟੈਸਟਸਵਰਥ ਵਿੱਚ ਸਵੈਨ ਨਿਲਾਮੀ ਘਰ ਕੋਲ 'ਦਿ ਕਰੀਅਸ ਕੁਲੈਕਟਰਜ਼ ਸੇਲ, ਐਂਟੀਕਿਊਰੀਅਨ ਬੁੱਕਸ, ਮੈਨੁਸਕ੍ਰਿਪਟਸ ਐਂਡ ਪੇਂਟਿੰਗਜ਼' ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਖੋਪੜੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ। 

'19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਿੰਙ ਨਾਗਾ ਮਨੁੱਖੀ ਖੋਪੜੀ, ਨਾਗਾ ਜਨਜਾਤੀ' ਨੂੰ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਲਾਟ ਨੰਬਰ 64 ਵਜੋਂ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇਫਿਊ ਰੀਓ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐੱਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਕਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਦਖਲ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਰੀਓ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੱਤਰ 'ਚ ਲਿਖਿਆ, ''ਬ੍ਰਿਟੇਨ 'ਚ ਨਾਗਾ ਮਨੁੱਖੀ ਖੋਪੜੀਆਂ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦਾ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਹੀ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਰਵਾਇਤ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਨਮਾਨ ਦੇਣ ਦੀ ਪ੍ਰਥਾ ਹੈ।'' ਫੋਰਮ ਫਾਰ ਨਾਗਾ ਰਿਕੰਸੀਲੀਏਸ਼ਨ (ਐੱਫ.ਐੱਨ.ਆਰ.) ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰੀਓ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ। 

ਪੜ੍ਹੋ ਇਹ ਅਹਿਮ ਖ਼ਬਰ- ਭੈਣ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਪਤਨੀ ...ਇਹ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ ਲਗਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹੈ ਪਾਬੰਦੀ 

ਲੰਡਨ ਸਥਿਤ ਭਾਰਤੀ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ। ਨਿਲਾਮੀ ਕੈਟਾਲਾਗ ਨਾਗਾ ਮਨੁੱਖੀ ਖੋਪੜੀ ਦੀ ਫੋਟੋ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ"ਇਹ ਕੰਮ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੁਲੈਕਟਰਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।" ਨਿਲਾਮੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਕੀਮਤ 2,100 ਜੀਬੀਪੀ (ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਾਉਂਡ) (ਲਗਭਗ 2.30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਨਿਲਾਮੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਇਹ 4,000 ਜੀਬੀਪੀ (ਲਗਭਗ 43 ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਵਿੱਚ ਵੇਚੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਬੈਲਜੀਅਨ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਫ੍ਰਾਂਕੋਇਸ ਕੋਪੇਨਸ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਐਫਐਨਆਰ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਆਨ ਦ ਰਾਈਟਸ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਜੀਨਸ ਪੀਪਲਜ਼ (ਯੂਐਨਡੀਆਰਆਈਪੀ) ਦੇ ਅਨੁਛੇਦ 15 ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, “ਜਾਤੀ ਆਦਿਵਾਸੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ, ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।'' 

ਫਿਰ FNR ਨੇ ਵਿਕਰੀ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਲਾਮੀ ਘਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਸਤੂ ਦੀ ਨਾਗਾਲੈਂਡ ਨੂੰ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਸੰਗਠਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਕਈ ਨਸਲੀ ਮੂਲ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਸੰਸਥਾ ਇਸ ਸਮੇਂ ਆਕਸਫੋਰਡ ਵਿੱਚ ਪਿਟ ਰਿਵਰਜ਼ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਲਾਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਲੌਰਾ ਵੈਨ ਬ੍ਰੋਕਹੋਵਨ ਨੇ ਬੀਬੀਸੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ "ਨਾਰਾਜ਼" ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬ੍ਰੋਕਹੋਵਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਤੱਥ ਕਿ ਇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਦੁਖਦਾਈ, ਘਿਣਾਉਣੀ ਅਤੇ ਬੇਤੁਕੀ ਹੈ," ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ 19ਵੀਂ ਅਤੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਵਿੱਚ। 2024 ਕਾਫੀ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਹੈ।'' ਸਵਾਨ ਨਿਲਾਮੀ ਘਰ ਨੂੰ ਟਿੱਪਣੀ ਲਈ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8

ਨੋਟ- ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਕਰ ਦਿਓ ਰਾਏ।


Vandana

Content Editor

Related News